DrHoang45
Moderator
Phân biệt cảm ,cúm và hiểu thật đúng về vitamin
Bs Dương minh Hoàng(ECFMG)
Cảm cúm là 2 bệnh nhiễm virus thường gặp nhất trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Triệu chứng của 2 bệnh này khá giống nhau, gốm có sốt, ho, số mũi, đau đầu, nhức mỏi tứ chi kéo dài khoảng từ 3.-5 ngày Nhiều người thường gọi chung chung là bệnh cảm cúm nhưng không lại biết chính xác là khi nào bệnh nhân mắc bệnh cảm và khi nào mới gọi là bệnh cúm.
Bệnh cảm gây ra do adenovirus, rhinovirus xảy ra khi cơ thể suy yếu vào một lúc nào đó như tắm khuya, đi ngoài nắng nhiều giờ , ở nơi gió lùa..nhưng bệnh này lại không lây lan như cúm . Lý do là nhiều người khác đã có sẳn kháng thể chống bệnh này do đã tiếp xúc siêu vi này qua nhiều năm rồi... Nhiều người ở chung một nhà sẽ khó thể nào bị lây bệnh cảm hơn là bệnh cúm của người khác ..
Bệnh cúm trái lại gây ra do siêu vi trùng cúm, thường ít gặp hơn trong cuộc sống hàng ngày với những người quanh ta, ngoài những lúc có dịch; bệnh cúm rất hay lây lan thành dịch. Triệu chứng bệnh này cũng rầm rộ và thường nặng hơn bệnh cảm nhiều, gồm có sốt cao, nhức đầu, cũng có ho, sổ mũi, đau nhiều ở khớp,cơ, tứ chi cảm thấy như rũ riệt.
Phân biệt 2 bệnh này với nhau rất dễ dàng nếu chúng ta biết cách hỏi khi gặp một người bệnh có sốt, ho sổ mũi, bạn chỉ cần hỏi thêm người ấy ở nhà có ai triệu chứng bị giống nhu vậy không? Nếu có nhiếu người bị trong cùng một nhà đều có triệu chứng giống nhau , đấy là bệnh cúm; trái lại không có ai bị giống mình, đấy là bệnh cảm.
Do 2 bệnh này đều là siêu vi nên không có bất cứ loại thuốc nào thực sự tiêu diệt được mầm bệnh siêu vi này cả. Thông thường với 2 bệnh này, chúng ta chỉ cần điều trị sao làm giảm đi các triệu chứng khó chịu chủ yếu như là sốt, ho, đau đầu, sổ mũi, nghỉ ngơi, còn căn bệnh sẽ tự khỏi sau 3,5 ngày. Nếu sốt vẫn còn sau 3 ngày , nhất là người già nên khám Bs lại coi đấy là bệnh khác hay bệnh cảm, cúm ấy đã có biến chứng vào phổi nếu người bệnh có thêm triệu chứng ho đau ngực khó thở.
Người mắc bệnh cúm cần tránh lây lan cho cộng đồng bằng cách tự mình cách ly tại nhà, giữ vệ sinh cá nhân tốt, mang masque (khẫu trang) thường xuyên, tránh ho khạc, gieo virus cúm vào môi trường xung quanh, lây bệnh người khác.
Chúng ta chỉ điều trị phối hợp thêm kháng sinh trong bệnh cảm, cúm với chỉ định Bs như sốt vài ngày không lui, có đau họng nhiều, sổ mũi đàm dặc, người già bị cúm rất dễ có nguy cơ bị viêm phổi..
Sử dụng thuốc men trong 2 bệnh này cũng thường không đúng, quá lạm dụng kháng sinh trong nhiều trường hợp không cần thiết. Chúng ta cũng cần biết rõ là kháng sinh đã không diệt được siêu vi, còn gây thêm lờn thuốc mỗi khi cần thiết phải dùng đến điều trị các biến chứng như viêm phổi, phế quản phế viêm ở trẻ em, người già..
Nên hiểu rắng bệnh cảm, cúm do siêu vi , người bệnh tự khỏi sau 3-5 ngày. Điều trị 2 bệnh này chỉ có mục đích làm giảm các triệu chứng khó chịu như sốt, đau nhức cơ, ho, sổ mũi chờ bệnh tự khỏi, chứ không thuốc nào diệt được siêu vi.
Dùng các thuốc trị bệnh cảm cũng cần biết tên thuốc thật rõ ràng, biệt dược nào có nhiều thứ phối hợp không hay chỉ có một thứ đơn thuần như Paracetamol(Panadol , Panamax ) .
Các thuốc cảm cúm đa số thường có ngoài Paracetamol còn thêm kháng histamin, thuốc co mạch nhằm chống sổ mũi nhanh. Những tai biến do chúng gây ra khá nhiều nhất là chất thuốc co mạch có trong Decolgen forte, Panadol cảm cúm tuyệt đối không nện dùng người cao huyết áp, người già có thể gây tai biến mạch não.
Thuốc cảm có phối hợp kháng histamin như Pamin.dễ gây buồn ngủ rất nguy hiểm cho những người lái xe, vận hành máy móc, hay phụ nữ có thai 3 tháng đầu.
