truongcali
New Member
CƠN MƠ BIỂN
1. Chiều về. Trên bãi biển vẫn còn đông người, sự nóng bức của thời tiết làm cho con người tụ về vùng biển. Bữa cơm tối, chắc họ sẽ ngọn miệng hơn. Các người dân chài không đi biển. Họ ngồi nhìn sóng nước xa xa đoán từng luồng cá. Một số người cặm cụi vá lại những mảng lưới để chuẩn bị ra khơi.
Hoàng đang ngồi vá lưới. Từng con người đi qua trước mắt Hoàng. Ở họ có đủ màu sắc, hương vị của cuộc đời. Ở họ có sự thảnh thơi, hạnh phúc. Nhiều lần, Hoàng ao uớc chút hạnh phúc bé nhỏ đến với mình, nhưng anh đã để mất nó. Mất vì sao, đến bây giờ, anh vẫn chưa lý giải được. Anh chỉ biết rằng hạnh phúc nhỏ bé ấy đã tuột khỏi như những lần anh đánh bắt cá, những con cá tưởng sẽ được, thế mà, chúng lại quen màu lưới, sắc lưới, hương vị lưới và chúng lẫn tránh để khỏi rơi vào cái chết. Dẫu Hoàng có nhảy ùa xuống biển để bắt chúng, nhưng anh sẽ chẳng bao giờ bắt được, vì cá kia, trong lòng biển, cá thật sự tự do vùng vẫy theo sự sống còn mà Tạo hoá đã dành cho.
Âm thanh của biển cứ vang vọng một cách kỳ diệu, sống động không bao giờ dứt. Nhiều lần, Hoàng lang thang trên bãi biển sau những ngày ra khơi đánh cá. Hoàng đi một mình, thích đi một mình để đếm bước chân mình. Cứ đi và đi. Sóng biển cứ đổ vào bờ theo nhịp đếm của từng bước chân. Hết đi lang thang, Hoàng lại đăm chiêu nhìn ra biển như để khám phá sự kỳ diệu của biển. Hiền hoà, hung dữ, bình thản, sống động, yên lành, nổi sóng … Là biển chăng? Không cây trái, không bướm lượn ong bay, biển vẫn cung cấp đầy đủ cho con người yêu biển những gì nó có.
Hoàng đứng dậy sau khi vá xong mảng lưới. Những tay chài đang ngồi hút thuốc, nói chuyện tôm cá. Cuộc đời của họ thật bình dị. Họ không mơ ước gì hơn là được mùa cá. Hoàng đâu quên những ngày mùa, cá về đầy ắp. Nục, trích, phèn, cơm … Đủ loại. Tất cả đều lấp lánh sáng dưới trời đêm. Hàng chục quang gánh gánh cá thoăn thoắt. Các cô gái cười nói luôn miệng. Nhìn Hoàng, nói những câu liên thoắng, các cô khúc khích cười như vỡ vầng trăng non.
Sống ở vùng biền từ nhỏ đến giờ, trước mắt Hoàng, các cô gái đôi lúc làm anh rung động, sự rung động của người đàn ông trước vẻ hấp dẫn của biển. Dẫu rằng một ngày kia, các cô có con, da thịt không còn đầy hơi xuân biển, trên gương mặt đầy vết chân chim hải âu, nhưng chắc chắn rằng con cháu của các cô sẽ đẹp hơn các cô thời con gái.
- Hoàng! Vá lưới xong rồi hả? Lại đây hút thuốc! - Tiếng của Hân, người bạn thân của Hoàng.
Hoàng nhập vào đám dân chài. Họ bàn công việc cho những ngày đến. Ngày mai luôn luôn là những ngày thôi thúc họ. Ngày mai là tương lai của cuộc đời họ.
Đám dân chài chia tay nhau. Chỉ còn lại Hoàng và Hân tựa lưng vào chiếc thúng chai nhìn ra biển.
- Bao giờ mày tính chuyện lấy vợ? Không lẽ nhớ hoài Loan sao? – Hân nói với tất cả lòng của người bạn thân chân thành - Mày thấy con Giang, em gái tau có được không? Nó yêu mày thật tình đó. Tau cũng muốn có thằng em như mày. Ý mày sao?
Hoàng chỉ im lặng. Người tắm càng lúc càng đông. Tiếng người, tiếng biển rộn ràng. Một lát sau, Hoàng lên tiếng:
- Thôi đừng nói chuyện vợ con nữa! Cậu lo xăng dầu, kiểm tra lại máy móc chưa? Bác ở nhà còn ốm, đội mình còn mười ba người có đủ sức để ra khơi không? Mình lo ghê.
***
Hoàng uể oải bước vào nhà. Nhìn vẻ mặt buồn xo của Hoàng, mẹ Hoàng hỏi:
- Có việc gì thế con?
- Không có việc gì, mẹ đừng có hỏi – Anh trả lời bực dọc.
- Mẹ dọn cơm con ăn nghe.
Ngồi nhìn Hoàng ăn cơm, bà e dè nói:
- Chuyện vợ con, con tính giùm mẹ, chứ con.
Hoàng vẫn gằm mặt ăn cơm. Anh không biết phải nói gì với mẹ cả. Mẹ chắc sẽ buồn khi anh trả lời không. Anh ngại nói tiếng không đó. Nó bất nhẫn! Nó tàn tệ! Thôi thì im lặng vẫn hơn.
- Mẹ thấy con Giang nết na, được đó. Có ưng thì mẹ nhờ người đi hỏi.
Hoàng vẫn im lặng, giọng mẹ buồn buồn:
- Thế thì con đợi mẹ chết rồi mới lấy vợ sao? Mẹ sống đến ngày thấy cháu nội được không? Nếu Trời Phật thương tình cho mẹ sống lâu thì mẹ chiều ý con, lấy vợ hay không là tuỳ con, mẹ đâu có quyết được.
Hoàng ngồi trơ ra. Anh không dám nhìn mẹ. Anh thầm nhủ: “Mẹ ơi. Mẹ có hiểu lòng con không nào? Con nào dám trái ý mẹ. Nhưng mẹ ơi, con chưa một mảy may yêu Giang thì làm sao con lấy làm vợ. Con biết mẹ buồn khi con chưa chịu lấy vợ. Con có lỗi với mẹ nhiều. Mẹ tha lỗi cho con, nghe mẹ”.
