DrHoang45
Moderator
Hội chứng mạch vành cấp(chẩn đoán và điều trị)
Bs Dương minh Hoàng (ECFMG)
I)Định Nghĩa: Hội chứng động mạch vành cấp là một tập hợp nhưng dấu hiệu và triệu chứng xảy ra khi quả tim không nhận đủ nhu cầu( lượng máu )cho chính nó
Các động mạch vành bình thường cung cấp đủ máu giàu oxy đến cơ tim. Một khinhững động mạch này bị thu hẹp hoặc bị tắc nghẽn; quả tim không nhận đủ máu oxy. Điều này có thể gâyra cơn đau thắt ngực(angina) hoặc cơn đau tim(heart attack).
Tại Hoa Kỳ, mỗi năm có đến hơn 900.000 người bị đau tim hoặc đột tử do tim. Hội chứng mạch vành cấp đã gây ra gần 400.000 trường hợp tử vong mỗi năm.
Hầu hết các bệnh này đều có bệnh động mạch vành và khoảng 2/3 trong số đó là nam giới.
Đau ngực được gọi không ổn định
(unstable) xảy ra khi lượng máu chảy vào tim bị làm chậm đột ngột: Lý do chính là các động mạch vành bị hẹp do các cục máu đông nhỏ hình thành bên trong lòng động mạch vành.Thông thường, không có thiệt hại cho cơ tim và thường xảy ra khi nghỉ ngơi. Bạn đã biết khi nào các triệu chứng đau ngực xảy ra chẳng hạn như khi mình tập thể dục chẳng hạn..
Đau thắt ngực ổn định thường biến mất khi bạn nghỉ ngơi hoặc dùng thuốc chống đau thắt ngực. Tuy vậy, nó vẫn có thể tồi tệ hơn hay xảy ra vào những thời điểm mà bệnh nhân không sao lường trước Các triệu chứng đau thắt ngực không ổn định còn có nghĩa là bạn đang bị đau tim( heart attack).
Một cơn đau tim có nghĩa là động mạch vành đã bị khóa và trái tim đã bị hư hỏng. Nếu không có lưu thông máu và oxy, một phần cơ tim sẽ bắt đầu chết.
Bất kỳ loại hội chứng mạch vành cấp tính là một tình thế rất nghiêm trọng và cần phải được điều trị khẩn cấp ngay. Một khi cơ tim bị hủy hoại, giống như bức tường mục, có thể vỡ ra bất cứ lúc nào, màu tràn vào lồng gực, bệnh nhân chết đột ngột.
II)Nguyên nhân nào gây ra hội chứng mạch vành cấp tính?
Bệnh mạch vành, thường do chứng xơ vữa động mạch, hoặc làm cứng các động mạch do tuổi cao.
Xơ vữa động mạch được gây ra một chất được gọi là mảng bám đã tích tụ trong các động mạch vành. Mảng bám này sẽg gây cơn đau thắt ngực bằng cách thu hẹp lòng động mạch; hạn chế này thu hẹp dòng máu chảy vào cơ tim. Một cơn đau tim (heart attack) sẽ xảy ra khi dòng máu bị chặn hoàn toàn
III) Các triệu chứng hội chứng này như thế nào?
Cần gọi các dịch vụ cứu cấp ngay lập tức nếu bạn hay người thân của mình có các triệu chứng của hội chứng mạch vành cấp. Những chứng này có thể bao gồm:
Đau ngực hoặc như có áp lực, cảm giác kỳ lạ ở ngực.kèm theo
Đẩm mồ hôi.
Cảm giáckhó thở.
Buồn nôn hoặc nôn mửa.
Cơn đau, áp lực, hoặc cảm giác lạ ở vùng lưng, cổ, hàm, hoặc trên bụng, hoặc trong một hoặc cả hai vai hoặc cánh tay.
Đầu thấy lâng lâng hoặc có điểm yếu nào đó thật đột ngột.
