Ðề: Captain America: Civil War (2016)
Cuộc "nội chiến" hoành tráng cuối cùng đã xuất hiện, Đội trưởng Mỹ vẫn là linh hồn của trận đấu nhưng phần này giống như là sự chuyển giao khi tập trung xây dựng nhân vật Bucky Chiến Binh Mùa Đông và khai thác mâu thuẫn của bộ ba Iron Man, Captain và Winter Soldier.
Đầy đủ hành động cháy nổ hoành tráng, đầy đủ đánh đấm cận chiến các thể loại võ thuật, đầy đủ những kỹ xảo đã mắt, tất cả gói trong một câu chuyện đơn giản nhưng lại có bất ngờ thú vị. Captian America 3 Civil xứng đáng là bữa tiệc thịnh soạn, một bộ phim giải trí đáng xem mùa hè này.
Siêu anh hùng có cần kiểm soát?
“Con người ta thường sợ những gì họ không hiểu”, câu này đương nhiên trong BvS mới đây, nhưng một lần nữa tư tưởng ấy nó lại tiếp tục xuất hiện trong Cap 3, mặc dù ở một khía cạnh khác, nhẹ nhàng hơn. Đám Avenger loi choi gây ra hậu quả về cả người và vật chất, nhưng không ai (hoặc là ai dám) nói đến chuyện trách nhiệm của đội này, cũng như làm thế nào để kiểm soát sức mạnh của nhóm.
Bản chất của nhân loại này vốn cao ngạo, chuyện có một đám người đứng trên pháp luật, muốn làm gì thì làm dường như là không thể chấp nhận được. Cả thế giới bắt nhóm phải ký cái hiệp ước (con khỉ khô gì đó) để chịu kiểm soát. Nghe đến đây thì chúng ta sẽ phì cười, bởi đơn giản, với những kẻ mang trong mình sức mạnh khủng khiếp sẽ chỉ bị kiểm soát bởi kẻ có sức mạnh khủng khiếp hơn, còn thế giới 8 tỷ người này mong áp chế họ bằng đống giấy lộn thì đúng là hoang đường.
Mâu thuần đầu nhẹ nhàng này là tiền đề để “chia phe” giữa các siêu anh hùng, một bên đồng ý (nhưng âm mưu thâm sâu) và một bên khảng khái dẹp đi, bố đếch ai quản lý bố cả, thích là chiều yêu là cưới. Như ở trên đã nói, UN (Liên hợp quốc) mong muốn áp chế Avenger là nhiệm vụ bất khả thi, nhưng có lẽ họ chỉ có một ước ao, một khát khao nhỏ nhoi thôi, chúng mày làm gì thì báo cáo cho anh với, anh nghe cho biết thôi, chứ gái lớn rồi ai dám cản, đừng có thai lung tung là được.
Túm cái quần lại là muốn kiểm soát siêu anh hùng tốt nhất hãy đợi siêu nhân biến thái, chúa tể vũ trụ, ác ma liên hành tinh gì đó kéo xuống, chứ UN năn nỉ họ ký vào đống giấy kia thì chỉ giống như lớp áo hình thức mỏng manh làm bằng giấy gió, mưa là ướt, xé là rách.
Những trận đánh lớn
Nếu như BvS ôm một đống triết lý, rồi hình ảnh biểu tượng, thông điệp ẩn dụ, liên kết ám chỉ … mà cả buổi chả làm gì nhiều, ai xem cũng thấy buồn ngủ vì thiếu “chất xúc tác” thì vỗ tay đi, Cap 3 đánh đấm đã đời xuyên suốt cả phim và rất đã. Hành động ở phần này mình đánh giá cao vì ngoài kỹ xảo cháy nổ như thường lệ thì việc sử dụng nhiều thể loại võ thuật, cũng như tạo đất thi thố cho cả 12 siêu anh hùng được làm rất tốt, ngon lành.
