Ðề: “Chào Ngày Mới" của HD Sài Gòn 2014
Quầy xôi hơn nửa thế kỷ ở Sài Gòn
Để có món xôi bắp ngon vào buổi sáng, nhiều người thường tìm đến gánh xôi của bà Năm, 80 tuổi, đã hơn nửa thế kỷ ngồi trước cửa Bắc chợ Bến Thành.
Quầy xôi hơn nửa thế kỷ trước cửa Bắc chợ Bến Thành
Sáng nào bà Năm cũng đạp xe từ căn nhà nhỏ xíu ở quận 04 đến trước cửa Bắc chợ Bến Thành để bán xôi, bắt đầu từ tinh mơ - tầm 4h sáng đến khoảng 9h sáng là hết.
Bà Năm cho biết, bà “đã bán xôi ở cửa chợ Bến Thành từ thời Bảo Đại” - khi đó cựu hoàng Bảo Đại là Quốc trưởng của Chính phủ Lâm thời của Quốc gia Việt Nam (thành lập năm 1949).
Hơn nửa thế kỷ chỉ bán xôi và chè, bà Năm đã chứng kiến không biết bao thay đổi của chợ Bến Thành. Trước đây, bà bán nhiều hơn bây giờ vì còn trẻ khỏe.
Gói xôi bắp nức tiếng của bà Năm
Để phi hành khô cho giòn thì phải biết chọn loại hành và phơi vừa đủ nắng, sau đó mới đem phi để ra màu vàng óng ả
Không ai tưởng tượng được rằng, ở độ tuổi 80, hàng ngày bà vẫn dậy từ khoảng 1h-2h khuya chuẩn bị mọi thứ để kịp 4h sáng có mặt ở chợ Bến Thành.
Hỏi rằng, sao bà dậy sớm làm chi cho cực, bà cười, nói đã thành thói quen rồi. Trước đây, bà bán sớm cho người lao động bốc vác hàng vào chợ. Cho đến bây giờ, những hoạt động quen thuộc ấy vẫn tồn tại, người đi chợ sớm vẫn còn nên bà vẫn giữ thói quen từ nửa thế kỷ nay.
Trước kia, bà Năm chỉ bán các loại chè. Rồi sau đó, khi người Bắc đưa món xôi bắp vào Sài Gòn, bà tự học làm và bán thêm xôi bắp cùng nhiều món khác cũng hấp dẫn không kém. Bây giờ bà chỉ còn nấu hai món chè bắp và chè đậu đen vì sức khỏe đã không còn tốt như xưa.
Món xôi của bà Năm đặc biệt ở chỗ bà tự làm lấy tất cả các khâu, từ đồ xôi bắp cho đến nghiền đậu xanh, phi hành khô. Bà cho biết, nấu ngon là công việc không phải nói ra là nấu được, mà phải thực hành nhiều lần với nhiều nguồn nguyên liệu. Chẳng hạn, để phi hành khô và giòn thì phải biết chọn loại hành ngon và phơi vừa đủ nắng, sau đó mới đem phi để ra màu vàng óng ả. Hành phi sẵn ở chợ không đạt yêu cầu nên bà phải tự làm lấy, mặc dù bỏ rất nhiều công.
Món chè bắp của bà Năm ngọt thanh, chỉ ăn với nước cốt dừa mà không cần đá
Hình ảnh của Quốc trưởng Bảo Đại nằm trang trọng trước cống chính chợ Bến Thành, lúc đó gọi là chợ Mới (Marché Centrale - xây dựng vào năm 1914)
Có lẽ hơn nửa thế kỷ chỉ nấu chè và xôi bắp nên vị ngon từ xôi chè của bà Năm rất khó tả. Trong chợ Bến Thành có rất nhiều hàng chè nhưng được nấu quá ngọt, trong khi món chè bắp của bà Năm ngọt thanh, chỉ ăn với nước cốt dừa mà không cần đá. Thường người ta tới mua mang đi chứ không có ai ngồi ăn tại chỗ.
Xôi bắp ăn mềm và thơm mùi đậu xanh cà nhuyễn, điểm màu vàng ruộm của hành phi rất đẹp mắt. Trong khung giờ từ 4h - 9h sáng, có lẽ chỉ có duy nhất gánh xôi của bà Năm bán món này trong khu vực chợ Bến Thành. Hôm nào đông khách, chỉ khoảng 8h sáng là đã hết sạch xôi.
Bây giờ Sài Gòn có quá nhiều quầy xôi chè, bởi vậy gánh xôi bà Năm dường như lọt thỏm giữa dòng xe cộ ồn ào. Nhiều người cũng giống tôi, mỗi khi có dịp đi ngang qua đều không quên ghé mua xôi và chè của bà. Bởi, trải qua bao thăng trầm của thời cuộc, xôi của bà dường như có mùi vị của quá khứ, có hình ảnh của sự kiên nhẫn và tần tảo của một người phụ nữ miền Nam.
Giang Vũ (saigonamthuc)
