Thiết bị được hứa hẹn sẽ thay đổi ngành y tế.
Hôm 2/4 vừa qua, các nhà khoa học công bố thành tựu mới trong công nghệ lắp ráp máy tạo nhịp tim. Thiết bị mới dường như bước ra từ phim viễn tưởng, khi có kích cỡ bé hơn hạt gạo, có thể được “tiêm” vào cơ thể, được điều khiển bằng ánh sáng và sẽ tự tan biến khi “hết hạn”.
Mặc dù máy chưa thể được thử nghiệm trên người, nó vẫn được ca ngợi là một “bước đột phá mang tính thay đổi”, có thể thúc đẩy tiến bộ trong các lĩnh vực y học khác.
Máy tạo nhịp tim với kích cỡ nhỏ hơn hạt gạo - Ảnh: Nature.
Hiện nay, hàng triệu người trên khắp thế giới đang sử dụng máy tạo nhịp tim vĩnh viễn, thiết bị này kích thích tim bằng các xung điện để đảm bảo nhịp tim hoạt động bình thường.
Dẫn đầu bởi các nhà khoa học Mỹ, nhóm nghiên cứu đứng sau thiết bị mới cho biết họ mong muốn giúp đỡ nhóm 1% trẻ em sinh ra với dị tật tim bẩm sinh, những em cần một máy tạo nhịp tạm thời trong tuần đầu sau ca phẫu thuật. Bên cạnh đó, máy cũng có thể hỗ trợ người người bệnh hồi phục sau khi phẫu thuật tim.
Hiện tại, các máy tạo nhịp tim tạm thời yêu cầu phải phẫu thuật để khâu các điện cực vào cơ tim, với các dây dẫn nối đến một thiết bị cấp nguồn đặt trên ngực bệnh nhân.
Khi người bệnh không còn cần máy tạo nhịp nữa, bác sĩ hoặc y tá sẽ rút các dây này ra, tuy nhiên quy trình có thể gây tổn thương nội tạng. Năm 2012, khi phẫu thuật tháo máy tạo nhịp tim, Neil Armstrong - người đầu tiên đặt chân lên Mặt Trăng - đã qua đời do xuất huyết nội.
Để hạn chế rủi ro không đáng có, chiếc máy tạo nhịp mới được phát triển hoàn toàn không có dây. Với độ dày chỉ 1 milimet và chiều dài 3,5 milimet, thiết bị này có thể vừa với đầu kim tiêm, tức là được đưa vào cơ thể qua một ống tiêm thay vì phẫu thuật.
Kích cỡ nhỏ và không dây là hai yếu tốt đột phá đáng nhắc tới - Ảnh: Nature.
Nó còn được thiết kế để tự phân hủy trong cơ thể sau khi hoàn thành nhiệm vụ, giúp bệnh nhân tránh khỏi những ca phẫu thuật xâm lấn không cần thiết.
Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature, máy tạo nhịp tim mới hoạt động nhờ tín hiệu từ một miếng dán mềm gắn trên ngực bệnh nhân. Khi miếng dán phát hiện nhịp tim bất thường, nó sẽ tự động phát ra tín hiệu ánh sáng để hướng dẫn máy kích tim theo nhịp phù hợp.
Máy tạo nhịp được cấp năng lượng bởi một loại pin gọi là pin điện hóa (galvanic cell), sử dụng chất lỏng trong cơ thể để chuyển hóa năng lượng hóa học thành các xung điện.
Máy sẽ nhận tín hiệu ánh sáng từ miếng dán để kích hoạt - Ảnh: Nature.
Nghiên cứu cho hay thiết bị này đã hoạt động hiệu quả trong các thử nghiệm trên chuột bạch, chuột cống, lợn, chó và cả mô tim người trong phòng thí nghiệm. Tác giả chính của nghiên cứu, ông John Rogers từ Đại học Northwestern, nói với AFP rằng ông ước tính máy tạo nhịp này có thể được thử nghiệm trên người trong vòng 2 đến 3 năm tới.
Ông cũng tiết lộ rằng phòng thí nghiệm của ông đã thành lập một công ty khởi nghiệp để theo đuổi mục tiêu này.
Ông John Rogers cho biết trong tương lai, công nghệ nền tảng của thiết bị này cũng có thể “mở ra những chiến lược độc đáo và mạnh mẽ để giải quyết các thách thức xã hội trong lĩnh vực y tế con người”.
Ông Bozhi Tian, người đứng đầu phòng thí nghiệm tại Đại học Chicago - nơi cũng đang theo đuổi nghiên cứu máy tạo nhịp tim kích hoạt bằng ánh sáng, tuy không tham gia vào nghiên cứu đang được nhắc đến - gọi đây là một “bước tiến nhảy vọt giàu ý nghĩa”.
“Đây là một sự thay đổi hoàn toàn trong cách tiếp cận tạo nhịp tạm thời và y học điện sinh học, mở ra tiềm năng vượt xa lĩnh vực tim mạch, bao gồm tái tạo thần kinh, chữa lành vết thương và cấy ghép thông minh tích hợp”, ông Tian cho hay.
Theo dữ liệu từ WHO, bệnh tim vẫn là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn cầu, thiết bị mới sẽ giúp nhân loại chiếm thế thượng phong trong cuộc chiến trường kỳ này.
