Eyeo, nhà phát triển trình chặn quảng cáo hàng đầu thế giới, thực ra lại ủng hộ quảng cáo trực tuyến.
Bạn có thể sẽ hoảng loạn nếu ai đó nói công việc kinh doanh của bạn là một trò tống tiền. Nhưng CEO của Eyeo, Till Faida, người đứng đằng sau phần mở rộng trình duyệt Adblock Plus cực kỳ nổi tiếng, lại chẳng coi đó là chuyện to tát. Theo cách nhìn nhận của ông, những điều ông làm chỉ vì mục đích cứu lấy ngành công nghiệp quảng cáo trực tuyến và các website sống dựa vào quảng cáo mà thôi.
Tất cả mọi rắc rối đều bắt nguồn từ mô hình kinh doanh của công ty: cung cấp một phần mở rộng trình duyệt có khả năng chặn quảng cáo, sau đó thu 30% lợi nhuận quảng cáo từ các nhà xuất bản lớn đã đồng ý tham gia vào một chương trình mà Eyeo lập nên nhằm… bỏ chặn quảng cáo. Faida không tiết lộ các công ty trong chương trình này, nhưng nếu nhìn vào "danh sách trắng" của Eyeo – danh sách quy định các website được phép hiển thị quảng cáo – bạn sẽ thấy những cái tên khủng như Google và Amazon.
"Cần phải có một phương thức bền vững để tài trợ các nội dung trên web, nhưng nó phải được thực hiện theo cách người dùng kiểm soát được" – Faida nói trong một chuyến đến Mỹ (trụ sở Eyeo đặt tại Cologne, Đức).
Vào thời kỳ hoàng kim của quảng cáo trực tuyến, người ta chặn quảng cáo bởi họ không thích những thứ đó cứ đập thẳng vào mặt. Ngày nay, người ta thường chặn quảng cáo vì chúng có thể xâm phạm quyền riêng tư của bạn, làm các website hoạt động chậm chạp, gây hao pin điện thoại, "ăn" vào dung lượng gói cước di động của bạn, và cả phát tán malware nữa.
Chính vì những lý do đó nên không hề lạ khi phần mềm chặn quảng cáo của Eyeo hiện có mặt trên 100 triệu PC và smartphone, và chiếm vị trí hàng đầu trong danh sách phần mở rộng của Firefox. Nhưng để chặn được quảng cáo ở khắp nơi mà không thuyết phục được các website trả tiền là điều rất khó, và tình huống của Eyeo có phần hơi phức tạp. Dù cho họ chặn một số quảng cáo, họ còn có chương trình trao đổi quảng cáo để giúp cung cấp cho các nhà xuất bản các quảng cáo mong muốn. Hãy tiếp tục đọc để tìm hiểu kỹ hơn về cách thức hoạt động của Adblock Plus.
1. Chương trình Acceptable Ads (những quảng cáo chấp nhận được) của Eyeo hoạt động ra sao?
Eyeo tung ra chương trình Acceptable Ads vào năm 2011 nhằm hoàn thiện các tiêu chuẩn trong sử dụng quảng cáo mà Adblock Plus sẽ không chặn trên các website đồng ý hợp tác và tham gia vào danh sách trắng của Eyeo. Để đáp ứng các yêu cầu, quảng cáo không được quá lớn, lòe loẹt hay làm phiền người dùng. Theo Faida, vấn đề ở đây là làm sao để cân bẳng giữa thứ người dùng thích và thứ website cần.
Mặc định, Adblock Plus chặn các quảng cáo trên mọi website không nằm trong danh sách trắng, và công ty này có gần 170 nhân viên được thuê để ngăn không cho các nhà xuất bản vượt mặt hệ thống. Bạn có thể thiết lập để Adblock Plus chặn mọi quảng cáo.
Hơn 90% các công ty trong danh sách trắng của Eyeo không phải trả tiền để được tham gia vào. Chỉ những nhà xuất bản lớn, hiển thị hơn 10 triệu Acceptable Ads mỗi tháng mới phải trả cho Eyeo 30% loại nhuận thu về từ quảng cáo mà thôi.