Căn nhà buồn hơn. Họ không nói gì với nhau nữa. Mẹ Hoàng đã dọn mâm xuống. Hoàng đi nằm. Anh vẩn vơ nghĩ suy. Anh thiếp đi trong suy nghĩ vẩn vơ. Nó kia, cô gái anh yêu kia kìa. Nó đẹp như tiên đang vẫy gọi anh đến với nó. Ôi, nụ cười của nó, nụ cười lạ lùng lôi cuốn trái tim anh ra khỏi lồng ngực, nụ cuời làm lạnh toát cơ thể anh. Ôi, nụ cuời của cô gái anh yêu. Ôi, nó đẹp làm sao. Nó dịu dàng với anh. Anh tiếc sao chẳng lấy được nó… Có lẽ bây giờ, nó trở về với anh, trở về yêu anh như ngày đi học? Không! Nó đã có chồng con rồi. Nó yêu anh gì nữa. Chắc là anh yêu nó nên cứ ngỡ là nó yêu anh. Anh réo gọi: “Em hãy đợi anh đến cùng em! Hãy nói một lời với anh đi!”.
Người con gái trả lời: “Ta không yêu mi đâu. Mi tưởng là tình yêu chỉ là lời nói trống không ư? Hỡi chàng trai trẻ, ngươi lầm rồi! Đời ngươi có gì nào? Chỉ có biển cả mênh mông, chỉ là anh ngư dân quèn mà đòi lấy ta à?”.
Anh thốt lên: “Hỡi em yêu! Một thời chúng ta từng yêu nhau kia mà!”.
“Không! Bây giờ ta không yêu ngươi. Chuyện một thời mà ngươi nói là con bé học trò nào đó yêu ngươi. Nó yêu ngươi một cách trong trắng, ngây thơ. Một cô bé học trò thương yêu một câu học trò điều đó có gì lạ đâu. Lúc đó, chúng có tính toán gì với nhau đâu ngoài những ước mơ viễn vông. Bây giờ khác rồi. Phụ nữ không dại khờ như cô bé học trò đâu”.
“Thế em không yêu anh ư? Những lời ngày xưa em nói với anh đâu rồi?”.
Cô gái cười thành tiếng: “Đã mất rồi! Đã thành quá khứ rồi! Những gì đã qua, như tiền bạc, tiêu hết rồi thì còn làm sao được. Lời học trò, chúng ta đã tiêu pha trong tuổi học trò thì làm sao còn được. Tất cả chỉ là dư âm. Mà dư âm có nuôi lũ chúng ta một ngày nào đâu, hay chỉ làm chúng ta dằn vặt, khổ sở, lo lắng, để rồi cứ tưởng nó là tình yêu, là lẽ sống”.
Anh van lơn: “Hãy nói một lời yêu anh đi!”.
Cô gái cười to: “Ha ha… Ta nói yêu ngươi, nhưng ta không yêu ngươi thì đã sao nào? Ta có tiếc gì lời nói với ngươi đâu, nhưng ngươi làm những gì qua lời nói đó”.
Giọng anh rên rỉ: “Anh sẽ dâng hiến cả cuộc đời anh”.
Cô gái mỉa mai: “Dễ thế sao? Ha ha … Biết bao chàng trai đã hứa như vậy với các cô gái. Nhưng kết quả thế nào? Hỡi Thượng Đế, hỡi Sa Tăng vạn năng! Các người có thấy loài người khờ đến thế nào không? Họ thích nghe những lời yêu thương ve vuốt, thích mơn trớn, thích thỏa mãn. Hỡi Thượng Đế, hỡi Sa Tăng! Ai tạo ra làng tham của con người thế?”.
Anh khẩn cầu: “Em hãy nói một lời yêu anh đi!”.
Cô gái đáp: “Được thôi! Nhưng để làm gì, hỡi chàng trai trẻ?”.
Anh cười mãn nguyện: “Để khi nhắm mắt từ giã cõi đời này anh cũng vui lòng vì có người nói tiếng yêu mình”.
Giọng cô gái chấn động cả sáu tầng trời: “Ha ha …”.
Anh van lơn: “Hãy nói đi em!”.
Cả ba mươi sáu tầng trời và bảy mươi hai quả đất như mất lực vận chuyển trước giọng cười của cô gái: “Được. Hãy lắng tai mà nghe ta nói. Ta yêu ngươi!”.
Giọng anh náo nức, nhảy cỡn trong vòng chấn động rung chuyển của vũ trụ: “Em yêu anh ư? Em lại đây với anh! Lại đây với anh! Anh chờ em biết bao ngày rồi. Lại đây với anh, hỡi người ngọc, người ngà của anh”.
Bỗng anh thét lên khủng khiếp: “Ối! Tôi chết mất.”.
Mẹ Hoàng đang lúi húi rửa chén, nghe tiếng thét của con trai, bà vội chạy lên nhà trên. Trước mắt bà, Hoàng đang nằm dưới đất ú ớ, quằn quại trong cơn mê sảng. Bà luýnh quýnh lay goị Hoàng. Vẫn không có tiếng trả lời ngoài tiếng ú ớ. Bà hoảng quá, hét to:
- Bớ làng! Bớ làng! Con tôi chết mất! Con tôi chết mất!
Nghe tiếng la làng, hàng xóm chạy đến chật cả nhà. Mọi người không hiểu duyên cớ ra sao cả, lời ra tiếng vào, không phân biệt ai đúng ai sai khi nhận xét về căn bệnh của Hoàng. Hân cũng chạy đến. Anh bế Hoàng đặt ngay ngắn trên giường. Nhìn vẻ mặt của Hoàng, Hân thấy bạn không sinh khí, tưởng chừng hơi yếu ớt trên của miệng Hoàng cũng không phải là của Hoàng, mà đó là hơi thở từ cõi xa xăm nào đó. Hân nói to với mọi người:
- Chắc nó trúng gió thôi! Khi sáng còn khoẻ mạnh mà. Ai có hộp dầu cho tôi xin tí nào!
Giang cũng chạy đến, khi nghe anh mình nói thế cô vội vàng đưa hộp dầu. Hân vội mở nắp, quẹt dầu thoa vào hai thái dương của Hoàng. Hân chà xát lia lịa. Mọi người đưa con mắt nhớn nháo nhìn Hoàng. Những cụ bà thầm nghĩ: “Không lẽ ma nhập vào nó?”. Nhưng những ánh mắt của những cụ ông lại khác: “Hay nó bị Cá Ông phạt? Hơn mười năm nay đâu có cúng kiến khi Cá Ông bị lụy đâu”.