Có 2 trận đánh lớn trong phim, bên cạnh những trận nhỏ lẻ xen kẻ khác, là trận chiến chia nửa xanh đỏ (nghe như MU với Man City, AC với Inter …) ở một sân bay của Đức. Trận này đương nhiên được mong chờ nhất, ai cũng hóng Iron và Cap đập nhau mãn nhãn, nhưng thực tế sân khấu lại dành cho Spider-boy và Người Kiến to vãi linh hồn.
Trận loạn đấu ở sân bay dù là trận quy mô tham chiến đông, đánh đấm ngon lành, xem sướng, dù hai đứa mạnh nhất là Vision và Witch do bận iu nhau nên toàn đưa mắt tình tứ đứng huơ tay huơ chân vu vơ chờ game over, chứ trình tụi nó dư sức cân cả 2 team. Tóm lại trận này đánh thì hay nhưng lý do thì lại nhạt, chỉ là chuyện ngăn cản anh đội trưởng đi với Bucky, chỉ là thằng người yêu từ 100 năm trước thôi mà, có cần phải làm quá lên vậy không? Đoạn này lúc ngồi xem mình cứ tưởng tượng đây là phim Siêu nhân Gao phiên bản dành cho người lớn. Nhưng bù lại trận sau thì đúng là trở lại phim siêu anh hùng.
Trận cuối là một sự bất ngờ hơn thường lệ, không phải kiểu “nào chúng ta cùng nhau đi diệt boss” mà là trận đơn đả độc đấu của anh Sắt và đôi tình nhân bạc tình kia. Trận này đánh cận chiến nhiều, đánh một mất một còn, hận thù cao ngút. Kết quả trận này là ai cũng là người thua cuộc, mỗi thằng ông nội ngồi trên miệng hố là thắng.
Chuyện tình Mỹ Mỹ, Đông Đông và Sắt
Câu chuyện chính ở chỗ Mỹ Mỹ khẳng định “Cậu ấy là bạn của tôi” và anh Sắt trả lời “chúng ta cũng vậy”. Chuyện 3 người này khá phức tạp, mối hận thù ngày càng tăng cao chứ không phải chỉ bởi lý do vớ vẩn là Sắt (Iron Man) thì chịu ký vào giấy đăng ký kết hôn còn Mỹ Mỹ (America) thì nhất định không.
Kể ra thì thành spoil nhưng nôm na thì Sắt có mối thù sâu nặng phải giải quyết với Đông Đông (Winter Soldier), còn Mỹ Mỹ lại đứng giữa hai người. Hỡi ôi, còn cuộc tình tay ba nào oan nghiệt hơn thế, bi sầu lệ thảm hơn cả truyện Quỳnh Giao, truyện ngôn tình, truyện kiếm hiệp và … truyện đam mỹ.
Vấn đề chính yếu ở đây là Mỹ Mỹ đã lừa dối Sắt suốt một thời gian dài và lấp liếm theo kiểu “anh không muốn làm em bị tổn thương”, nghe như phim bộ Hàn Quốc. Còn Đông Đông thì lại bố láo ngạo mạn, “tao nhớ tất cả những gì tao làm”, chả có chút gì hối hận hoặc dằn vặt lương tâm gì cả, dù lỗi không hoàn toàn thuộc về Đông Đông, lỗi thuộc về những vì sao, nhưng ít ra anh cũng nên có thái độ đúng mực thành khẩn hơn, dễ được khoan hồng. Sắt đập Đông trong cơn cuồng nộ là đúng, còn Mỹ Mỹ vào hùa vời Đông thì hơi sai sai.
Nhìn cảnh Mỹ Mỹ cầm cái khiên (đẹp vãi) của cha Sắt đập vào mặt anh mà mình cảm thấy giống như 8 chục con người yêu trước đây thường lấy iPhone và túi LV mình tặng để đập vào mặt mình vậy, đao lòng lắm. Không lạ khi kết thúc cuộc tình, có kẻ đòi lại quà. Và ngạc nhiên khi có kẻ lại bỏ luôn biểu tượng của mình không chút hối tiếc, anh thay đổi quá rồi Mỹ Mỹ ơi.