2. Ai đặt ra các quy định Acceptable Ads?
Vào năm 2017, Eyeo lập nên một tổ chức phi lợi nhuận với sự tham gia của các công ty trên lĩnh vực quảng cáo trực tuyến. Trong số 50 công ty thành viên này bao gồm các công ty công nghệ quảng cáo, các đơn vị quảng cáo, các nhà xuất bản, và các công ty khác trong ngành công nghiệp.
Một tổ chức khác, Coalition for Better Ads, hoạt động với vai trò tương tự. Đó là tổ chức được Google chọn lựa khi nghiên cứu các tiêu chuẩn cho chính sách chặn quảng cáo trên Chrome, vốn bắt đầu vào năm 2018 đối với các website lạm dụng quảng cáo. Đó là một động thái đáng chú ý, xét việc Google ngoài vai trò là người tạo ra trình duyệt web "bá chủ" thị trường, còn là một trong những nhà quảng cáo trực tuyến lớn nhất thế giới và điều hành một vài trong số những dịch vụ lớn nhất Internet.
Faida, nhà sáng lập Eyeo
3. Tại sao Adblock Plus không mặc định chặn các ad tracker?
Hiện nay, chặn tracker đang là một vấn đề đáng quan tâm, được các trình duyệt như Safari, Firefox và Brave áp dụng. Cả Microsoft Edge và Chrome cũng sắp được trang bị các giải pháp chống tracker. Ngoài ra còn nhiều phần mở rộng chặn tracker như uBlock Origin, DuckDuckGo, Privacy Badger hay Ghostery.
Nhưng với chương trình Acceptable Ads, Adblock Plus không chặn quảng cáo theo mặc định. Đó là việc người dùng phải tự quyết định. Nếu bạn không thích Facebook và Twitter theo dõi bạn, bạn còn có một tùy chọn để tắt các nút chia sẻ lên mạng xã hội và like nữa.
"Một số người tiêu dùng không quan tâm việc theo dõi và muốn hỗ trợ các website họ sử dụng" – Faida nói – "Trong khi nhiều người khác lại quan tâm hơn về vấn đề riêng tư". Nhưng khi người dùng áp dụng các chính sách kiểm soát quyền riêng tư chặt chẽ hơn, không chỉ lợi nhuận của các nhà xuất bản bị ảnh hưởng, cả lợi nhuận của Eyeo cũng vậy.
4. Liệu Chrome có triệt hạ Adblock Plus?
Với chính sách Manifest v3, nhóm phát triển Chrome sẽ thêm vào những giới hạn mới đối với các phần mở rộng trình duyệt, bao gồm các trình chặn quảng cáo, nhằm cải thiện bảo mật, quyền riêng tư và hiệu năng trình duyệt. Không may cho các trình chặn quảng cáo là chính sách này đã đặt ra nhiều giới hạn lên các quy định mà chúng sử dụng để rà soát các yếu tố trên các website – ví dụ, tìm xem liệu một quảng cáo có đến từ một tên miền đã nằm trong danh sách trắng hay không.
Google đã dỡ bỏ giới hạn với các quy định từ 30.000 lên 150.000, nhưng một số phần mở rộng chặn nội dung nói rằng chừng đó là vẫn chưa đủ. Và đó chính là những gì diễn ra sau nhiều tháng thảo luận, cùng với việc người dùng đe dọa ngừng dùng Chrome nếu trình duyệt này triệt hạ các trình chặn quảng cáo. Dù sao đi nữa thì Google cũng cho biết họ muốn cho phép các phần mở rộng chặn quảng cáo, nên Faida tin Adblock Plus sẽ không bị triệt hạ.
5. Tại sao không tích hợp sẵn chặn quảng cáo vào trình duyệt?
Chặn quảng cáo đang dần trở thành một tính năng tích hợp sẵn trên một số trình duyệt như Opera và UC Browser. Trình duyệt Brave thậm chí còn tự động kích hoạt tính năng này, và bản thân Adblock cũng đang gia nhập trào lưu với trình duyệt của riêng mình.