Nhịp tim nhanh hoặc đập bất thường.
Với cơn đau tim, chứng dễ nhận biết nhất thường là đau ở giữa ngực mà có thể lan ra phía sau, hàm, hoặc cánh tay trái. Cơn đau lan ít hơn sang cánh tay phải. Đau có thể xảy ra ở một hoặc nhiều nơi này và ngay cả không ở trong ngực.Cơn đau tim( heart attack) tương tự như cơn đau thắt ngực nhưng nói chung là nghiêm trọng hơn, kéo dài lâu hơn và không bị giảm bớt do nghỉ ngơi hoặc sau khi dùng nitroglycerin
Các triệu chứng khác bao gồm cảm giác ngất xỉu hoặc ngất xỉu, đổ mồ hôi nhiều, buồn nôn, thở dốc, và đập mạnh tim (đánh trống ngực).
Trong cơn đau tim, một người có thể trở nên bồn chồn, đẩm mồ hôi và lo lắng và có thể trải nghiệm cảm giác sắp xảy ra. Đôi môi, bàn tay hoặc bàn chân có thể hơi tái xanh.
Mặc dù có tất cả các triệu chứng có thể xảy ra, có đến 1/5 số người bị đau tim có triệu chứng nhẹ hoặc không có triệu chứng gì cả. Một cơn đau tim im lặng như vậy chỉ có thể được công nhận như thế khi EKG (điện tâm đồ)thường xuyên được thực hiện theo dõi kỹ một thời gian sau đó.
Hội chứng động mạch vành cấp được sử dụng để mô tả 3 loại bệnh động mạch vành như sau:
Đau thắt ngực không ổn định
Nhồi máu cơ tim có chênh lên đoạn ST( điện tim ) hoặc đau tim( heart attack)
Nhồi máu cơ tim không có ST chênh lên hoặc cơn đau tim.
IV) Chẩn đoán Hội chứng mạch vành cấp tính được chẩn đoán tựa trên?
Một bác sĩ sẽ khám lâm sàng cho bạn và hỏi thật kỷ về các triệu chứng của bạn và sức khỏe thời gian qua.
Bác sĩ cũng sẽ hỏi về sức khỏe gia đình của bạn. Bạn sẽ có một vài xét nghiệm để tìm hiểu những gì đang gây ra các triệu chứng của bạn.
1)Một điện tâm đồ( EKG ) có thể hiển thị bệnh mạch vành cho dù bạn có đau thắt ngực hoặc đã có một cơn đau tim trước đây
Bác sĩ sẽ tìm kiếm những thay đổi nhất định trên biểu đồị để xem nếu trái tim có nhận được đủ máu hoặc khi bạn đang gặp một cơn đau tim.
Quan trọng nhất là BS tìm ra độ chênh lên đoan ST kết luận có tắc nghẽn dòng máu, nhận ra bệnh nhồi máu cơ tim
2) Một xét nghiệm máu sẽ tìm kiếm một sự gia tăng các enzym tim hay Troponin T Trái tim thiếu máu sẽ giải phóng các chất này khi nó bị hư hỏng.
3)Trong một số trường hợp, bạn có thể có một thử nghiệm gọi là tưới máu tim quét để xem coi trái tim bệnh nhân là nhận được đủ máu, mạch vành nào bị tắc nghẽn. Nó cũng có thể được sử dụng để kiểm tra các khu vực thiệt hại ở cơ tim sau một cơn đau tim(heart attack).
V) Các yếu tố nguy cơ gây ra hội chứng này:
Có những yếu tố nguy cơ nhất định liên quan đến hội chứng mạch vành cấp mà mọi người nên biết. Các yếu tố nguy cơ này bao gồm:
Tuổi cao hơn - nam giới từ 45 tuổi trở lên, phụ nữ từ 55 tuổi trở lên
Cao huyết áp hoặc có cholesterol máu cao
Hút thuốc lá qua nhiều năm
Thiếu hoạt động thể chất lâu ngày
Chế độ ăn uống không lành mạnh, béo phì, hoặc thừa cân
Bệnh tiểu đường
Tiền sử gia đình có người mắc bệnh mạch vành.
