Từng được mệnh danh là "Kỳ quan thứ 8 của thế giới", tại sao nhà máy Foxconn tại Mỹ lại biến thành kho hàng, mục tiêu dự án thất bại?

SkylerNew

Chuyên viên tin tức
Thành viên BQT
Vào ngày 7/10/2022, Nhà Trắng đã công bố "Chiến lược Quốc gia về Sản xuất tiên tiến", nêu rõ rằng để củng cố và duy trì vị trí hàng đầu của Mỹ trong lĩnh vực sản xuất tiên tiến, 11 lĩnh vực năng lượng mới, bán dẫn, y sinh, đào tạo lao động và các lĩnh vực khác sẽ được phát triển trong 4 năm tới, 37 biện pháp đã được thực hiện trên thực địa.

image.webp


Thời gian gần đây, giới truyền thông Mỹ rất chú ý đến thông tin nhà máy của Foxconn ở Wisconsin, hòng tìm hiểu chuyện gì đã xảy ra với dự án được Trump tung hô là “kỳ quan thứ tám của thế giới”.

Sự thất bại của nhà máy Foxconn ở Wisconsin đã là quá khứ, và điều đáng quan tâm là liệu "Chiến lược quốc gia về sản xuất tiên tiến" do Nhà Trắng ban hành có thể khôi phục sự "trở lại sản xuất" ở Hoa Kỳ hay không? Dưới đây là phân tích của Kong Xue, Nhà nghiên cứu cấp cao của Beijing Think Tank.

Dự án "Kỳ quan thứ tám của thế giới"

Thời gian gần đây, giới truyền thông Mỹ rất chú ý đến thông tin nhà máy của Foxconn ở Wisconsin, hòng tìm hiểu chuyện gì đã xảy ra với công trình được Trump tung hô là “kỳ quan thứ tám của thế giới”.

Trong mắt các cử tri ở bang này của Hoa Kỳ, khoản đầu tư của Foxconn vào Wisconsin từng là dấu hiệu cho thấy sự "tái sinh" và "trở lại" của ngành sản xuất Mỹ. Nhà máy có diện tích hơn 1,2 km vuông, sẽ là dây chuyền sản xuất màn hình LCD thế hệ 10,5 đầu tiên ở Bắc Mỹ (có thể sản xuất hiệu quả các tấm nền lớn có kích thước trên 60 inch), mang lại 13.000 việc làm cho địa phương. Vào năm 2017, Terry Gou, CEO Foxconn cho biết trong một tuyên bố rằng đây sẽ là một "cơ hội phi thường" để xây dựng một "cơ sở sản xuất màn hình hiện đại" ở "trung tâm nước Mỹ."

Tuy nhiên, trong 5 năm qua, hầu như mọi thông tin liên quan về nhà máy này đều bị dừng lại và thay đổi: Foxconn hủy kế hoạch sản xuất tấm thế hệ 5 và quyết định xây dựng lại nhà máy sản xuất tấm thế hệ thứ 6. Ngay sau đó các kế hoạch cho sự thay đổi này đã bị gác lại.

Theo Washington Post, Financial Times và các phương tiện truyền thông khác trong những năm gần đây, có thể thấy rằng nơi đây về cơ bản đã trở thành một kho chứa hàng hóa sản xuất.

Hai lý do khiến việc đầu tư vào Wisconsin của Foxconn thất bại

Theo các phương tiện truyền thông như The Economist và The Verge, quyết định xây dựng nhà máy ở Hoa Kỳ của Foxconn cũng xuất phát từ áp lực trực tiếp từ chính quyền Trump. Tuy nhiên, cả Tổng thống Trump trong cuộc tổng tuyển cử cũng như Scott Walker, thống đốc bang Wisconsin, người đang muốn tái tranh cử, đều không phản hồi về việc nhà máy đã bị phá bỏ và không thực hiện hợp đồng kể từ khi thành lập. Di sản của nó để lại ngoài câu nói nổi tiếng của Trump rằng "đây sẽ trở thành kỳ quan thứ tám của thế giới" còn lại chẳng có gì.