Người dân vùng biển có cái tật hay hay, thì ra nếp nghĩ, lòng tin vào Cá Ông trở thành máu huyết, hơi thở, tình cảm. Được mùa cá cũng nhờ Cá Ông. Tai qua nạn khỏi cũng nhờ Cá Ông. Không có Cá Ông thì ai cai quản vùng biển. Không có Cá Ông thì con người tìm được những gì giữa sóng nước mênh mông?
Một cụ già lên tiếng:
- Có lẽ nó bị Ông phạt rồi.
Giọng mẹ Hoàng hụt hẩng:
- Ôi thế thì nguy cho con tôi mất. Bà con ơi! Cứu con tôi với! Con tôi bị Cá Ông phạt rồi. Chết mất con tôi!
Hoàng vẫn nằm im trên gường. Bà mẹ cứ cuống cuồng lên: “Con tôi chết mất. Con tôi chết mất!”. Hân lặng lẽ đến bên bàn thờ rút mấy cây nhang, anh thắp. Mẹ Hoàng như sực tỉnh. Bà chạy lại giành lấy những cây nhang đang cháy đỏ, vái lia vái lịa khắp cả bốn phương: “Lạy Trời, lạy Phật, cứu con tôi tai qua nạn khỏi! Lạy Trời, lạy Phật…”.
Mấy cụ bà chép miệng.
- Tội nghiệp cho nó thật.
Mẹ Hoàng vẫn tiếp tục vái …
2. Trời trở gió, từ phía Đông Bắc mây kéo về phía núi Sơn Trà. Mùa hè mà thời tiết xảy ra thất thường. Mưa nắng những năm gân đây không còn theo đúng quy luật có từ xưa nữa. Cũng không hiểu nổi? Hân đi dọc theo bờ biển. Mưa bắt đầu rơi trên biển. Gió nổi lên. Anh vội chạy vào bờ. Mọi người dạo chơi cũng chạy vào các lều quán trên bãi trốn mưa.
Hân nhìn trời mưa, không tính được một tí gì cho ngày ra khơi sắp đến. Anh thở dài. Lấy vội trong túi gói thuốc, anh rút một điếu châm lửa hút. Hơi thuốc làm anh tự tin hơn. Anh về nhà tham khảo ý kiến của cha mới được.
Hân đội mưa, trở về nhà. Bước vào nhà, anh thấy cha đang vá lưới. Nghe tiếng chân anh, ông Nghỉ cất tiếng:
- Con đi đâu về đó?
- Dạ, con ra thuyền xem lại có thiếu gì không để chuẩn bị ngày mai lên đường. Trời không giúp chúng ta tí nào cả.
Ông Nghỉ nói sang chuyện khác:
- Thằng Hoàng vẫn chưa bớt con à. Không biết nó bị bệnh gì mà lên cơn mê sảng dữ vậy?
Hân không nói gì cả. Anh tiếp tục hút điếu thuốc khác, nhìn mưa. Ông Nghỉ vẫn cứ vá lưới. Bỗng ông ngừng tay, nhìn ra ngoài trời. Mưa vẫn rơi đều hạt. Từ xưa đến nay rất ít khi gặp tiết nắng nóng mà có gió như tháng mười, tháng mười một. Ôi, cũng tại trời. Ông suy nghĩ miên man, hay là Cá Ông lụy thật. Thế là đang vá lưới, ông bỏ đó vội lấy áo mưa mặc, đi ra biển. Hân vội kêu:
- Cha, cha đi đâu đó? Đợi con đi với!
Hân chạy theo.
Hai cha con, kẻ trước người sau đi giữa cơn mưa. Hân không mặc áo mưa. Nước thấm làm anh nghe lạnh sống lưng. Đột nhiên, anh bước mạnh lên gần ông Nghỉ và hỏi:
- Bây giờ làm gì hở cha?
- Cha cũng không biết nữa - ngừng giây lát, ông Nghỉ nói tiếp - Cha cảm thấy Cá Ông lụy, con à. Chứ mùa này dễ gì mưa gió như thế này.
- Con làm sao biết được.
- Đúng thế. Con còn trẻ, nhiều điều xảy ra trước khi con sinh ra làm sao con biết được.
Ông Nghỉ lại thở dài trong mưa. Gió vẫn rít. Ông cảm nhận những giọt nước mưa hoà với da thịt ông đang chảy vào miệng ông - mặn như biển.
Hân nhìn ông, nói:
- Điều cha nói là tất nhiên rồi. Nhưng sao cha thở dài vậy?
- Không có gì đâu! - ông nói như với chính ông - Đó là những chuyện xảy ra ngày xưa, bây giờ lũ trẻ cho là bịa, lạ cho chúng thật.
- Có điều gì vậy cha?
- Không! - Nhưng ông vẫn thở dài. Hai cha con tiếp tục đi. Cứ thẳng hướng núi Sơn Trà mà bước.
- Đi đâu vậy cha?
- Mặc tau. Mày đi về đi. Nếu không thì mày đi về phía Non Nước xem Cá Ông lụy chỗ nào, tau nghi lắm.
- Cá Ông lụy thì mặc Cá Ông, có gì mà cha lo dữ vậy?
Ông Nghỉ giận dữ:
- Mày ăn nói vậy, không sợ gì sao?
- Con có biết gì đâu cha.
- Bọn bay ngu hết cả lũ. Đừng có tưởng bây giờ văn minh rồi muốn gì làm gì thì làm. Không tin quỷ thần gì cả. Tưởng thế là văn minh à. Phải tin con à! - Giọng ông trầm hẳn - Không tin sao được hở con? Phải kính trọng quỷ thần con à!
Hân im lặng. Mặc sức cha anh diển thuyết niềm tin của chính ông đối với biển.
Mưa vẫn rơi. Hân nhìn mặt biển. Sóng vỗ ầm ầm dưới chân anh. Hân ngước mắt nhìn phía Non Nước. Một màu mưa. Thấy Hân vẫn đứng, ông Nghỉ bực tức quát lớn, tiếng ông át hẳn tiếng sóng, tiếng gió, tiếng mưa. Anh tưởng chừng đó là tiếng sấm của đất trời.
- Mày đứng đó à! Có đi không?
Hân không dám cãi lại. Anh chạy một mạch về phía Non Nước. Còn ông Nghỉ, đứng nhìn bóng Hân khuất xa, ông cúi đầu rảo bước về phía Sơn Trà.
Hân cứ đi, bước chân trên cát.
Gió gầm lên. Hân bỗng thấy một cánh chim biển lạc loài tìm nơi ẩn trú. Kia rồi! Cánh chim bay về bờ dương. Những cây dương như đang hát trước cơn mưa gió.