Phiên bản di động của Microsoft Edge hiện đã được tích hợp trực tiếp Adblock Plus, và trình chặn quảng cáo này có thể được kích hoạt với Firefox và Samsung Internet trên Android. Như đã nói ở trên, Adblock Plus cũng cung cấp cho người dùng trình duyệt chặn quảng cáo của riêng mình trên iPhone.
Nhưng Faida không đồng tình với hướng chặn quảng cáo của Brave. Cụ thể, ông không thích việc hệ thống quảng cáo của Brave hiển thị các quảng cáo do Brave cung cấp sau khi loại bỏ quảng cáo của các nhà xuất bản khác. "Chặn quảng cáo và chèn quảng cáo của chính bạn vào là một hướng đi rất khác so với việc giúp các nhà xuất bản hiển thị quảng cáo của chính họ" – Faida nói. "Chúng tôi muốn tạo nên một hệ sinh thái mở."
Nhưng hệ thống quảng cáo của Brave – vốn là một tùy chọn – sẽ trả cho người dùng một phần của lợi nhuận phát sinh được, và có một cơ chế để chia sẻ khoản lợi nhuận đó với các nhà xuất bản. Brave còn đang phát triển một hệ thống hiển thị quảng cáo trực tiếp trên các website có hợp tác với các nhà xuất bản, một hệ thống sẽ mang lại cho họ một phần lợi nhuận lớn hơn nữa. Công nghệ của Brave mang lại cho người dùng cả quyền riêng tư lẫn lợi nhuận cho các nhà xuất bản – một thứ mà Eyeo không thể làm được nếu bạn kích hoạt tính năng chặn tracker.
"Hiện số lượng quảng cáo không đòi hỏi tracking là rất ít" – Faida nói.
Vậy nên, ngay cả khi những công ty quảng cáo như Google và Facebook cùng ủng hộ lời kêu gọi của Apple liên quan quyền riêng tư trực tuyến, thì ngành công nghiệp quảng cáo trực tuyến ngày nay cũng sắp sửa được chứng kiến rất nhiều sự thay đổi lớn.
Bạn có thể sẽ hoảng loạn nếu ai đó nói công việc kinh doanh của bạn là một trò tống tiền. Nhưng CEO của Eyeo, Till Faida, người đứng đằng sau phần mở rộng trình duyệt Adblock Plus cực kỳ nổi tiếng, lại chẳng coi đó là chuyện to tát. Theo cách nhìn nhận của ông, những điều ông làm chỉ vì mục đích cứu lấy ngành công nghiệp quảng cáo trực tuyến và các website sống dựa vào quảng cáo mà thôi.
Tất cả mọi rắc rối đều bắt nguồn từ mô hình kinh doanh của công ty: cung cấp một phần mở rộng trình duyệt có khả năng chặn quảng cáo, sau đó thu 30% lợi nhuận quảng cáo từ các nhà xuất bản lớn đã đồng ý tham gia vào một chương trình mà Eyeo lập nên nhằm… bỏ chặn quảng cáo. Faida không tiết lộ các công ty trong chương trình này, nhưng nếu nhìn vào "danh sách trắng" của Eyeo – danh sách quy định các website được phép hiển thị quảng cáo – bạn sẽ thấy những cái tên khủng như Google và Amazon.
"Cần phải có một phương thức bền vững để tài trợ các nội dung trên web, nhưng nó phải được thực hiện theo cách người dùng kiểm soát được" – Faida nói trong một chuyến đến Mỹ (trụ sở Eyeo đặt tại Cologne, Đức).
Vào thời kỳ hoàng kim của quảng cáo trực tuyến, người ta chặn quảng cáo bởi họ không thích những thứ đó cứ đập thẳng vào mặt. Ngày nay, người ta thường chặn quảng cáo vì chúng có thể xâm phạm quyền riêng tư của bạn, làm các website hoạt động chậm chạp, gây hao pin điện thoại, "ăn" vào dung lượng gói cước di động của bạn, và cả phát tán malware nữa.
