Ðề: Tản mạn Pây Tivi
Ngày ấy cách đây đã hơn 5 năm, khi mà hệ thống mã hóa của Dream TV bị phá tung, XSAT còn làm mưa làm gió, bà con ta đã được tận hưởng những phút giây có thể nói là tuyệt vời nhất. Nhớ không nhầm thì hồi đó chỉ cần khoảng 1.5 triệu (bằng K+ giờ đó =))) và đôi lần nạp thẻ (free cũng có, còn nếu mất tiền thì chắc chỉ vài chục nghìn là cùng) là xem đủ các kênh trên đời với tất cả các thể loại phim ảnh, ca nhạc, thời sự, thể thao và cả... xiếc =)) =)). Nhưng ai ngờ đâu ngày vui ngắn chẳng tày gang, đến năm 2007 Dream TV bắt đầu thay đổi hệ thống khóa mã, và 1 thế hệ XSAT ra đi trong tiếng nấc nghẹn ngào của bà con dân nghèo.
Khoảng năm 2002, 2003 thì VTC bắt đầu xuất hiện trên thị trường với các đầu thu kỹ thuật số mặt đất series T. Giá cắt cổ thôi rồi (em nhớ hồi đó giá 3 triệu 2, mãi về sau mới xuống 2 triệu và cuối cùng chốt lại ở mức 1 triệu 790 của đầu F901 hiện nay). Hồi đó xem được 16 kênh (đến 2004 thì xem được 18 kênh), cũng toàn kênh đỉnh như ESPN STAR Sports, Discovery, MTV HBO Cinemax các loại vân vân... 2004 VTC phát sóng các kênh của mình đầu tiên, là VTC1 và VTC2. Hồi đó VTC như một món ăn lạ với bà con, rất hấp dẫn, khi mà VTV bắt đầu có những biểu hiện làm kinh tế nhiều hơn là phục vụ dân chúng. Ai quên được hàng đêm cuối tuần cứ mở VTC2 lên là thôi thì ngoại hạng Anh, Bundesliga, Tây Ban Nha, Ý với các BLV Thành Lương, Hồ Hiệp, và có cả Anh Ngọc lúc chưa đi Ý. Còn ngày thường mở VTC2 lên là các bộ phim bom tấn, VTC1 là các chương trình giải trí cũng rất hay. Hồi đó, chương trình VTC không khoảng cách tập trung giải đáp các thắc mắc của khán giả chứ không phải tự sướng như bây giờ =)). Và ngày vui cũng... ngắn chẳng tày gang, người dân phải chạy theo sự thay đổi của VTC từ T5, T6, T9, T10, T11, T12, T13 và cú sốc lớn nhất có lẽ là năm 2006 khi VTC tung ra series D901, mã hóa bằng thẻ. Toàn bộ các đầu thu trước đó không thể thu được các kênh mới của VTC nữa vì nó đã mã hóa bằng thẻ và quản lý thuê bao rồi, trong khi đó các đầu kia làm gì có món ăn chơi này? Thời điểm đó em và rất rất nhiều người khác cùng chửi bới VTC vì cách làm có thể nói gần như là... lừa nhau thế này. Đợt đó, VTC3 ra mắt, và VTC chuyển luôn bóng đá sang VTC3 còn VTC2 phát phim, nhưng vì dư luận làm quá mạnh nên họ phải tiếp tục duy trì phát đá bóng trên VTC2. Từ năm 2007 trở đi là các đợt thay kênh quên mình của VTC với lý do không có bản quyền, phải đàm phán. Nhưng thời điểm đó, VTC vẫn làm mưa làm gió vì có được bản quyền AFF Cup, Asian Cup, Copa America, và đặc biệt là giải ngoại hạng Anh. Khoảng thời gian từ 2007-2009 có lẽ là thời hoàng kim của các hệ thống đầu thu mặt đất VTC, trước khi chuyển sang thế hệ đầu thu KTS vệ tinh.
VCTV là đơn vị truyền hình trả tiền có lẽ là đầu tiên của Việt Nam, ra đời từ những năm 1990. Khởi đầu họ phát trên hệ thống MMDS, và cũng chưa có tên VCTV như bây giờ. Cái tên VCTV ra đời em nhớ là khi họ bắt đầu triển khai mạng TH cáp vào năm 2001-2002, ban đầu là 16 kênh. VCTV hơn VTC ở chỗ, các kênh của họ đều có bản quyền hợp pháp ngay từ ngày ấy, và họ tăng kênh rất đều. Phí thuê bao tháng tuy tăng nhưng phí lắp đặt thì giảm dần theo năm tháng. Năm 2005 VCTV3 ra đời và đáp ứng được nhu cầu thể thao của đông đảo bà con, và 1 điểm đặc biệt là La Liga ngày đó chuyển từ VTV3 sang phát trên VCTV3 (y hệt như 2010 La Liga chuyển từ VCTV3 sang K+1 vậy =))). VCTV3 ban đầu mua bản quyền các giải bóng đá Nam Mỹ, sau đó là Đức, TBN, Ý, và kế đến là quần vợt, và cùng trực tiếp các sự kiện Euro, AFF Cup, World Cup, Asiad, Olympic với VTV3. Sau đó họ tăng thêm 1 loạt các kênh và liên doanh với nhiều đơn vị khác để làm các kênh truyền hình, nhưng thật sự nhắc đến VCTV người ta vẫn nhắc đến kênh VCTV3 và Bóng Đá TV là chính, chứ các kênh kia không nổi bật lắm. Năm 2008, VTV hợp tác với Canal+ lập ra công ty TH số vệ tinh VSTV, và mọi chuyện bắt đầu rắc rối kể từ đây. Tuy cũng là con của VTV nhưng VCTV phải nhường dần các giải đấu bóng đá lớn sang cho K+, mặc dù vậy thì VCTV vẫn còn 1 số đặc sản như giải VĐQG Đức, các giải bóng đá Nam Mỹ, quần vợt. Ở đây em nói chủ yếu về thể thao vì các kênh VCTV còn lại em thấy không đặc sắc lắm, nội dung nó cứ nhàn nhạt thế nào nên em thôi.
Cũng cần nói 1 chút đến tiền thân của VSTV là dịch vụ DTH VCTV. Trước khi VSTV ra đời, thì hệ thống truyền hình vệ tinh DTH vẫn do VCTV trực tiếp quản lý và phát sóng. Ban đầu là 16 kênh, sau tăng lên 21 kênh. Nhưng DTH không được như cáp, tăng kênh rất chậm, thay kênh là chính và chất lượng hình ảnh xấu đi theo thời gian. Một phần nguyên nhân là do hạn chế nghiêm trọng về băng thông, hồi đó phát trên Measat là vệ tinh cũng đã cao tuổi, mà DTH chỉ phát trên 1 TP nên phát 21 kênh là phát hết mức có thể của DTH rồi, đến khi về Vinasat thì mới phát triển mạnh như ta đã thấy hôm nay. Phải nói là trước khi K+ xuất hiện thì DTH của VCTV cứ như kiểu phát cho... có, mặc dù vậy thì nó cũng đã đáp ứng được phần nào nhu cầu xem TH đa dạng của người dân trên cả nước.
(Các thông tin này bên cạnh những thứ em quan sát được, cũng có tham khảo thêm từ báo chí, nên có thể còn có những sai sót mong các bác lượng thứ)