Hân thấy cánh chim đang gắng sức bay vào bờ dương, nhưng nó đã rã rời cánh. Nó rơi như một hòn đá không gây một âm thanh trên bãi cát trong cơn mưa. Nó rơi quá thê thảm, khi mà chỉ còn trong phút chốc sẽ đến bờ dương trú gió, trú mưa. Hân cảm thấy cuộc đời của loài chim sao mà nhỏ bé trước thiên nhiên. Anh có giống con chim kia không, khi anh đi tìm con vật mà cha ông anh đã thần thánh hoá trong nghề nghiệp? Những lần ra khơi đánh cá, giữa trời biển bao la, cuộc sống của anh có khác gì cách chim kia. Anh vội chạy đến. Trước mắt anh là con chim tội nghiệp. Nó đang ở bên anh. Anh cuối xuống, khẽ nâng nó lên. Vẫn còn hơi thở, nhưng yếu lắm. Anh mỉm cười như khám phá ra một điều bí ẩn đầy lý thú ở con chim. Anh ôm nó vào ngực, con chim nằm im trong hơi ấm của người. Anh chạy vào bờ dương. Mưa vẫn xối xả. Anh cảm thấy đỡ lạnh hơn. Bờ dương che gió cho anh và anh che gió cho con chim biển.
Anh thèm một điếu thuốc. Gói thuốc trong túi áo của anh bị uớt. Nhìn con chim, anh quên chuyện Cá Ông. Trong ngực áo anh là sinh vật bắt đầu cựa mình. Anh thấy sung sướng vì đã cứu được một sinh vật, anh vội vã quay lại, bước vào quầy giải khát gần khách sạn Hoa Biển.
Ông Nghỉ đi, đầu hơi cúi xuống, chốc chốc ông nhíu đôi lông mày nhìn ra khơi. Không biết Cá Ông trôi dạt về đâu. Nghể biển, cái nghề suốt những ngày lên đênh trên sóng nước, vật lộn với hiểm nguy để có cái ăn, cũng nhờ Trời Phật cả. Trong đầu ông biết bao chuyện hiện ra rồi biến mất như những con sóng đổ vào bờ để rồi nhường chỗ cho những con sóng tiếp theo. Ông đi lên rồi đi xuống dọc bờ từ Mỹ Khê đến Mân Thái. Phía Non Nước để cho thằng Hân lo. Ông tin ở con, thay mặt ông, tìm cho được Cá Ông.
Gió mưa vẫn cứ gào rú. Không tin ở mắt mình! Trước mắt ông là một vật đen ngòm đang dập dềnh muốn vào bờ. Không lẽ Cá Ông đây sao? Quỳ xuống trong cơn gió mưa, giữa đất trời, chắp tay trước ngực, ông lạy lia lịa vật trước mặt, miệng khấn:
- Lạy Ông! Lạy Ông! Nếu Ông chọn nơi này để yên nghỉ, cầu xin Ông giúp con đưa được xác Ông vào bờ.
Cầu khẩn một mình, chẳng ai nghe thấy tiếng ông. Chỉ có gió, mưa và biển như thông cảm cho số phận của ông. Vái lạy xong, ông đưa mắt nhìn. Vật đen đã biến mất. Ông quýnh lên:
- Trời ơi! Sao tôi để mất Ông? Tôi có điều gì làm phật lòng Ông? Hỡi đất trời, hãy giúp thân phận nhỏ bé của con!
Không có ai ngoài gió mưa. Ông chạy lên chạy xuống. Không có ai cả. Cũng tại ông cả thôi. Ông bắt đầu khóc cho số phận không may của mình. Nước mắt ông hoà với nước mưa chảy vào biển.
Ông ngồi xuống. Mưa cứ rơi. Ông ngồi nhìn từng con sóng đang đổ vào bờ. Ông tưởng chừng Cá Ông đang ẩn hiện. Ông phải tìm cho được Cá Ông. Niềm tự hào, vinh dự và cái nghiệp cho ông khi tìm được Cá Ông. Ông sẽ là trưởng nam. Phước đức sẽ còn mãi với làng cá nếu Cá Ông về trú ngụ nơi đây. Ông muốn tự mình đem được Cá Ông vào bờ. Ông phải chờ Cá Ông nổi lên…
Ký ức của ông hiện về … Làng cá nghèo. Bờ dương bạt ngàn. Niềm vui thời trai trẻ… Vợ ông đã bỏ ông đi hơn hai mươi năm … Đâu rồi? Vợ ông?
Những lần ra khơi. Chiếc ghe nan. Cá về …Cuộc sống, cái chết cứ dập dềnh, bồng bềnh… Ông như nghe tiếng vợ ông …
Và bây giờ, ông đang đi tìm kiếm Cá Ông. Ông thất tha thất thểu. Mới thấy Cá Ông đây, nhưng sao lại mất thế này. Ông Nghỉ không hiểu nổi con mắt mình.
Kia rồi Cá Ông lại hiện lên; dập dờn khối đen trước mắt ông. Ông mừng như vừa được sống lại. Ông chạy ào ra biển để kéo Cá Ông vào bờ. Nhưng ông khựng lại. Trước mắt ông là người đàn bà hiện ra can ngăn ông. Ông nhìn bà ta ngạc nhiên khi bà ta ra lệnh cho ông ngồi. Ông ngồi xuống đất dụi mắt, có phải ông chiêm bao chăng. Sao gương mặt bà ta giống bà Nghỉ thế. Ông lắp bắp hỏi:
- Bà, bà, bà là …
Người đàn bà cười nhẹ nhàng:
- Có phải ông hỏi tôi là bà Nghỉ, vợ ông không, chứ gì?
Ông gật đầu. Ngừơi đàn bà nói tiếp:
- Đúng là tôi là con mẹ Nghỉ, vợ của ông đây.
Ông Nghỉ không tin là sự thật. Ông vội vàng ôm chầm bà ta.
- Bà đây ư? Bà đây ư? Xin bà cùng tôi kéo Cá Ông vào bờ.
Giọng bà Nghỉ từ xa xăm vọng lại:
- Không được! Không có Cá Ông đâu .
Ông Nghỉ đưa tay chỉ vật đen ngòm đang dập dềnh.
- Kia kìa, Cá Ông đó! Bà làm ơn giúp dùm tôi.
Tiếng bà Nghỉ thoảng như tiếng gió, yếu ớt:
- Không phải Cá Ông đâu. Không phải Cá Ông đâu. Ông coi chừng.