Chính vì những lý do đó nên không hề lạ khi phần mềm chặn quảng cáo của Eyeo hiện có mặt trên 100 triệu PC và smartphone, và chiếm vị trí hàng đầu trong danh sách phần mở rộng của Firefox. Nhưng để chặn được quảng cáo ở khắp nơi mà không thuyết phục được các website trả tiền là điều rất khó, và tình huống của Eyeo có phần hơi phức tạp. Dù cho họ chặn một số quảng cáo, họ còn có chương trình trao đổi quảng cáo để giúp cung cấp cho các nhà xuất bản các quảng cáo mong muốn. Hãy tiếp tục đọc để tìm hiểu kỹ hơn về cách thức hoạt động của Adblock Plus.
1. Chương trình Acceptable Ads (những quảng cáo chấp nhận được) của Eyeo hoạt động ra sao?
Eyeo tung ra chương trình Acceptable Ads vào năm 2011 nhằm hoàn thiện các tiêu chuẩn trong sử dụng quảng cáo mà Adblock Plus sẽ không chặn trên các website đồng ý hợp tác và tham gia vào danh sách trắng của Eyeo. Để đáp ứng các yêu cầu, quảng cáo không được quá lớn, lòe loẹt hay làm phiền người dùng. Theo Faida, vấn đề ở đây là làm sao để cân bẳng giữa thứ người dùng thích và thứ website cần.
Mặc định, Adblock Plus chặn các quảng cáo trên mọi website không nằm trong danh sách trắng, và công ty này có gần 170 nhân viên được thuê để ngăn không cho các nhà xuất bản vượt mặt hệ thống. Bạn có thể thiết lập để Adblock Plus chặn mọi quảng cáo.
Hơn 90% các công ty trong danh sách trắng của Eyeo không phải trả tiền để được tham gia vào. Chỉ những nhà xuất bản lớn, hiển thị hơn 10 triệu Acceptable Ads mỗi tháng mới phải trả cho Eyeo 30% loại nhuận thu về từ quảng cáo mà thôi.
2. Ai đặt ra các quy định Acceptable Ads?
Vào năm 2017, Eyeo lập nên một tổ chức phi lợi nhuận với sự tham gia của các công ty trên lĩnh vực quảng cáo trực tuyến. Trong số 50 công ty thành viên này bao gồm các công ty công nghệ quảng cáo, các đơn vị quảng cáo, các nhà xuất bản, và các công ty khác trong ngành công nghiệp.
Một tổ chức khác, Coalition for Better Ads, hoạt động với vai trò tương tự. Đó là tổ chức được Google chọn lựa khi nghiên cứu các tiêu chuẩn cho chính sách chặn quảng cáo trên Chrome, vốn bắt đầu vào năm 2018 đối với các website lạm dụng quảng cáo. Đó là một động thái đáng chú ý, xét việc Google ngoài vai trò là người tạo ra trình duyệt web "bá chủ" thị trường, còn là một trong những nhà quảng cáo trực tuyến lớn nhất thế giới và điều hành một vài trong số những dịch vụ lớn nhất Internet.
Faida, nhà sáng lập Eyeo
3. Tại sao Adblock Plus không mặc định chặn các ad tracker?
Hiện nay, chặn tracker đang là một vấn đề đáng quan tâm, được các trình duyệt như Safari, Firefox và Brave áp dụng. Cả Microsoft Edge và Chrome cũng sắp được trang bị các giải pháp chống tracker. Ngoài ra còn nhiều phần mở rộng chặn tracker như uBlock Origin, DuckDuckGo, Privacy Badger hay Ghostery.
Nhưng với chương trình Acceptable Ads, Adblock Plus không chặn quảng cáo theo mặc định. Đó là việc người dùng phải tự quyết định. Nếu bạn không thích Facebook và Twitter theo dõi bạn, bạn còn có một tùy chọn để tắt các nút chia sẻ lên mạng xã hội và like nữa.