Vậy là cuộc tình trong cơn mơ, “Nếu như em là Sắt, Thì anh là Car(p)bon, Dẫu dài ngắn vuông tròn, Vẫn sắt son trong một” đã tan tành như sương khói mờ ảo lãng đãng trôi. “Anh (Cap) đi bỏ lại lá vàng, Đông đi bỏ lại hai hàng lệ rơi, Lặng thầm ngồi đọc thư côi, Vẫn còn đâu đó một trời thương yêu”.
Những kẻ hóng chuyện
Thật ra thì chúng ta mới là những kẻ hóng chuyện, mà hóng nhất thì vẫn là Spider-boy và Ant Man. Với tâm trí in đậm hình ảnh của Spider Man mấy phần trước của Sony làm thì hình ảnh Người Nhện lần này xuất hiện khá ổn, mới hơn, nói nhiều hơn, nhảm xít hơn, nhìn chung thì màn ra mắt này khá ấn tượng cho phần riêng HomeComing sắp tới.
Ant Man tưởng rằng chỉ để đủ đội hình thì hóa ra lại rất khủng, nhân vật này có nét hài hước những không phải trẻ trâu như bạn đu dây kia. Hai anh gì có cánh bay bay là nhạt nhòa nhất, trừ màn rớt đất banh càng ra thì không có gì nhiều để nói.
Góa Phụ vẫn chứng tỏ mình là một cô gái thông minh, trong khi bạn trai da xanh đang chu du phương trời nào thì đứng giữa hai lựa chọn, cô đã có quyết định chính xác. Khi bối rối, hãy chọn về bên giàu, khi phân vân, hãy chọn về với đại gia, rồi sau đó rảnh rỗi quay lại với kẻ nghèo mà đẹp trai khoai to lực lưỡng cũng được. Đừng làm ngược lại, vì về với kẻ nghèo thời gian đâu mà đi chơi với đại gia, nếu có đi thì cũng thành “đi làm”, thôi lan man tào lao vãi.
Một nhân vật vãi lồng nhất là anh bắn cung, anh ở đâu đâu ấy, oành phát anh nhảy ra nói như đúng rồi và dẫn gái nhà lành (Scarlet Witch) chạy vào tham chiến với phe Cap, dù rằng có vẻ ẻm thích ngồi xem các anh vật nhau hơn. Vision thì vẫn đang trong quá trình hoàn thiện mình dù anh có sức mạnh thật kinh hoàng, bay như chim, đi xuyên tường, mắt bắn laser, tàng hình cục bộ nữa chớ, haiz, anh quả là siêu nhân biến thái. Một nhân vật khác là anh Báo bá vương cũng được xây dựng hình ảnh ổn thỏa, nhân vật này khi cần vẫn có thể ra một phim riêng được.
Nhân quả nhãn tiền
Người Mỹ có cái thuyết gọi là “hiệu ứng cánh bướm”, một cái đập cánh của con bướm ở Nhà Trắng có thể gây ra một cơn lốc ở Trung Nam Hải, nôm na vậy. Hay như thuyết nhân quả của Phật giáo cho dễ hiểu hơn, những gì chúng ta nhận hôm nay chính là kết quả của những gì chúng ta làm trước đó, “gieo gió gặt bão” chẳng hạn.
Cũng giống như BvS, cũng dựa vào những sự kiện trước đó để làm tiền đề, làm mối hận thù để tiếp nối cho câu chuyện hôm nay. Dựa vào câu chuyện ở Sokovia trong phần “Age of Ultron” để tạo nên nhân vật phản diện với đầy đủ những lý do chính đáng cho công cuộc báo thù của mình. (mà cái màn nổ bom quen vãi, chắc hai bên DC và Marvel đọc kịch bản cho nhau nghe)
Xây dựng nhân vật phản diện trong phần này tạm ổn, tuy nhiên, nó không mang đến sự đáng sợ cho người xem. Ngay cả những “triết lý” kiểu như “Một đế chế bị kéo đổ là 1 đế chế có thể vùng lên trở lại, nhưng một đế chế vụn vỡ từ bên trong là 1 đế chết sẽ chết mãi mãi” thì cũng rất nhàm, ai cũng biết, cũng hiểu chuyện vụn vỡ từ bên trong nó như thế nào. Cả phim anh rất cool, đến cuối bỗng dưng yếu đuối, hơi nhanh trong chuyển biến tâm lý, nhưng thôi, như vậy cũng tốt.