Năm 2019, Walker tái đắc cử, Thống đốc đảng Dân chủ Tony Evers nhậm chức, Foxconn cũng trở thành "gánh nặng chính trị" còn sót lại từ nhiệm kỳ trước.

Trong môi trường chính trị bất ổn và các quyết định được đưa ra dưới áp lực, cam kết của Foxconn đối với việc sản xuất màn hình LCD đã bị trì hoãn trong giai đoạn đầu, và trong giai đoạn sau, họ đang xây dựng một trung tâm đổi mới và một "hệ sinh thái AI 8K + 5G" kết hợp với năng lượng mới Khi chờ đợi các dự án có triển vọng hơn, các khoản trợ cấp hào phóng ban đầu của chính phủ và hỗ trợ của công chúng đã bị mất.

Theo một thỏa thuận cập nhật giữa Foxconn và chính quyền bang vào năm 2021, kế hoạch ban đầu tạo ra 13.000 việc làm và chi phí 10 tỷ USD cho một nhà máy sản xuất màn hình LCD lớn đã bị loại bỏ. Foxconn hứa sẽ thuê 1.454 nhân viên và đầu tư 672 triệu USD. Khoản trợ cấp thuế của công ty đã bị cắt giảm từ 2,85 tỷ USD xuống còn 80 triệu USD.

Lý do quan trọng thứ hai dẫn đến sự thất bại trong khoản đầu tư của Foxconn vào Wisconsin là sự phát triển của ngành công nghiệp bảng điều khiển tuân theo logic “lợi thế người đi sau”. Số thế hệ của bảng điều khiển càng cao, kích thước tối đa của màn hình được cắt giảm càng lớn, chi phí càng thấp và hiệu quả sản xuất càng cao. Do đó, dây chuyền sản xuất thế hệ cao có thể “giảm kích thước và đánh bại” dây chuyền sản xuất thế hệ thấp về kích cỡ và năng lực sản xuất.

Dự án LCD của Foxconn ở Wisconsin đã được công bố vào năm 2017, và năm 2017 thực sự là một năm quan trọng đối với ngành công nghiệp bảng điều khiển toàn cầu và Trung Quốc. Dựa trên dữ liệu của các cơ quan nghiên cứu khác nhau, Trung Quốc đại lục bắt đầu tiến hành chuyển giao ngành công nghiệp panel từ khoảng năm 2008, và đã trải qua một giai đoạn phát triển và mở rộng. Khoảng năm 2017, là năm Trung Quốc đại lục tập trung nỗ lực vào panel, đặc biệt là siêu màn hình LCD lớn.

Năm 2017, tỷ trọng giá trị sản lượng màn hình LCD toàn cầu ở Trung Quốc đại lục (33%) và giá trị sản lượng toàn cầu của màn hình LCD kích thước lớn (trên 60 inch) (35%) đều vượt qua Hàn Quốc và trở thành quốc gia dẫn đầu trên thế giới.

Câu chuyện về sự phát triển của ngành công nghiệp bảng điều khiển màn hình về cơ bản giống như logic của máy khiên, quang điện và các phương tiện năng lượng mới. Lợi thế cốt lõi của sản xuất cao cấp là một hệ thống công nghiệp hoàn chỉnh và một thị trường rộng lớn. Cái trước có nghĩa là khả năng tham gia, hỗ trợ và lặp lại trong toàn bộ quy trình công nghiệp và tất cả các lĩnh vực, trong khi cái sau cung cấp đủ kỳ vọng của thị trường để các doanh nghiệp dám làm nghiên cứu và phát triển. Một khi một ngành đã tích lũy và phát triển trong giai đoạn đầu, nó sẽ hình thành một lợi thế quy mô rất hiệu quả về mặt chi phí. Lợi thế về quy mô này là lý do cơ bản khiến Foxconn quyết định từ bỏ kế hoạch xây dựng nhà máy ban đầu.

Ngày nay, viễn cảnh "trở lại sản xuất" được chính quyền địa phương và Foxconn mô tả cho người dân Wisconsin đã hoàn toàn bị phá sản. Theo Financial Times tiết lộ vào tháng 10 năm nay, các nhà lập kế hoạch, những người được ủy thác và công chúng ở địa điểm này đã từ bỏ hy vọng về sự phát triển của nó, và giờ họ chỉ hy vọng rằng các công ty khác sẽ mua lại nhà máy.

