Re: Ðề: 16-bit và 24-bit. Nghe hay là sưu tầm?
Hay quá, cảm ơn diễn đàn đưa ra chủ để này để thảo luận. Em mới chơi nhạc số nên đọc thấy vỡ ra dần dần, ai nói cũng có lý từ lý thuyết đến thực tế.
Tuy vậy em vẫn băn khoăn thế này không hiểu. NGhe nhạc trên vi tính trước toàn nghe Mp3 (128, 320) lossless (1411), nhạc hình đuôi DAT, MP4 ...Nhưng giờ chuyển sang nghe nhạc số, thấy nhiều định dạng nhạc hình và âm thanh quá 16bit, 24bit (tai trâu em nhe là vẫn khác nhau) và hay hơn cả lossless là thế nào nhỉ ? Bác nào giải thích em với, em cứ nghĩ Lossless là số 1 chứ ạ ?
Bạn nghe mp3 và lossless (1411 - chắc là .WAV rồi) đều là nhạc số cả; về cơ bản thì analog (tương tự, trong khi số là digital) chỉ có Vinyl thôi.
Nói về lossless và Hi-res (high resolution - độ phân giải cao), từ các post đầu các cao thủ đã giải thích rồi. Tôi tóm tắt lại thế này cho bạn dễ hình dung:
- Lossless nghĩa là
không mất mát gì, hiểu đơn giản, khi bạn copy nhạc từ một đĩa CD vào máy tính, bạn đã nén dữ liệu âm thanh số ghi trên đĩa để tạo ra các file có thể lưu trữ trong máy tính. Việc rip (copy từ đĩa) này có thể là rip nguyên gốc cả đĩa (tạo ISO - ảnh đĩa), rip lossless (ra các định dạng như WAV, FLAC, APE, ....) hoặc rip lossy - có kèm theo nén dữ liệu (như MP3 8~320 kbps).
Rip lossless sẽ giữ nguyên toàn bộ dữ liệu nguồn (CD), và chỉ sử dụng các thuật toán (mỗi định dạng như FLAC, APE về bản chất là một
thuật toán nén dữ liệu khác nhau) để nén dữ liệu âm thanh, thu nhỏ kích thước file và có thể hỗ trợ metadata (tag, artwork).
Rip lossy cũng tương tự như lossless, về bản chất là nén dữ liệu gốc để cho ra file nhỏ hơn, song ở đây, thuật toán
có bao gồm cả việc lược bỏ một số dữ liệu được coi là ít quan trọng, để cho ra một file âm thanh kích thước nhỏ hơn rõ rệt. Mức độ nén, thực ra ở đây là mức độ lược bỏ dữ liệu phụ thuộc vào bitrate bạn đặt khi rip.
- Hi-res: về bản chất, Hi-res mà chúng ta có là bản rip lossless từ các nguồn chất lượng cao, như SACD, Studio Master (ở đây tôi không bàn đến Vinyl). Cũng như lossless thường, bản rip của bạn cũng giữ nguyên chất lượng âm thanh từ bản gốc, và do gốc có chất lượng cao nên âm thanh bạn được nghe cũng 'hay' hơn.
Cho phép tôi giải thích một chút, thế nào là 'chất lượng cao' và 'hay'?!
Nhạc số mà bạn nghe có 2 tính chất cơ bản là tần số lấy mẫu và độ sâu bit.
Tần số lấy mẫu: Hãy tưởng tượng bạn có một đoạn giai điệu, người ta
số hoá nó bằng cách chặt nó ra thành rất nhiều đoạn giai điệu ngắn, rồi lấy giá trị đại diện (mẫu) ở các đoạn đó, ghép lại với nhau, tạo ra 'giai điệu số' mà bạn nghe. Tất nhiên vấn đề ở đây là 'giá trị đại diện' ko thể ĐÚNG BẰNG giá trị gốc của tín hiệu nguồn (tín hiệu tương tự - analog signal), nên kết quả mà bạn nghe sẽ là phiên bản
gần đúng của bản gốc. Mức độ
gần đúng này sẽ tăng lên khi bạn càng chặt nhỏ đoạn giai điệu ban đầu ra.
Về mặt hình ảnh, việc này cũng giống như bạn vẽ một hình tròn bằng các chấm tròn nhỏ. Cùng kích cỡ hình tròn kêt quả, bạn dùng các chấm tròn càng nhỏ, sát nhau, thì hình tròn bạn có được sau đó càng
tròn. (nếu bạn chỉ dùng 1 chấm tròn thì chắc nó là analog rồi
)
Độ sâu bit: Khi bạn đã có một
giá trị đại diện sau khi chặt nhỏ đoạn giai điệu gốc ở trên ra, bạn lưu nó lại để rồi ghép toàn bộ lại thành giai điệu số. Câu hỏi ở đây là, bạn sẽ lưu giá trị đó chính xác đến đâu? Hãy nghĩ đến các giá trị là những con số lẻ, bạn sẽ lưu bao nhiêu số sau dấu phẩy?! Bạn lưu càng nhiều thì giá trị càng chính xác. Đây có thể hiểu độ sâu bit.
16-bit nghĩa là 2 mũ 16 - tương đương với 65536 giá trị, hiểu nôm na là bạn sẽ có một dải từ 0 đến 65535 để lưu giá trị của bạn. 24-bit cũng tương tự như thế.
Kết luận/Tóm lại:
- Lossy là nén, có ăn bớt.
- Lossless là nén, không ăn bớt.
- Hi-res (chỉ số Khz cao, 24-bit,...) là nén, không ăn bớt, từ nguồn chất lượng cao.
*Lưu ý: lossless không chỉ có '1411' như bạn nói (đây là chỉ số của WAV), các file khác như FLAC, APE có số kbps thấp hơn, nhưng nếu được rip từ nguồn như nhau thì không có nghĩa là chúng khác nhau về chất lượng!
Có chỗ nào sai sót/thiếu sót mong các cao thủ chỉ giáo!