Mùa Đông không lạnh
Phim này toàn những người đáng thương, anh Sắt, anh Mỹ, anh Đông đều đáng thương cả. Riêng Đông thì nên thông cảm nhất, sinh ra đã là một định mệnh, bị bắt, bị lắp tay, trở thành công cụ, rồi vô resort bật máy lạnh âm độ ngủ mấy chục năm tỉnh dậy cũng không yên thân. Dù vậy, ai cũng phải chịu trách nhiệm cho chuyện mà mình đã làm, “lỡ làm có thai trong khi say rượu thì phải cưới”.
Bucky vốn là kẻ lạnh lùng nhưng thực ra anh vẫn còn những tình cảm cơ bản, xuất phát điểm là anh sai nhưng anh có quyền chọn sửa sai. Hành động rút về miền giá lạnh (trong after credit) cũng là một trong những biểu hiện hối lỗi.
Ở phần này, diễn biến tâm lý của nhân vật Bucky khá là bình bình và chưa tạo được sự đột biến, mặt anh hơi đơ và nhất là ở cuối phim, khi đối diện với Stark thì phản ứng không phù hợp. Vấn đề có lẽ ở kịch bản khi chưa xây dựng được những tình huống tình tiết cho Bucky thể hiện.
“Thép đã tôi thế đấy”
Đương nhiên, đây là phần của Cap, nhưng đến cuối phim thì người ta đường như nghĩ đây là câu chuyện của Iron Man. Nếu hình tượng ngạo mạn bất cần của Iron Man được xây dựng ở 3 phần phim Người Sắt trước đây thì ở phần này Iron Man lại thể hiện một góc cạnh khác. Iron Man trong phần này nhún nhường hơn (chịu ký), thâm sâu hơn (dù ký nhưng vẫn âm mưu lách luật), đau thương hơn, tình cảm hơn nhưng vẫn còn giữ được cái chất của riêng mình, không lẫn vào đâu được.
Có thể nói, trong cả dàn siêu anh hùng, Iron Man với diễn xuất của Robert Downey Jr luôn luôn giữ vai trò “gánh team” và nâng team lên với những hành động dứt khoát, những biến đổi, những biến chuyển tâm lý khác nhau. Iron Man càng ngày càng giống với vai trò thủ lĩnh (kiểu ích kỷ cá nhân độc đoán cũng tốt), dù thực tế xây dựng nhân vật là cho Cap làm chuyện này.
Đội trưởng Mỹ, giấc mơ Mỹ
Ở một khía cạnh nào đó, Đội trưởng Mỹ chính là thể hiện mong muốn, ý chí của người Mỹ, một người cương trực, kiên định, luôn làm theo những điều anh cho là đúng (là đúng theo ý anh, kệ ý người khác).
Trong thực tế ở phim này, Captain lại khiến người xem thất vọng, cũng giống như nhiều người thất vọng với giấc mơ Mỹ. Cap không hoàn toàn tỉnh táo và công bình như thường thấy, anh để tình cảm của mình dành cho Bucky lấn át những quyết định. Chính những bước đi sai lầm và bị tình cảm dẫn sắt khiến cho hình ảnh Đội trưởng Mỹ trở nên nhạt nhòa hơn bao giờ hết.
Kết
Về cơ bản, phim của Mavel luôn mang tính giải trí cao và hướng tới đại đa số khán giả. Vậy nên cũng không lạ khi xem phim xong là mọi thứ trơn tuột dù rằng câu chuyện trong phần này cũng khá gai góc và ẩn chứa bất ngờ. Nói gì nói, DC Comic có con đường của DC Comic, Marvel có phong cách của Marvel. Captain Amerca 3 (hay là gọi là Avenger 2.5 cũng được) vẫn là một phim siêu anh hùng hay, đáng xem và thỏa mãn.