Những mâu thuẫn cơ bản bị che lấp bởi chính trị

Đối với hầu hết người Mỹ, "thuê lại sản xuất" mô tả viễn cảnh về một số lượng lớn các nhà máy mới thu hút một lực lượng lao động lớn. Những mô tả như vậy xuất hiện thường xuyên trong các chiến dịch bầu cử. Nó thực sự đại diện cho sự "trở lại" của ngành công nghiệp sản xuất trung cấp và thậm chí cấp thấp, trùng khớp với những ký ức tốt đẹp về cuộc sống trung lưu của các gia đình lao động ở Hoa Kỳ trong những năm 1960 và 1960, và thu hút mạnh mẽ phiếu bầu của các cư dân.

Theo nghĩa này, "sự trở lại của ngành sản xuất" thực sự được các chính trị gia sử dụng như một cách nói hùng biện kể từ thời Clinton vào những năm 1990. Kể từ đó, những cụm từ như "phục hồi sức mạnh sản xuất của Mỹ" đã trở thành khẩu hiệu của chiến dịch theo thời gian. Trong chính quyền Obama, ông cũng đã nhiều lần kêu gọi và thuyết phục ngành sản xuất cấp thấp ở Mỹ quay trở lại Mỹ thông qua các cuộc họp diễn đàn, nhưng ông không đưa ra bất kỳ chính sách thực chất nào.

Từng được mệnh danh là Kỳ quan thứ 8 của thế giới, tại sao nhà máy Foxconn tại Mỹ lại biến thành kho hàng, mục tiêu dự án thất bại?


Các vấn đề về việc làm và phân cực nghiêm trọng đã đưa lối hùng biện này lên đỉnh cao trong thời Trump, với những lời hùng biện như “Chúng ta không sản xuất sản phẩm nữa” và “Mỹ phải đưa Apple và các công ty ở nước ngoài trở lại Mỹ” các chính trị gia tìm kiếm sự ủng hộ của cử tri. Dự án nhà máy của Foxconn ở Wisconsin cũng nhận được sự quan tâm rộng rãi. Tuy nhiên, trong vài thập kỷ qua, những lợi ích thiết thực của kiểu nói chuyện này rõ ràng đã bị bỏ lỡ.

Điều này thực chất là do có sự mâu thuẫn về cơ cấu giữa cơ cấu công nghiệp hiện tại của Hoa Kỳ với việc phân bổ nguồn nhân lực tương ứng của nước này, và những đòi hỏi đằng sau sự “quay trở lại” nói trên.

"Quay trở lại" loại hình sản xuất thâm dụng lao động này không phải là một lựa chọn thực tế đối với Hoa Kỳ, cả về lao động, đất đai, chi phí nguyên liệu và tỷ suất lợi nhuận, hoặc về năng suất lao động và lợi ích môi trường. Ngoài ra, dù là thành lập các nhà máy sản xuất công nghệ thấp hay trợ cấp cho các ngành công nghiệp đang sa sút trong nước, nếu họ bị buộc phải quảng bá cho các mục đích chính trị, họ sẽ bị dư luận phản ứng vì không thu được đủ lợi nhuận kinh tế.

Ba tình huống khó xử do Chiến lược Quốc gia về Sản xuất Tiên tiến của Hoa Kỳ nêu ra

Liệu "Chiến lược Quốc gia về Sản xuất Tiên tiến" do Nhà Trắng ban hành có thể thực sự thúc đẩy "sự trở lại của ngành sản xuất" ở Hoa Kỳ?

"Sự trở lại" hay "sự hồi sinh" của ngành công nghiệp sản xuất cao cấp ở Hoa Kỳ, liên quan đến môi trường trong nước của nó, vấn đề đầu tiên cần giải quyết là việc làm hiện tại và sự phù hợp của lực lượng lao động có chất lượng và đủ cho ngành công nghiệp sản xuất cao cấp.