"Một số người tiêu dùng không quan tâm việc theo dõi và muốn hỗ trợ các website họ sử dụng" – Faida nói – "Trong khi nhiều người khác lại quan tâm hơn về vấn đề riêng tư". Nhưng khi người dùng áp dụng các chính sách kiểm soát quyền riêng tư chặt chẽ hơn, không chỉ lợi nhuận của các nhà xuất bản bị ảnh hưởng, cả lợi nhuận của Eyeo cũng vậy.
4. Liệu Chrome có triệt hạ Adblock Plus?
Với chính sách Manifest v3, nhóm phát triển Chrome sẽ thêm vào những giới hạn mới đối với các phần mở rộng trình duyệt, bao gồm các trình chặn quảng cáo, nhằm cải thiện bảo mật, quyền riêng tư và hiệu năng trình duyệt. Không may cho các trình chặn quảng cáo là chính sách này đã đặt ra nhiều giới hạn lên các quy định mà chúng sử dụng để rà soát các yếu tố trên các website – ví dụ, tìm xem liệu một quảng cáo có đến từ một tên miền đã nằm trong danh sách trắng hay không.
Google đã dỡ bỏ giới hạn với các quy định từ 30.000 lên 150.000, nhưng một số phần mở rộng chặn nội dung nói rằng chừng đó là vẫn chưa đủ. Và đó chính là những gì diễn ra sau nhiều tháng thảo luận, cùng với việc người dùng đe dọa ngừng dùng Chrome nếu trình duyệt này triệt hạ các trình chặn quảng cáo. Dù sao đi nữa thì Google cũng cho biết họ muốn cho phép các phần mở rộng chặn quảng cáo, nên Faida tin Adblock Plus sẽ không bị triệt hạ.
5. Tại sao không tích hợp sẵn chặn quảng cáo vào trình duyệt?
Chặn quảng cáo đang dần trở thành một tính năng tích hợp sẵn trên một số trình duyệt như Opera và UC Browser. Trình duyệt Brave thậm chí còn tự động kích hoạt tính năng này, và bản thân Adblock cũng đang gia nhập trào lưu với trình duyệt của riêng mình.
Phiên bản di động của Microsoft Edge hiện đã được tích hợp trực tiếp Adblock Plus, và trình chặn quảng cáo này có thể được kích hoạt với Firefox và Samsung Internet trên Android. Như đã nói ở trên, Adblock Plus cũng cung cấp cho người dùng trình duyệt chặn quảng cáo của riêng mình trên iPhone.
Nhưng Faida không đồng tình với hướng chặn quảng cáo của Brave. Cụ thể, ông không thích việc hệ thống quảng cáo của Brave hiển thị các quảng cáo do Brave cung cấp sau khi loại bỏ quảng cáo của các nhà xuất bản khác. "Chặn quảng cáo và chèn quảng cáo của chính bạn vào là một hướng đi rất khác so với việc giúp các nhà xuất bản hiển thị quảng cáo của chính họ" – Faida nói. "Chúng tôi muốn tạo nên một hệ sinh thái mở."
Nhưng hệ thống quảng cáo của Brave – vốn là một tùy chọn – sẽ trả cho người dùng một phần của lợi nhuận phát sinh được, và có một cơ chế để chia sẻ khoản lợi nhuận đó với các nhà xuất bản. Brave còn đang phát triển một hệ thống hiển thị quảng cáo trực tiếp trên các website có hợp tác với các nhà xuất bản, một hệ thống sẽ mang lại cho họ một phần lợi nhuận lớn hơn nữa. Công nghệ của Brave mang lại cho người dùng cả quyền riêng tư lẫn lợi nhuận cho các nhà xuất bản – một thứ mà Eyeo không thể làm được nếu bạn kích hoạt tính năng chặn tracker.
"Hiện số lượng quảng cáo không đòi hỏi tracking là rất ít" – Faida nói.
Vậy nên, ngay cả khi những công ty quảng cáo như Google và Facebook cùng ủng hộ lời kêu gọi của Apple liên quan quyền riêng tư trực tuyến, thì ngành công nghiệp quảng cáo trực tuyến ngày nay cũng sắp sửa được chứng kiến rất nhiều sự thay đổi lớn.
Theo Vn review