Ông Nghỉ hất tay bà ta ra, chạy ra biển. Người đàn bà tan biến trước mắt ông Nghỉ. Chỉ có vật đen ngòm đang dập dềnh. Ông chạy ào xuống biển. Nước biển đến ngực, rồi đến cổ. Ông bơi. Sóng dập dềnh, dập dềnh. Ông vừa bơi vừa vái: “Lạy Trời, lạy Phật giúp con!”. Như tăng thêm sức mạnh vì lòng tin, ông Nghỉ bơi, ngụp lặn trong sóng biển. Vật đen ngòm sao cứ cách ông một khoảng cách cố định. Ông vẫn bơi. Vật đen cứ trôi dần ra xa. Ông cố bơi để đến với Cá Ông, đem Cá Ông vào bờ. Ông Nghỉ tưởng chừng dưới lòng biển, bầy thuỷ quái đem Cá Ông ra xa. Ông thầm nghĩ đến cuộc chiến đấu của Cá Ông với quỷ biển để cứu người. Máu Cá Ông đã hòa vào biển để biển muôn đời mãi mặn. Cá Ông là mảnh đất hồi sinh cho biết bao con người qua những cơn bão biển. Phải đem xác Cá Ông vào bờ cho trọn nghĩa tình.
Bỗng phực một tiếng dưới chân ông Nghỉ. Ông bị vọp bẻ. Trời ơi! Cơn đau ở bắp chân không thể tả. Vừa bơi đứng, ông vừa cố vuốt bắp chân. Ông uống một ngụm nước biển, rồi hai ngụm… Cơn đau đang siết chặt chân ông. Ông vùng vẫy trong cơn đau quặn thắt. Trước mắt ông chỉ là màu nước biển đang dần dần hoá đỏ …
3. Hoàng vẫn mê man. Đầu óc anh quay cuồng trong tiếng gió. Trước mặt anh là gió. Chỉ có gió. Gió cuốn riết lấy hồn anh chơi vơi trên thinh không. Vũ trụ thênh thang. Những ngôi sao nhấp nhấy ở đằng xa. Và anh cứ bay, chơi vơi. Chỉ mình anh. Anh cố nhớ lại bài học giáo khoa về vũ trụ. Mặt trời kia kìa! Lửa cứ đỏ. Nhỏ xíu là mặt trăng trước mắt anh. Và đằng xa kia là Sao Hoả, Sao Bắc Đẩu… Vô vàn những ngôi sao đang đủng đỉnh đi trật tự. Chúng đang làm việc của chúng. Hồn Hoàng vẫn chơi vơi bay. Như ánh sáng, anh bay qua phải, bay qua trái, bay lên, bay xuống. Vẫn trống vắng. Cõi thiên đường ở đâu? Anh cố lục óc mình xem, nhưng bất lực. Anh bay ở khoảng không vũ trụ. Cứ thế anh bay. Những trái đất, những mặt trời hiện ra rồi mất, rồi hiện ra.
Không một điểm tựa. Anh chơi vơi. Trọng lực hầu như mất hẳn. Đầu óc anh rỗng tuếch. Anh không còn nhớ một điều gì. Chỉ có gió. Mù mịt là gió. Tất cả âm thanh của gió đang hoà quyện, réo gọi hồn anh. Hầu như âm thanh của vũ trụ bắt đầu từ gió. Gió đang kêu gào, gầm thét. Đó là tiếng dân ca của mọi dân tộc từ núi rừng tới ốc đảo, với ánh lửa bập bùng trong những ngày hội, với lời tình tự bên bờ sông. Đó là tiếng nhạc vẳng lên từ ngọn lá bàng, từ những bàn tay thon thả. Đó là tiếng nhạc sex từ các vũ trường làm chới với những con mắt cuồng si thân thể vũ nữ. Và đó cũng là tiếng khóc ai oán của những người vợ goá khóc chồng vì các cuộc chiến tranh bẩn thỉu của những mưu đồ chính trị do các lãnh tụ đem lại. Đó là tiếng cuời - Không! Đó là tiếng gầm rú của sư tử trong rừng, là tiếng tru hoang của bầy sói. Gió là tiếng vọng của thời man khai truyền đến thế kỷ này. Hoàng nghe được âm thanh của gió. Hoà vào gió, anh bay. Cười khóc, gầm rú như gió, anh bay, bay mãi không biết nơi nào là đích và không biết chỗ nào là điểm khởi đầu.
Gió là anh. Anh là gió. Lúc cao, lúc thấp, qua trái, qua phải, lên, xuống, vô cùng. Tất cả các vì sao quay quanh anh. Anh chỉ thấy ánh sáng nhờ nhờ của biển trong đêm trăng. Chỉ có gió. Anh hét lên:
- Tôi ở đâu đây?
Tiếng hét của anh hoà vào gió. Và anh nghe tiếng hét của một người nào đó lanh lảnh ngược gió về phía anh.
- Tôi ở đâu đây?
Anh bay đi tìm con người hét ra tiếng đó. Anh chơi vơi trong khoảng không để tìm tiếng hét. Kinh dị, anh hét to lên:
- Ai đó?
Có tiếng hét ngược lại, anh khiếp đảm, mắt nhắm nghiền. Khi mở mắt ra cũng chỉ là khoảng không trống vắng. Anh tự an ủi, tự vượt qua nỗi khiếp sợ: “Việc gì ta phải sợ! Ta là con người. Ai làm gì được ta nào?”. Những bài học giáo khoa lại hiện ra trong óc anh. Con người là sinh vật cao cấp chinh phục được thiên nhiên và bắt thiên nhiên phục vụ mình. Ta là con người, ta sợ gì? Con người đã đặt chân lên mặt trăng, đã thấu hiểu nghiên cứu Sao Hoả, Sao Kim ... Ta đã đến đây, xa hơn cả mặt trăng, Sao Hoả, Sao Kim. Ta còn sợ gì? Nghĩ thế Hoàng thấy yên lòng. Anh lấy tay làm chiếc loa, miệng nói với tiếng vọng vô hình:
- Có thể đến cùng tôi, được không?
Tiếng vọng đáp:
- Có thể …
Hoàng nói tiếp:
- Tôi đến nhé.
Tiếng vọng xa:
- … Đến … nhé.
Và anh bay đến tiếng vọng kia. Chỉ có tiếng nói hỏi anh:
- Kìa, anh đã đến đó? Anh là Hoàng đấy ư? Anh là thằng người đấy ư?
