Nhiều người nghĩ rằng, trong âm nhạc thì thứ quan trọng nhất chính là ca từ. Nhưng… xin lỗi, đó chỉ là văn học hoặc là khía cạnh văn học trong âm nhạc chứ không phải là âm nhạc.
Nhiều người nghĩ rằng, các audiophile chi cả gia tài cho dàn âm thanh là điên khùng, lố bịch. Nhưng xin lỗi bác Hugo, "nhiều người nghĩ rằng" đó mới là "những người khốn khổ" nhất hành tinh. Bởi vì họ chưa bao giờ được nghe những thứ âm nhạc được phát ra một cách chân thật nhất, sâu sắc nhất hoặc họ đã được nghe nhưng lại không đủ tiền và thậm chí đủ tiền nhưng không đủ dũng khí để bước vào cái thế giới đầy mê hoặc đó.
Cách tốt nhất để xóa bỏ các định kiến có lẽ là học cách lắng nghe và nên nhớ rằng cho dù ở cấp độ âm thanh nào thì nghe (Hearing) chỉ là thụ động, lắng nghe (Listening) mới là chủ động. Một khi muốn tranh luận về một đề tài âm nhạc nào đó, trước hết hãy chắc chắn rằng bạn biết cách lắng nghe.
Lắng nghe là một trải nghiệm tuyệt diệu và rất đáng làm. Lắng nghe trong âm nhạc giúp các bạn hiểu sâu hơn các yếu tố cơ bản của âm nhạc như giai điệu, âm điệu và nhịp điệu, qua đó chúng ta có thể hiểu và đánh giá được nhiều thể loại âm nhạc.
Sau đây, xin giới thiệu với các bạn phương pháp để rèn luyện kỹ năng nghe âm nhạc một cách sắc sảo được tổng hợp từ trang HowStuffWorks. Hy vọng phương pháp này sẽ mang lại cho bạn những trải nghiệm âm nhạc đích thực cũng như rèn luyện kỹ năng nghe và khả năng nhận thức.
1. Lựa chọn một bài hát ngắn có kết cấu hợp lý, đơn giản mà quen thuộc và không quá khó (để không bị phân tâm).
2. Bật nó lên và cố gắng lắng nghe một loại nhạc cụ cụ thể. Tốt nhất là bắt đầu với nhạc cụ mà bạn có thể nghe rõ ràng nhất, trống hoặc guitar chẳng hạn. Tập trung vào các nhạc cụ đó, cố gắng nghe được những gì mà nó đang chơi (giai điệu, nhịp điệu) và cách nó kết hợp hoặc hỗ trợ bài hát. Hãy thử phân biệt các nhạc cụ phụ và chính. Lắng nghe các bài hát cho đến khi bạn hiểu được vai trò của nhạc cụ trong bài hát đó.
3. Hãy thử xác định vị trí của nhạc cụ trong trường âm thanh nổi (Stereophonic), ví dụ những nhạc cụ nào thật sự nằm bên trái, ở giữa hay bên phải. Sử dụng Headphone để có kết quả tốt nhất.
4. Lặp lại bước 2 và bước 3 cho từng loại nhạc cụ trong bài hát.
5. Mở lại bài hát và lần này bạn thử cảm nhận cách các nhạc cụ làm việc hoặc hòa âm với nhau để xây dựng nền tảng âm nhạc trong bài hát. Lưu ý những thứ có kết hợp với nhau và có những thứ hoạt động riêng lẻ.
6. Vừa lắng nghe toàn bộ bài hát vẽ một sơ đồ về các phần khác nhau trong bài hát như dạo đầu (intro), đoạn chính (verse), hợp xướng hoặc điệp khúc (chorus or refrain), giang tấu (interlude), phần nối (bridge), phần dạo cuối (outro)...
7. Vừa lắng nghe vừa sử dụng sơ đồ mà bạn đã vẽ để xác định các nhạc cụ dung để dạo đầu ở mỗi phần và các nhạc cụ ở đoạn chính của mỗi phần.
8. Lắng nghe bài hát, nhưng lần này tập trung vào các giọng hát bè (Backup Vocal). Để ý xem lúc nào thì xuất hiện hát bè, lúc nào không xuất hiên.
9. Lắng nghe lại một lần nữa và chú ý vào các đoạn hòa âm, xác định sự thay đổi và cách thay đổi hòa âm trong bài hát.
10. Viết lại toàn bộ lời bài mà bạn nghe được trong khi lắng nghe bài hát.
Một khi đã biết lắng nghe một cách khoa học, có thể bạn sẽ chạm được vào tận cùng của thế giới âm thanh, hôn hít, sờ mó, sàm sỡ nó. Và hãy nhớ rằng khi thấy một ai đó đang mơ màng, há miệng, thậm chí là đang chảy vài giọt nước dãi, đầu lắc lư nhẹ nhàng trước một dàn âm thanh thì đừng vội cười nhếch mép, bởi họ đang lắng nghe âm nhạc đấy.
Chỉnh sửa lần cuối: