Kế hoạch "tinh giản" của Elon Musk bao gồm cả trạm vũ trụ.
Hôm qua, trên mạng xã hội X do chính mình sở hữu, Elon Musk đưa ra một lời khuyến nghị đáng chú ý: ông cho rằng Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) nên rời khỏi quỹ đạo càng sớm càng tốt.
Nguyên văn lời của Elon Musk:
"Đã đến lúc bắt đầu chuẩn bị cho việc đưa @Space_Station ra khỏi quỹ đạo.
Nó đã hoàn thành sứ mệnh của mình và không còn mang lại nhiều giá trị gia tăng.
Hãy tiến đến sao Hỏa nào."
Dưới phần trả lời bài đăng này, phóng viên Eric Berger của tờ ArsTechnica đã trực tiếp hỏi Elon Musk về khẳng định trước đây của chính quyền Hoa Kỳ, rằng trạm ISS sẽ còn hoạt động đến cuối năm 2030. Liệu có phải Elon Musk đang muốn đẩy nhanh tiến độ tinh giản, muốn đưa cả trạm ISS "về hưu non".
"Quyết định cuối cùng sẽ phụ thuộc vào Tổng thống, nhưng tôi khuyến khích nên làm sớm nhất có thể.
Tôi khuyên nên làm trong vòng 2 năm tới."
Nói cách khác, chủ sở hữu SpaceX và một trong những cánh tay đắc lực của Tổng thống Donald Trump trong Nhà Trắng, đang muốn gỡ bỏ Trạm Vũ trụ Quốc tế vào nội trong năm 2027.
Lời khuyến nghị của Elon Musk đang đẩy NASA vào thế khó. Cùng với hầu hết các đối tác quốc tế khác, Cơ quan Vũ trụ Mỹ muốn duy trì hoạt động của trạm vũ trụ ít nhất đến năm 2030. Trong khi đó, cơ quan vũ trụ Nga Roscosmos đã chính thức cam kết vận hành trạm ít nhất đến năm 2028.
Cam kết của Roscosmos và NASA đảm bảo phòng thí nghiệm trên quỹ đạo hoạt động trơn tru. Hơn nữa, các phi hành gia của hai tổ chức đều đang giữ những trách nhiệm trọng yếu trên ISS.
Trạm Vũ trụ Quốc tế (International Space Station - ISS) - Ảnh: NASA/Roscosmos.
Thực tế, NASA mới chỉ thực sự khai thác toàn diện trạm vũ trụ từ cuối năm 2020, khi tàu Crew Dragon của SpaceX giúp cơ quan này có thể nhanh chóng đưa người lên trạm. NASA cho biết họ vẫn còn nhiều nghiên cứu khoa học và thử nghiệm liên quan đến hiệu suất con người cần thực hiện trong vòng 5 năm tới.
Một số bên liên quan, bao gồm Boeing, đã gợi ý rằng trạm ISS này có thể tiếp tục hoạt động sau năm 2030. Tuy nhiên, nhiều cấu trúc của trạm đã ở trong không gian hơn một phần tư thế kỷ, và NASA ngày càng lo ngại về các vết rò rỉ trên các mô-đun của Nga trên trạm.
Theo kế hoạch của NASA có tên Các điểm đến Thương mại trên Quỹ đạo Trái Đất thấp (Commercial LEO Destinations), kế tục ISS sẽ là 4 trạm nghiên cứu tư nhân tại quỹ đạo thấp của Trái Đất. NASA đã cấp một phần vốn cho 4 công ty tư nhằm thiết kế và chế tạo những trạm vũ trụ không gian mới này. Mọi hoạt động nghiên cứu trên ISS sẽ được chuyển về các trạm mới.
Elon Musk đang có ý đồ là gì?
Nhìn vào chính thông điệp đăng trên X của Elon Musk, ta có thể lý giải nguyên cớ cho lời khuyến khích “sa thải” sớm trạm ISS. Elon Musk kêu gọi ngành hàng không vũ trụ hướng tới Sao Hỏa, ý rằng tiền đầu tư cho các trạm vũ trụ có thể được dùng trong du hành tới và định cư trên Sao Hỏa.Ngân sách thường niên của NASA để duy trì trạm ISS là hơn 3 tỷ SSD, quá nửa trong số đó dành cho việc vận chuyển, cả hàng hóa tiếp tế và nhân lực. Như trong năm 2023, NASA đã chi 1,76 tỷ USD cho hoạt động vận chuyển, phần lớn trong số đó dành cho SpaceX để thực hiện các chuyến bay chở hàng và phi hành đoàn bằng tàu Dragon.
Có thể phỏng đoán những gì Elon Musk đang đề xuất với Tổng thống Trump. Ông Musk có thể gạt bỏ ý định xây thêm trạm vũ trụ trên quỹ đạo thấp, thay vào đó là tăng mật độ tàu phóng để sớm hiện thực hóa kế hoạch định cư trên các thiên thể khác, là Mặt Trăng và Sao Hỏa.