Chỉ nghe được tiếng nói, không có một bóng người, nhưng anh vẫn trả lời:
- Vâng! Tôi là thằng người đây! Còn người là ai?
Tiếng vọng cười quái dị:
- Tôi là ai? Tôi luôn ở bên cạnh anh mà anh quên tôi rồi sao
Hoàng không tin ở đôi tai mình bèn hỏi:
- Người luôn ở bên cạnh tôi?
- Vâng, tôi luôn ở bên cạnh anh. Tôi đâu có bỏ anh.
Tiếng vọng cưòi; Hoàng nghe lạnh toát mồ hôi. Anh giơ tay hất tiếng vọng từ bả vai xuống, nói:
- Xin người đừng làm tôi sợ!
- Tôi đâu có dám làm anh sợ. Tại anh tự sợ đấy thôi. Tôi là bạn anh, tôi có khi nào làm hại anh đâu.
- Nhưng người là ai? Sao người chẳng cho tôi thấy mặt? Nói chuyện kiểu này tôi sợ lắm.
- Anh cho tôi là ma sao? - Tiếng vọng thở dài.
- Tôi không hiểu người là ai? Xin người hãy cho tôi xem mặt? - Hoàng khẩn thiết - Xin hãy cho tôi xem mặt.
- Được thôi. Nhưng tôi e anh chết mất.
- Không đâu. Tôi không việc gì đâu.
- Tôi sẽ biến ra một ác quỷ có răng nanh, tóc dài ngoằn ngoèo những rắn, được chứ.
- Không. Tôi không dám nghĩ thế đâu!
- Hay tôi biến ra nàng tiên yểu điệu?
- Tôi đâu dám mơ thế.
- Hay anh nghĩ tôi là ông Bụt như trong truyện cổ tích?
- Xin người đừng nghĩ tôi mơ ước như vậy.
Tiếng vọng cười mơ hồ:
- Thật lạ cho anh. Tôi sẽ hiện hình như thế nào đây.
- Tuỳ người!
- Anh sẵn sàng chờ tôi hiện hình chứ?
- Sẵn sàng.
Bên tai Hoàng chỉ là tiếng gió vọng mơ hồ đang quấn quýt xoắn xuýt lại. Một hình người hiện lên: Hoàng. Chính là Hoàng! Không tin ở mắt mình, anh nói:
- Người đây ư? Không thể là thế được.
Anh mở choàng mắt. Giang đứng lay vai anh, gọi.
- Anh Hoàng! Em đây. Anh nói gì thế?
Cơn mệt mỏi vẫn còn, Hoàng nói yếu ớt:
- Không … Anh có nói gì đâu.
Giang đặt tay lên trán Hoàng, nói:
- Đầu anh nóng như lửa. Em pha nước anh uống nghe.
Hoàng gật đầu. Cổ họng anh khô khốc như anh đã chạy một quảng đường dài dưới trưa hè. Giang pha nước mang đến cho Hoàng. Giang đỡ Hoàng dậy. Anh chống tay ngồi dậy uể oải. Anh giơ cả hai tay bưng lấy ly nước. Anh uống. Anh gật đầu cười gượng gạo với Giang.
Ngoài sân có tiếng ồn ào. Giang chạy ra. Hoàng nghe tiếng được, tiếng mất. Tiếng Giang nức nở. Chuyện gì vậy? Chuyện gì đã xảy ra? Ai làm Giang khóc? Hoàng đoán già đoán non. Tiếng mẹ Hoàng thất thanh:
- Hân! Con nhờ bà con đi tìm xác nhanh lên.
Tiếng Giang kể lể:
- Cha ơi! Cha ơi là cha …
Hoàng muốn hét lên, muốn ngồi dậy, nhưng anh vẫn nằm ì một cách bất lực. Anh hiểu cả. Nước mắt trào ra …
4. Hoàng nằm nhìn vớ vẩn mọi vật dụng trong căn phòng. Anh cảm thấy trống vắng. Tất cả im lặng một cách đáng sợ. Mọi người đã đi. Không hiểu vì sao bác Nghỉ lại mất đột ngột như vậy. Hoàng ngồi gượng dậy, nhìn ra ngõ. Chỉ có ánh nắng vàng vọt cùng làm bạn với ngõ chiều vắng teo.
Mới đây thôi, bác Nghỉ khuyên anh chăm lo tịnh dưỡng để chuẩn bị ra khơi. Bác còn lo tất bật những công chuyện khác để đội thuyền yên tâm trong những ngày lênh đênh trên biển. Anh như thấy bác Nghỉ trước mắt mình, thầm nói: “Tau thương mày như con. Tau tìm Cá Ông để chôn cất cũng vì mày đó. Giờ tao vĩnh viễn nằm yên trong lòng của biển cả mênh mông. Tau đã tan vào biển. Tau sẽ hộ trì dân biển mình. Tau sẽ hộ trì mày. Mày đừng đau ốm thế, không hay đâu. Mày phải vùng dậy ngay đi! Mày phải xứng là con trai của biển cả đi!”. Hoàng ngồi dậy, nhưng anh cảm thấy đầu óc mình choáng váng, chân tay mỏi nhừ. Tiếng ông Nghỉ như bên tai: “Sao thế Hoàng? Mày hèn như thế à? Phải dũng cảm lên con ạ. Tau chết, nhưng mày biết đó, sự gan lì của tau đối với mọi công việc, đối với biển vẫn cứ làm cho tau như đang sống trong biển. Ai không ốm đau, ai không chết. Nhưng sự ốm đau có ích gì khi tự mình tạo ra nó. Tự tạo ra nó thì cũng có quyền đuổi nó ra khỏi thân thể, được không Hoàng?”.
Hoàng hét to: “Bác Nghỉ ơi! Con nghe lời bác. Được! Con sẽ hết bệnh ngay thôi”.
Như có sức mạnh vô hình truyền vào cơ thể, anh nhảy xuống giường, chạy ra biển. Vừa chạy anh vừa hít thở khí trời. Anh như khỏe ra…
Đứng trên bờ, nhìn ra xa, biển xanh dưới nắng. Từng cơn sóng vỗ vào bờ. Từng tốp hai ba người đang dạo biển. Hoàng đưa mắt nhìn một lượt từ Sơn Trà đến Non Nước. Bóng dáng của Hân nhỏ bé ở cuối hàng dương. Không chần chừ, Hoàng chạy về phía Non Nước, miệng kêu lên:
- Hân ơi! Hân ơi …. Đợi tau với!...
Hoàng không để ý đến ai. Anh cắm cổ chạy….