Một mặt, vấn đề việc làm hiện nay ở Hoa Kỳ vẫn còn nghiêm trọng, và ngành sản xuất cao cấp không thể nhanh chóng giúp giải quyết vấn đề này. Theo phân tích của công ty tư vấn Deloitte, ngay cả với các chính sách hiện tại, Hoa Kỳ có thể phải đợi đến cuối những năm 2020 để tạo ra một số lượng lớn việc làm trong lĩnh vực sản xuất. Xung đột giữa phát triển sản xuất cao cấp để duy trì ưu thế công nghệ và khả năng cạnh tranh và mục tiêu ngắn hạn về việc làm vẫn sẽ là một bài toán khó trong công việc nội bộ của Hoa Kỳ trong tương lai.

Mặt khác, giáo dục lao động là một khoản đầu tư dài hạn được tối đa hóa từ bây giờ. Tăng lực lượng lao động sản xuất bắt đầu bằng việc mở rộng nguồn nhân tài (phụ nữ, thiểu số và công dân trở về), phát triển hệ thống giáo dục và đào tạo (cơ bản và dạy nghề), và tăng cường liên kết giữa người sử dụng lao động và giáo dục (học nghề và bằng cấp).

Ngoài các vấn đề về lao động, Chiến lược quốc gia về sản xuất tiên tiến cũng nêu rõ hai tình huống khó xử trong nước mà Hoa Kỳ phải đối mặt, thâm hụt thương mại ngành sản xuất của Hoa Kỳ kể từ năm 2001 và thực tế là các doanh nghiệp vừa và nhỏ hiện phải đối mặt với nhiều thách thức chuỗi cung ứng hơn.

Có mối liên hệ giữa hai vấn đề này. Lịch sử thâm hụt thương mại sản xuất của Hoa Kỳ về cơ bản liên quan đến lịch sử chuyển giao công nghiệp, trong đó các công ty đa quốc gia tìm kiếm nguyên liệu, đất đai và giảm chi phí lao động trên khắp thế giới và loại bỏ năng lực sản xuất lạc hậu để thu được lợi nhuận vượt quá. So với các đại gia đa quốc gia, các DNVVN không chỉ chịu rủi ro về chuỗi cung ứng cụm công nghiệp phân tán hơn trong quá trình này mà còn chịu rủi ro về chi phí R&D cao, tỷ lệ chuyển đổi kinh doanh thấp và bị các doanh nghiệp lớn chèn ép.

Để đạt được mục tiêu này, Chiến lược quốc gia về sản xuất tiên tiến nêu rõ rằng các doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ được hỗ trợ về áp dụng công nghệ, an ninh mạng, đào tạo công nhân và khuyến khích ưu tiên ứng dụng và mở rộng công nghệ phụ gia (công nghệ in 3D). Tuy nhiên, những chiến lược này có thể được thực hiện ở mức độ nào thì vẫn còn phải xem.

Liên quan đến "xây dựng chuỗi cung ứng linh hoạt", "Chiến lược quốc gia về sản xuất tiên tiến" đề xuất tăng cường kết nối chuỗi cung ứng, điều tra các lỗ hổng của chuỗi cung ứng và xây dựng một "hệ sinh thái sản xuất tiên tiến". Có tính đến thông lệ nhất quán của chính phủ Hoa Kỳ, đình công thương mại, phong tỏa công nghệ và tăng cường phối hợp với các nước đối tác trong chuỗi công nghiệp có thể là định hướng phát triển trong tương lai của nó.

Sản xuất cao cấp, chuỗi cung ứng và lao động là ba lĩnh vực chính của cạnh tranh sản xuất toàn cầu trong thập kỷ tới, và đó cũng là ba mục tiêu chiến lược được xây dựng bởi Chiến lược Quốc gia về Sản xuất Tiên tiến của Hoa Kỳ. Trường hợp thất bại của nhà máy Foxconn ở Wisconsin cho thấy rằng mặc dù Hoa Kỳ chiếm lĩnh tầng cao kỹ thuật của ngành sản xuất cao cấp, nhưng liệu sản xuất tiên tiến của họ có thể đạt được hiệu quả như mong đợi hay không vẫn chưa chắc chắn.

Nguồn: Vnreview​
 
Bên trên