Chúng ta cũng nên tự bỏ thỏi quen nguy hiểm là khí bị cảm cúm cứ ra nhà thuốc tây tây tự khai đau mình, sốt hay gì gì đó. Người bán thuốc đa số nhân viên bán hàng không phải là dược sĩ sẽ bán cho bạn một đống thuốc tạp nhạp nào là thuốc bổ 2, 3 thứ , kháng sinh, thuốc trị đau nhức. Nếu bạn rành về thuốc biết coi lại thành phần thuốc sẽ hiểu họ sẽ bán những thuốc lẻ bán ế, ít ai mua, đa số không cần biết thiết cho căn bệnh của bạn. Uống thuốc như vậy, lạm dụng kháng sinh không đúng đưa đến khó trị cho các bệnh nhiễm trùng về sau như là viêm phổi,
Ngoài ra, chúng ta cần biết các thuốc dùng thị cảm trước đây nhưng nay ít dùng do tai biến của chúng. Điển hình là Aspirine(Anacin, Advil) hay gây tai biên xuất huyết tiêu hoá nghiêm trọng ở người có tiền sử bệnh dạ dày (nhưng ngưòi bệnh lại hoàn toàn không để ý điều quan trọng này trong khi mua thuốc ). Thuốc Novalgine, Analgine (biệt dược là Noramidopyrine), tai biến về máu làm mất bạch cầu hạt, suy tuỷ
Cần lưu ý thêm Anacin 3 (hoặc Tylenol ) khác với Anacin hoàn hoàn không có Aspirin mà chỉ có Paracetamol. 500mg nên không hoàn toàn hại dạ dày nhưng lại có thể hại gan nếu dùng quá liều, dùng quá lâu ngày.
Điều trị các chứng khó có chịu trong cảm, cúm như ho và sổ mũi cũng nên thận trọng ở trẻ em. Không nện dùng thuốc cầm ho có dẫn xuất codeine như Neocodion,Terpine codeine, chì dùng thuốc họ nhẹ như Theralène, Dextromethorphan,
Thuốc trị cảm kèm sổ mũi nào có chất co mạch (Decolgen forte) chỉ nên dùng ở người lớn không bị cao huyết áp và không được dùng ở trẻ nhỏ. Với trẻ sổ mũi nhiều nên dùng thuốc kháng histamine phối hợp với Para hay nếu sổ mũi quá nhiều hùt mũi bằng dụng cụ .
VitaminC: là một vitamin rất được ưa chuộng bởi nhiều bệnh nhân để điều trị cảm, cúm nhất là tiêm vào tĩnh mạch nói là để nâng cao sức đề kháng cơ thể.. Đúng là một chữ thật mơ hồ không thể nào chứng minh khoa học thế mà hiện này vẫn còn nhiều người tin vậy.
Nhưng thật ra các bệnh cảm cúm đều do siêu vi tự nhiên mà khỏi sau vài ngày chứ không cần đến vitamin C. Vitamin C được đề nghị dùng đầu tiên bởi nhà bác học Pauling 2 lần lảnh giải Nobel dùng liều cao trị bệnh cảm, cúm( sao lại không tin ? ) nhưng rồi sau này không còn ai dùng. Lý do tại Mỹ sau các nghiên cứu mù đôi thật khoa học xác nhạn lại vitamin C không ích lợi gì trong trị cảm, cúm.
VitaminC không rút ngắn gì được thời gian mắc bệnh, cũng không làm hạ nhiệt, không trị đau nhức cơ, không trị sổ mũi được thế tại sao chúng ta lại dùng nó trị cảm cúm? Thật ra, vitamin C cũng có thể làm bớt uể oải ở một số người nhưng không phải ai cũng như vậy.. Do đó vai trò nâng cao sức đề kháng cơ thể của vitamin C vẫn còn là điều nghi vấn đến hiện nay. Lưu ý thêm điều quan trọng này Bộ Y tế khuyến cáo không nên dùng vitamin C tiêm tĩnh mạch, có thể gây choáng phản vệ chết người.
VitaminB 12: cũng là một thứ thuốc ưa thích nhất trị thiếu máu, nhưng thật ra thuốc này không có giá trị gì bổ máu cả. Tại sao vậy?
Vì lá gan chúng ta dự trữ một lượng vitamin B12 từ 2-3mg mà nhu cầu hàng ngày chỉ có từ 2-3microgram (1/1000mg ) như vậy nếu chúng ta không ăn, uống gì cả thì hai đến ba năm sau mới hết dự trữ vitamin B12 ở gan mà chuyện đó không bao giờ xãy ra cả. Lượng B12 có sẵn trong thức ăn hàng ngày, vì lý do gì mà chúng ta hàng ngày phải chích 1000 microgram B12 để bổ máu? Chích nhiều B12 như vậy thế cũng không dự trữ được mà sẽ thải hết ra nước tiểu; tiêm B12 cũng có thể gây choáng phản vệ. David Werner trong sách "Chăm sóc sức khỏe" đã cực lực chỉ trích những ai dùng B12 để bổ máu và cho rằng bệnh thiếu máu vì thiếu B12 không gặp ở những người phương Đông và những người dưới 35 tuổi. Thật ra ở Việt Nam chưa có một báo cáo khoa học nào nói về các trường hợp thiếu máu vì thiếu B12 cả. Thiếu máu ở nước ta thông thường nhất là thiếu sắt ( suy dinh dưỡng, giun móc, trĩ...) chứ không phải thiếu vitaminB12 nên không có một lý do nào chúng ta dùng viatmin B12 dạng tiêm để bổ máu cả.
Chỉnh sửa lần cuối:
