Nếu là một fan hâm mộ điện ảnh thì chắc chắn bạn đã bắt gặp dòng chữ THX rất nhiều lần. Và có thể bạn đã biết, THX là một trong những chuẩn âm thanh hình ảnh phổ biến nhất hiện nay dành cho các rạp hát, rạp chiếu phim và rạp hát tại gia. Bài viết này xin giới thiệu đến các bạn cách thức hoạt động của THX và làm thế nào để một rạp hát đáp ứng được tiêu chuẩn này.
1. Tóm lược về lịch sử của THX
THX đã có 28 tuổi đời.
Tên gọi THX được đặt theo bộ phim truyện đầu tiên của Goerge Lucas là "THX 1138", sản xuất tại Lucasfilm vào đầu những năm 1980. Goerge Lucas muốn có một cách nào đó để đảm bảo cho chất lượng hình ảnh và âm thanh luôn đạt độ chính xác cao dù chiếu ở bất cứ nơi nào. Sau đó, Tomlinson Holman cựu giám đốc kỹ thuật cho hãng phim và một nhóm kỹ sư của THX đã phát triển nên các cơ sở để thiết lập tiêu chuẩn này.
Các nhà phát triển đã ghi nhận những yếu tố tiêu cực chính có thể ảnh hưởng đến trải nghiệm phim ảnh của khán giả bao gồm:
- Tiếng ồn từ bên ngoài (từ hành lang hoặc các thính phòng khác).
- Tiếng ồn từ bên trong (từ máy chiếu hoặc điều hòa nhiệt độ).
- Âm thanh bị méo.
- Góc nhìn bị cản trở hoặc hạn chế.
- Tiếng vang trong phòng xem.
- Độ sáng của hình ảnh không đủ.
- Âm thanh không được cân bằng hoặc quá nghèo nàn.
Bộ phim đầu tiên trình chiếu trong một rạp hát THX là Return of the Jedi, ra mắt vào năm 1983. Hiện nay có khoảng 2.000 phòng xem phim trên thế giới đã đạt chứng nhận này.
Trước khi dán một logo chứng nhận hoành tráng, công việc mà các bên phải làm đó là:
- Cấp phép và đánh giá.
- Chứng nhận.
- Thiết kế.
- Phê duyệt.
- Xây dựng hoặc cải tạo.
2. Cấp phép và đánh giá
Bước đầu tiên của quá trình này đó là chủ sở hữu các rạp hát và tổ chức THX phải thực hiện đầy đủ các thỏa thuận cấp phép. Họ sẽ phải đồng ý thuê các thiết bị crossover THX và trả tiền cho quyền sử dụng logo THX. Một khi đã hoàn tất các thỏa thuận, THX sẽ xây dựng kiến trúc của rạp hát từ đầu hoặc nâng cấp rạp hát hiện có thông qua một cuộc khảo sát.
Chủ rạp hát và một nhóm kỹ sư của THX sau đó sẽ phát triển một bản thiết kế để xây dựng cơ sở hạ tầng cần thiết để đáp ứng đủ chi tiết kỹ thuật. Sau khi đồng ý với bản thiết kế mới, THX sẽ giúp họ lựa chọn các thiết bị phù hợp. Thiết kế cuối cùng và danh sách thiết bị sẽ gửi đến THX để phê duyệt, nếu đạt yêu cầu các bên tham gia có thể bắt tay vào xây dựng hoặc cải tạo lại rạp hát.
3. Chứng nhận
Tiếp theo chúng ta tìm hiểu về quá trình cấp chứng nhận THX. Dựa trên các tiêu chí, có bốn nhóm thành phần cơ bản để đánh giá:
- Cấu trúc vật lý.
- Hệ thống chiếu phim.
- Sắp xếp chỗ ngồi.
- Hệ thống âm thanh.
Nhóm nghiên cứu THX cũng đo độ vang và dội trong khán phòng. Họ sẽ làm điều này bằng cách đếm số giây để một âm thanh 60dB bị biến mất hoàn toàn. Đối với tiêu chuẩn THX, giới hạn độ vang dội sẽ được xác định dựa trên cả kích thước của khán phòng. Và khi đã đạt chuẩn, chắc chắn bạn sẽ không phải nghe bất kỳ một tiếng vang khó chịu nào trong phòng chiếu phim.
Hệ thống chiếu phim và độ sáng của màn hình phải đáp ứng đúng vơi tiêu chuẩn của hiệp hội Kỹ sư Điện ảnh và Truyền hình (Society of Motion Picture and Television Engineers - SMPTE). Máy chiếu phải đặt song song với tâm của màn hình, trong phạm vi từ 3% đến 5% so với chiều rộng và chiều cao màn hình, vị trí tốt nhất sẽ nằm ở trong khoảng 3%.
Khi xem một bộ phim có tỷ lệ hình ảnh 2,35:1 thì những người ngồi ghế cuối cùng của hàng bên phải sau cùng phải có được góc nhìn bé nhất là 26 độ (36 độ sẽ là tối ưu trong trường hợp này).
Góc nhìn 36 độ là tối ưu cho rạp chiếu phim.
Không có bất kỳ chỗ ngồi nào bị che tầm nhìn và âm thanh của bộ phim phải rõ ràng, riêng biệt.
4. Âm thanh
Chắc chắn âm thanh chất lượng cao sẽ là trung tâm của tiêu chuẩn THX. Trong quá trình phát triển tiêu chuẩn âm thanh cho THX, các kỹ sư sẽ xem xét hai thành phần riêng biệt của một hệ thống âm thanh, bao gồm:
- A-Chain (Chuỗi kết nối A)
- B-Chain (Chuỗi kết nối B)
B-Chain là phần còn lại của âm thanh (THX crossover, power amplifier và hệ thống loa). Các kỹ sư THX nhận ra rằng, một bộ xử lý âm thanh tốt có thể bị hủy hoại bởi hệ thống B-Chain. Để ngăn chặn vấn đề này, THX đã có bằng sáng chế cho hệ thống âm thanh bao gồm crossover đặc biệt và các thành phần từ một danh sách thiết bị đã được THX phê duyệt. Các kỹ sư của THX cho tất cả các thiết bị âm thanh chuyên nghiệp trên danh sách tham gia một loạt các thử nghiệm để đảm bảo rằng nó đáp ứng các chi tiết kỹ thuật mà họ đã thiết lập.
Hệ thống xử lý Crossover THX.
Crossover THX là một bộ xử lý âm thanh độc quyền để chia các tần số thấp và cao nhằm mang đến những âm thanh "sạch" hơn cho hệ thống âm thanh của nhà hát. Chủ sở hữu nhà hát không mua chiếc Crossover mà họ sẽ thuê chúng như một phần của thỏa thuận cấp phép. Crossover sử dụng 24dB mỗi Octave cho bộ lọc high-pass và low-pass. Bộ lọc sẽ giữ lại tất cả tần số cao cho loa siêu trầm (low-pass) và tất cả tần số thấp cho các loa chính (high-pass).
Trong những năm 1990, tiêu chuẩn THX đã lây lan đến các rạp hát tại gia. Các bộ phim VHS và DVD đã được gắn một logo mà ai cũng biết, THX Digital Mastering Program. Đây là một nhóm dịch vụ chuyên nghiệp làm việc với các hãng phim và các cơ sở sản xuất để đảm bảo rằng các tiêu chuẩn cao nhất sẽ được áp dụng cho âm thanh, video, các dạng nén và sao chép.
Theo HowStuffWorks
Chỉnh sửa lần cuối bởi người điều hành:
)
