Nhưng thay vì bị chỉ trích, YouTube lại được tôn vinh như cứu tinh của web khi khuyến khích mọi người từ bỏ trình duyệt già cỗi này để chuyển sang các trình duyệt khác, tốt hơn, an toàn hơn.
Vào năm 2009, Internet là thế giới hoàn toàn khác bây giờ. iPhone mới hai năm tuổi và chiếc Android đầu tiên, T-Mobile G1 mới chỉ chào đời. Đa số mọi người truy cập web qua máy tính và một phần đáng kể trong số họ còn không bận tâm đến việc cập nhật trình duyệt già cỗi của mình, Internet Explorer 6 – phần nhiều là vì những nhà phát triển web cũng chẳng quan tâm đến nó.
Nhưng đột nhiên, Google ra thông báo dừng hỗ trợ trình duyệt này và điều này gây ra tác động mạnh đến IE6. Từ chỗ chiếm 25% lượng người dùng toàn cầu vào giữa năm 2009, nó tụt xuống chỉ còn chưa đầy 10% trong một năm sau đó.
Tuy nhiên, mới đây một cựu phát triển web của YouTube, Chris Zacharias đã tiết lộ câu chuyện đằng sau sự sụt giảm đột ngột lượng người dùng của IE6. Theo anh cho biết, việc Google dừng hỗ trợ IE6 không phải là quyết định của đội ngũ quản lý, mà là do anh và các kỹ sư còn lại của YouTube đã âm mưu "sát hại" trình duyệt này.
Lượng người dùng IE6 (màu xanh dương nhạt) tụt dốc đột ngột vào giữa năm 2009.
Một kế hoạch đơn giản
Vào thời điểm đó, cho dù IE6 đang có thị phần cao trên thế giới, nói chung nó bị mọi người ghét bỏ và thường xuyên chế nhạo. Trình duyệt này được phát triển vào thời điểm Microsoft chẳng có đối thủ thực sự nào trên thị trường, vì vậy nó có thể phá vỡ mọi quy ước về web khi nó muốn. Tồi tệ hơn, công nghệ web bên dưới nó lạc hậu đến không tưởng so với các trình duyệt hiện đại, được cập nhật thường xuyên như Chrome hay Firefox.
Trong khi đó, các kỹ sư YouTube lại không được bỏ qua trình duyệt này, nó chiếm đến hơn 20% thị phần vào thời điểm đó và 18% lượng người dùng YouTube đến từ IE6. Nhưng theo Zacharis, lúc đó IE6 đã trở thành "thuốc độc cho sự tồn tại của nhóm phát triển web." Sau nhiều đêm mất ngủ để sửa gấp các lỗi có liên quan đến IE6, nhóm YouTube quyết định thế là quá đủ và tự mình lên một kế hoạch đơn giản để hạ gục nó.
Họ thêm vào một banner nhỏ trên YouTube chỉ hiển thị với người dùng IE6, tuyên bố rằng trình duyệt này sẽ không được hỗ trợ trong tương lai và người dùng nên đổi sang trình duyệt khác hiện đại hơn. Banner nhỏ đó khuyến khích người dùng cài đặt Firefox 3.5, IE8 hoặc Google Chrome.
Banner trên YouTube khuyến khích người dùng IE6 chuyển sang các trình duyệt mới hơn.
Thông thường trong công ty sẽ còn có hàng loạt quy trình kiểm tra nhằm cản trở các nhà phát triển thực hiện bất cứ thay đổi nào về code mà họ muốn, vì vậy việc đưa vào một cảnh báo đi ngược lại chính sách của công ty là điều gần như không thể.
Tuy nhiên, lúc đó YouTube lại có một vị trí đặc biệt trong Google. Sau khi được Google thâu tóm với số tiền 1,65 tỷ USD mới chỉ 3 năm trước, những nhà phát triển từ thuở đầu của YouTube, hay các "OldTubers", lại được phép đưa vào các thay đổi mà không cần bất kỳ sự kiểm tra bổ sung nào.
Chừng nào những thay đổi mà họ đưa vào không làm hỏng bộ mặt đẹp đẽ của trang web thì không có vấn đề gì xảy ra cả. Hơn nữa, gần như không ai ở YouTube còn dùng IE6 nữa, nên họ cho rằng việc làm của họ sẽ không thể sớm phát hiện.
Vị cứu tinh của web
Quả thật, phải đến hai ngày sau khi đoạn banner trên xuất hiện, trưởng phòng nhân sự mới tìm đến cả nhóm. Ông cho biết, mình nhận được email từ mọi tạp chí công nghệ trên thế giới, tất cả đều hỏi tại sao YouTube lại đe dọa tiêu diệt một trình duyệt với thị phần đáng kể như vậy.
May mắn thay, hóa ra mọi người đều ủng hộ điều này. Họ xem YouTube như là vị cứu tinh của web vào thời điểm đó, khi nó thúc đẩy mọi người hướng tới các trình duyệt an toàn hơn và tốt hơn, trong khi tăng tốc phát triển web. Chuyến viếng thăm tiếp theo là của các luật sư, những người muốn đảm bảo rằng các trình duyệt được lựa chọn trong banner là hoàn toàn ngẫu nhiên và sẽ không gặp vấn đề với các quy định chống lại cạnh tranh ở EU đối với Chrome.
Và những tư tưởng lớn gặp nhau. Không lâu sau khi banner của YouTube xuất hiện trên IE6, Zacharias phát hiện ra một banner tương tự cũng xuất hiện trên Google Docs khi mở bằng IE6. Hóa ra các kỹ sư của Google Docs khi đang thử nghiệm ứng dụng này trên IE6 đã nhìn thấy banner trên YouTube và ngay lập tức yêu cầu làm một banner tương tự trên Docs.
Zacharias nhớ lại: "Không lâu sau đó, các kỹ sư Google Docs lấy banner về IE6 của chúng tôi và đưa nó vào sản phẩm của họ, có lẽ họ tưởng nhầm rằng chúng tôi làm vậy vì đã nhận được mọi sự chấp thuận cần thiết."
Trên thực tế, đội ngũ lãnh đạo Google sẽ không bao giờ chấp nhận thay đổi đó, nhưng khi họ thấy banner đó đã được đưa vào phần lớn các sản phẩm của Google, họ chấp nhận điều đó như một sự đã rồi.
"Khi YouTube, Google Docs và nhiều sản phẩm khác của Google đều đăng tải banner trên IE6, Google đã cho phép mọi trang web khác được thêm banner đó vào trang web của họ. Banner trên IE6 đột nhiên xuất hiện ở khắp mọi nơi. Trong vòng một tháng, lượng người dùng YouTube trên IE6 chỉ còn một nửa và lượng băng thông của IE6 trên toàn cầu đột ngột giảm hơn 10% trong khi các trình duyệt khác đều tăng tương ứng. Kết quả còn tốt hơn nhóm phát triển web dự định."
Có lẽ Microsoft cũng cần cảm ơn các nhà phát triển của YouTube và Google khi đã thuyết phục được người dùng IE6 từ bỏ nó và nâng cấp lên các trình duyệt mới hơn, trước khi công ty ra mắt trang đếm ngược cho ngày tồn tại của IE6 vào năm 2011. Đến thời điểm đó, lượng người dùng của IE6 chỉ còn chưa đến 1% trên toàn cầu.
Vào năm 2009, Internet là thế giới hoàn toàn khác bây giờ. iPhone mới hai năm tuổi và chiếc Android đầu tiên, T-Mobile G1 mới chỉ chào đời. Đa số mọi người truy cập web qua máy tính và một phần đáng kể trong số họ còn không bận tâm đến việc cập nhật trình duyệt già cỗi của mình, Internet Explorer 6 – phần nhiều là vì những nhà phát triển web cũng chẳng quan tâm đến nó.
Nhưng đột nhiên, Google ra thông báo dừng hỗ trợ trình duyệt này và điều này gây ra tác động mạnh đến IE6. Từ chỗ chiếm 25% lượng người dùng toàn cầu vào giữa năm 2009, nó tụt xuống chỉ còn chưa đầy 10% trong một năm sau đó.
Tuy nhiên, mới đây một cựu phát triển web của YouTube, Chris Zacharias đã tiết lộ câu chuyện đằng sau sự sụt giảm đột ngột lượng người dùng của IE6. Theo anh cho biết, việc Google dừng hỗ trợ IE6 không phải là quyết định của đội ngũ quản lý, mà là do anh và các kỹ sư còn lại của YouTube đã âm mưu "sát hại" trình duyệt này.
Lượng người dùng IE6 (màu xanh dương nhạt) tụt dốc đột ngột vào giữa năm 2009.
Một kế hoạch đơn giản
Vào thời điểm đó, cho dù IE6 đang có thị phần cao trên thế giới, nói chung nó bị mọi người ghét bỏ và thường xuyên chế nhạo. Trình duyệt này được phát triển vào thời điểm Microsoft chẳng có đối thủ thực sự nào trên thị trường, vì vậy nó có thể phá vỡ mọi quy ước về web khi nó muốn. Tồi tệ hơn, công nghệ web bên dưới nó lạc hậu đến không tưởng so với các trình duyệt hiện đại, được cập nhật thường xuyên như Chrome hay Firefox.
Trong khi đó, các kỹ sư YouTube lại không được bỏ qua trình duyệt này, nó chiếm đến hơn 20% thị phần vào thời điểm đó và 18% lượng người dùng YouTube đến từ IE6. Nhưng theo Zacharis, lúc đó IE6 đã trở thành "thuốc độc cho sự tồn tại của nhóm phát triển web." Sau nhiều đêm mất ngủ để sửa gấp các lỗi có liên quan đến IE6, nhóm YouTube quyết định thế là quá đủ và tự mình lên một kế hoạch đơn giản để hạ gục nó.
Họ thêm vào một banner nhỏ trên YouTube chỉ hiển thị với người dùng IE6, tuyên bố rằng trình duyệt này sẽ không được hỗ trợ trong tương lai và người dùng nên đổi sang trình duyệt khác hiện đại hơn. Banner nhỏ đó khuyến khích người dùng cài đặt Firefox 3.5, IE8 hoặc Google Chrome.
Banner trên YouTube khuyến khích người dùng IE6 chuyển sang các trình duyệt mới hơn.
Thông thường trong công ty sẽ còn có hàng loạt quy trình kiểm tra nhằm cản trở các nhà phát triển thực hiện bất cứ thay đổi nào về code mà họ muốn, vì vậy việc đưa vào một cảnh báo đi ngược lại chính sách của công ty là điều gần như không thể.
Tuy nhiên, lúc đó YouTube lại có một vị trí đặc biệt trong Google. Sau khi được Google thâu tóm với số tiền 1,65 tỷ USD mới chỉ 3 năm trước, những nhà phát triển từ thuở đầu của YouTube, hay các "OldTubers", lại được phép đưa vào các thay đổi mà không cần bất kỳ sự kiểm tra bổ sung nào.
Chừng nào những thay đổi mà họ đưa vào không làm hỏng bộ mặt đẹp đẽ của trang web thì không có vấn đề gì xảy ra cả. Hơn nữa, gần như không ai ở YouTube còn dùng IE6 nữa, nên họ cho rằng việc làm của họ sẽ không thể sớm phát hiện.
Vị cứu tinh của web
Quả thật, phải đến hai ngày sau khi đoạn banner trên xuất hiện, trưởng phòng nhân sự mới tìm đến cả nhóm. Ông cho biết, mình nhận được email từ mọi tạp chí công nghệ trên thế giới, tất cả đều hỏi tại sao YouTube lại đe dọa tiêu diệt một trình duyệt với thị phần đáng kể như vậy.
May mắn thay, hóa ra mọi người đều ủng hộ điều này. Họ xem YouTube như là vị cứu tinh của web vào thời điểm đó, khi nó thúc đẩy mọi người hướng tới các trình duyệt an toàn hơn và tốt hơn, trong khi tăng tốc phát triển web. Chuyến viếng thăm tiếp theo là của các luật sư, những người muốn đảm bảo rằng các trình duyệt được lựa chọn trong banner là hoàn toàn ngẫu nhiên và sẽ không gặp vấn đề với các quy định chống lại cạnh tranh ở EU đối với Chrome.
Và những tư tưởng lớn gặp nhau. Không lâu sau khi banner của YouTube xuất hiện trên IE6, Zacharias phát hiện ra một banner tương tự cũng xuất hiện trên Google Docs khi mở bằng IE6. Hóa ra các kỹ sư của Google Docs khi đang thử nghiệm ứng dụng này trên IE6 đã nhìn thấy banner trên YouTube và ngay lập tức yêu cầu làm một banner tương tự trên Docs.
Zacharias nhớ lại: "Không lâu sau đó, các kỹ sư Google Docs lấy banner về IE6 của chúng tôi và đưa nó vào sản phẩm của họ, có lẽ họ tưởng nhầm rằng chúng tôi làm vậy vì đã nhận được mọi sự chấp thuận cần thiết."
Trên thực tế, đội ngũ lãnh đạo Google sẽ không bao giờ chấp nhận thay đổi đó, nhưng khi họ thấy banner đó đã được đưa vào phần lớn các sản phẩm của Google, họ chấp nhận điều đó như một sự đã rồi.
"Khi YouTube, Google Docs và nhiều sản phẩm khác của Google đều đăng tải banner trên IE6, Google đã cho phép mọi trang web khác được thêm banner đó vào trang web của họ. Banner trên IE6 đột nhiên xuất hiện ở khắp mọi nơi. Trong vòng một tháng, lượng người dùng YouTube trên IE6 chỉ còn một nửa và lượng băng thông của IE6 trên toàn cầu đột ngột giảm hơn 10% trong khi các trình duyệt khác đều tăng tương ứng. Kết quả còn tốt hơn nhóm phát triển web dự định."
Có lẽ Microsoft cũng cần cảm ơn các nhà phát triển của YouTube và Google khi đã thuyết phục được người dùng IE6 từ bỏ nó và nâng cấp lên các trình duyệt mới hơn, trước khi công ty ra mắt trang đếm ngược cho ngày tồn tại của IE6 vào năm 2011. Đến thời điểm đó, lượng người dùng của IE6 chỉ còn chưa đến 1% trên toàn cầu.
Theo Genk