Hân đứng nhìn mung lung vào lòng biển. Nơi nào cha anh đang ở? Anh căng đôi mắt nhìn từng đợt sóng đổ vào bờ. Biển sao khắc nghiệt với anh thế? Cha anh có làm gì hại biển đâu mà biển cướp mất cha anh? Sống một đời cha anh vẫn thường khuyên anh: “Phải yêu biển con ạ! Phải yêu nó, nó mới yêu mình. Nó sẽ giành cho mình những gì nó có. Yêu biển thì cái bụng mình mới no được. Con thấy đấy, biển có ghét ai đâu. Cha khuyên con sống vì biển, chết cũng vì biển nghe con!”. Nước mắt anh trào ra. Cha anh thương biển đến thế, sao biển cướp mạng sống cha anh. Đêm qua, cơn mơ đã đến với anh. Thần Biển đã đến với anh. Anh khóc như một đứa trẻ. Anh kể lể, van xin. Thần Biển hiền từ như một ông tiên, giọng ôn tồn: “Đừng có khóc. Ta là Thần Biển, anh em của Lạc Long Quân đây. Con cháu Lạc Long Quân và Âu Cơ mà khóc thế à? Ta thường bàn chuyện với Lạc Long Quân là các ngươi dũng mãnh, can đảm, thông minh lắm kia mà. Đừng khóc! Khóc sẽ làm cơ thể mình nhũn ra như con trùn gặp phải vôi đấy. Có điều gì khóc, con cứ nói, ta giúp con”. Hân nài nì xin Thần Biển cho cha anh sống lại. Thần Biển cười hiền: “Cha con đâu có chết. Cha con đang sống ở biển đấy. Cha con đang hầu chuyện với Lạc Long Quân. Người chỉ chọn những đứa con thật sự yêu biển về sống với Người thôi”.
Có phải cha anh đang hầu chuyện với Lạc Long Quân? Đầu óc anh căng ra trong cơn mơ đêm qua. Anh chỉ nghe tiếng gió nhè nhẹ. Trong tiếng gió thoảng như có tiếng gọi: “Hân…ơi!... Hân ơi!”. Tiếng gió vọng chơi vơi: “Hân ơi!... Hân ơi !…”.
Hoàng chạy đến bên Hân. Anh mệt quá, ngã nhào trên người Hân. Hân ôm bạn, ngạc nhiên:
- Ai bảo mày ra đây? Mày bệnh mà liều lĩnh thế à?
Hoàng đứng thẳng dậy, nhìn thẳng vào mặt Hân:
- Tau mà bệnh à. Hết rồi!... Bác đâu rồi?
Hân im lặng. Cả hai đều nhìn ra biển như chờ đợi một điều gì đó sẽ xảy ra. Họ đứng xít lại gần nhau hơn, nắm tay nhau ….
5. Đám tang ông Nghỉ đầy đủ theo nghi lễ của người dân ở đây. Hội Bảo Thọ, Hội Chữ Thập Đỏ Phường cử người dân cùng gia đình lo việc ma chay. Ông Nghỉ về nơi an nghỉ cuối cùng.
Chiều xuống. Hân cùng Hoàng chậm rãi bước những bước nặng nề. Cả hai người đến thăm mộ ông Nghỉ. Bó hương trên tay Hoàng được thắp lên. Ngọn lửa đỏ bùng rồi tắt, chỉ còn sức âm ỉ dai dẳng ở đầu từng cây hương, một màu sáng đỏ và hoá thành hương khói bay lên. Không biết hương hồn ông Nghỉ có chứng giám lòng thành của Hân, của Hoàng không. Nhưng cả hai ngồi yên lặng, thành khẩn như rằng có một thế giới vô hình nào đó đang ngự trị trên cái thế giới vật chất này.
Hân từ từ, chậm rãi cắm từng cây hương trên những ngôi mộ chung quanh. Sống cái nhà, chết cái mồ. Ông Nghỉ đã từ giã người sống để ra đi, và bây giờ ông đang làm bạn với những người láng giềng lặng yên của ông. Không còn cảnh cãi cọ giữa những người thân thiết trong gia đình, làng xóm. Chỉ có những người hàng xóm dễ thương, lặng yên như ông. Họ nằm đây, mặc cho con cháu, lớp hậu sinh làm những công việc kế tiếp họ. Họ không phê bình, không trách móc, không đánh đập, mạt sát. Rồi một ngày nào đó, con cháu họ cũng sẽ tề tựu về đây làm bạn với họ qua những hài cốt bất động.
6. Sau buổi thăm mộ ông Nghỉ về, Hoàng nghĩ suy miên man về kiếp người. Anh nằm trên giường thiếp đi lúc nào không hay. Anh thấy mình cùng chim hải âu bay lên cao. Dưới mắt anh là biển muôn đời xanh bất tận nhờ sắc trời và màu xanh của sự sống. Chim đưa anh về đâu, anh nào biết được. Trước mắt anh là không trung rộng lớn. Trước mắt anh là biển cả mênh mông. Anh như tan biến trong vũ trụ mênh mông, nhưng nào anh có thể biến tan được. Anh như nhẹ tênh theo cánh chim. Cánh chim đưa anh đi, đi xa tít tắp.
Trước mắt anh là ánh sáng diệu kỳ. Thứ ánh sáng khác hẳn với ánh đèn điện, ánh mặt trời. Thứ ánh sáng nửa thiên thần, nửa ma quái ở phía trước anh. Anh muốn chạy trốn thứ ánh sáng ấy. Thế mà, cánh chim cứ chở anh đi, chở anh lao về phía ánh sáng đó. Anh nhắm nghiền mắt lại, mặc cho chim đưa anh đi đâu thì đi. Anh phó mặc số phận chơi vơi trong khoảng không của vũ trụ. Chỉ trống vắng. Thấp thoáng trong ánh sáng dị kỳ hình như có một cô gái như sương khói. Anh gọi to:
- Ai đó?
Có tiếng vẳng lại nghe xa xăm:
- Ai đó?
Anh đánh bạo hỏi:
- Cô là ai?
Cô gái không trả lời mà chỉ nói:
- Anh hãy đến với tôi, hỡi chàng trai trẻ?
Anh đến bên cô gái. Cô đẹp rực rỡ. Ngạc nhiên, anh hỏi:
- Cô làm gì một mình ở đây?
Cô gái cũng hỏi lại anh.
- Thế còn anh? Làm gì anh đến xứ sở này?
Hoàng ấp úng.
- Tôi ấy à …
Cô gái cười.