VI) Điều trị hội chúng này ra sao?
Việc điều trị ngay lập tức được sắp xếp cho bệnh nhân có hội chứng mạch vành cấp tính.
Các mục tiêu ngắn hạn bao gồm giảm đau và cải thiện lưu thông máu để phục hồi lại chức năng tim càng nhanh càng tốt.
Mục tiêu dài hạn bao gồm cải thiện chức năng tim tổng thể, quản lý các yếu tố nguy cơ, và giảm nguy cơ bị cơn đau tim( heart attack) tái phát.
Điều trị tiêu biểu bao gồm sự kết hợp giữa thuốc men và các thủ thuật phẫu thuật.
1)Các loại thuốc dùng bao gồm: Nitroglycerin
Thuốc kháng tiểu cầu
Chất chẹn beta
Chất ức chế men chuyển angiotensin (ACE)
Thuốc chẹn thụ thể angiotensin (ARBs)
Statins
Trong bệnh viện, bác sĩ sẽ làm việc ngay lập tức để đo lưu lượng máu đến tim của bạn. Bạn có thể nhận được thuốc chống động, để phá vỡ và ngăn ngừa cục máu đông. Người bệnh có thể dùng nitroglycerin và thuốc khác mà làm cho động mạch của bạn rộng hơn. Điều này giúp cải thiện lưu thông máu và làm giảm triệu chứng, chẳng hạn như đau ngực hoặc áp lực. Bạn cũng có thể nhận được thuốc giảm đau và thở oxygen.
Kết quả xét nghiệm của đầy đủ sẽ giúp bác sĩ quyết định về điều trị bảo tồn hay là phải phẫu thuật đặt stent.
Sau khi rời khỏi bệnh viện, bạn sẽ tiếp tục uống thuốc làm giảm nguy cơ nhồi máu cơ tim tái phát . Có thể bao gồm ức chế beta, aspirin hoặc các thuốc khác để ngăn chặn các cục máu đông, thuốc hạ huyết áp, thuốc giảm cholesterol.
VI) Hội chứng mạch vành cấp tính được ngăn chặn phòng ngừa tái phát?
Ở một số người, hội chứng bệnh mạch vành cấp tính có thể được ngăn ngừa. và tự bảo vệ mình bằng cách thực hành lối sống lành mạnh:
Sau chế độ ăn uống có lợi cho tim: Ăn một chế độ ăn uống bao gồm trái cây, rau cải, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc.
Bỏ hút thuốc vĩnh viễn.:
Hoạt động tích cực: Tập thể dục đều đặn để giữ thể lực. Mọi người nên tập thể dục vừa phải, ít nhất 2-3 giờ mỗi tuần.
Chú ý đến các con số của chính mình : Mọi người nên biết huyết áp(tự đo )và mức cholesterol và hiểu con số này cũng như mức độ tối ưu.
Duy trì một trọng lượng khỏe mạnh.
Giảm mức độ căng thẳng của mình. Căng thẳng có thể làm hỏng trái tim của bạn.
Những người có vấn đề như đau tim trong quá khứ cũng có thể được hướng dẫn để dùng thuốc Aspirin liều thấp ) nếu không có chống chỉ định )ngoài các loại thuốc hàng ngày của họ. Aspirin giúp ngăn ngừa tiểu cầu hình thành cục máu đông và giúp làm giảm nguy cơ bị đau tim lần thứ hai khoảng 22 phần trăm.
Với những thay đổi lối sống và thuốc phù hợp, có thể ngăn ngừa hội chứng mạch vành cấp tính hoặc để điều trị và giúp bạn có được một cuộc sống bình thường.