- Nói chơi vậy thôi! Anh là người hành tinh nào?
Anh hoạt bát hẵn lên:
- Tôi từ quả đất đến đây.
Cô gái nhạc nhiên.
- Người từ quả đất mà lên được xứ này à? Anh có biết đây là đâu không? Xứ An Lạc, anh biết không?
- Xứ An Lạc?
- Vâng! Và người cai quản xứ này là Lạc Long Quân. Anh có muốn gặp Người không?
Anh làm thinh. Cô gái lại hỏi:
- Hay anh không muốn gặp Người?
- Không, không phải thế đâu. Cô đưa tôi đi gặp Người đi.
- Bây giờ anh nhắm mắt lại đi, phải mắt lại, không được mở mắt ra đấy nhé, khi nào tôi bảo mở mắt ra thì anh mở mắt, còn không thì…
Hoàng hỏi:
- Còn không thì sao?
Cô gái đáp như ra lệnh:
- Còn không thì sao gặp nguy hiểm đấy.
- Tôi thực hiện đúng yêu cầu của cô. Cô đưa tôi gặp Người đi.
Hoàng nhắm nghiền mắt lại. Anh bay cùng cô gái. Họ bay, bay… Anh nghe rõ cánh chim biển cùng bay với anh. Như có sự cảm ứng, chim nói chuyện cùng anh:
- Đừng sợ, anh Hoàng. Tôi ở bên cạnh anh đây. Chúng ta cứ bay đi. Chúng ta bay tìm cái đích thực của chúng ta đi.
- Cái đích thực ư? Phải tìm nó ư? – Hoàng hỏi chim.
Chim đáp:
- Vâng! Cứ tìm đi hỡi chàng trai trẻ. Cứ bay tìm cái đích thực đi. Biết đâu nó sẽ làm anh đổi đời.
- Ồ, cái đích thực sẽ làm cho con người đổi đời. Cái đích thực sẽ làm cho thế giới này như thế nào nữa chứ?
- Cứ bay đi. Anh bận tâm làm gì sự đổi đời của thế giới này. Phải tự đổi đời của mình trứơc đi.
Hoàng hỏi một cách hoang mang:
- Tôi phải làm gì bây giờ?
Chim đáp:
- Làm gì à? Phải tự tìm cách trả lời đi. Phải tự tìm chính mình đi. Phải bay về cái đich của mơ ước đi. Hãy bay lên đi, hỡi chàng trai trẻ!
Hoàng rủ rỉ cùng chim:
- Vâng, tôi bay đây.
Gió vẫn réo gọi bên tai. Tất cả đều bay đi tìm gốc tích của con người.
Cô gái nắm chặt tay anh. Vừa dịu dàng, vừa nghiêm khắc, một thứ cảm giác xa vời truyền khắp người anh. Anh nói:
- Hãy thả tay tôi ra.
- Anh muốn chết sao?
Họ vùng vằng. Hoàng chợt tỉnh giấc.
7. Vào thời xa xưa, vùng biển này chỉ là bãi cát trống vắng.
Thần Kim Quy phụng mạng Lạc Long Quân dựng xây núi Non Nước. Một bầu thuỷ tú, giang sơn gấm vóc hiện lên. Ngũ hành vũ trụ được thần Kim Quy, vị kiến trúc sư tài tình, đem vào năm ngọn núi: Kim, Mộc, Thuỷ, Hoả, Thổ. Lạc Long Quân lấy làm hài lòng cho phép thần Kim Quy trấn gĩư đất Non Nước.
Gió thường đổ ào đánh phá Non Nước. Gió mặc sức tung hoành. Thần Kim Quy ra sức chống Gió.
Gió lợi dụng mưa nắng thất thường đánh phá xứ này. Gió lấy viện binh từ Thái Bình Dương. Gió tràn đến đâu nhà cửa sập đến đấy. Đá lở, cây ngã, sinh linh thống khổ. Gió như vào chỗ không người. Gió rít rú cười quái gỡ… Tiếng than khóc của con người thấu đến cõi ngự Lạc Long Quân. Bồn chồn lo lắng vì các con bị tai hoạ, Lạc Long Quân nghĩ phải tìm cách cứu.
Một hồi trống đồng vang lên. Cả triều thần nhóm họp khẩn cấp tìm cách cứu con người. Khi xong nghi lễ, Lạc Long Quân mới cất tiếng hỏi:
- Trong các khanh, ai là kẻ có thể đánh tan Gió?
Không một tiếng trả lời.
- Không lẽ xứ sở này đã hết người tài sao. Các ngươi có vì con cháu Lạc Hồng mà đánh tan Gió không?
- Chúng tôi sẵn sàng đợi lệnh Người! Chúng tôi đem hết sức mình vì lợi ích của sinh linh.
- Thế thì phước đức cho xứ sở Lạc Hồng! Ai sẽ xung phong ra trận đợt này?
- Để đó cho con.
Lạc Long Quân quay mặt nhìn, đúng là Vua Hùng Vuơng Thứ I, Người cười mãn nguyện:
- Được! Ta sẽ cấp binh mã cho con.
- Cho chúng con cùng theo giúp anh con! - Một loạt cả chín mươi chín người con còn lại thốt lên - Xin Bố cho chúng con cùng anh con ra trận.
Lạc Long Quân cười mãn nguyện:
- Ta tin tưởng các con.
Thế là Vua Hùng ra trận. Các tướng do Ngài chỉ huy tiến về phía núi Non Nước.
Được tin Hùng Vương đem quân cứu viện. Thần Kim Quy vui mừng khôn xiết, mở tiệc nghênh tiếp.
Đêm ấy, Gió lại đem quân đánh. Vua Hùng đem quân đánh lại. Sau hơn bốn mươi hiệp Vua Hùng vẫn không thắng Gió. Gió hoá phép, bắt đầu xoáy lên, thổi bụi vào mắt quân của Vua Hùng. Mọi người ôm mặt buông vũ khí. Gió mặc sức tung hoành. Sau khi Gió rút binh. Vua Hùng điểm binh lại, quân số chỉ còn một nửa. Một tổn thất lớn cho Vua Hùng.
Lạc Long Quân chờ tin báo tiệp của con.
Sáng hôm sau, triều thần nhóm họp. Quân sĩ vào cấp báo. Một bức thư được trình tấu với Lạc Long Quân.
“Thần tử xin chịu tội chết. Gió hoá phép mặc sức ngang tàng. Quân ta tinh thần rời rã. Trận này tổn thất hao binh. Xin ơn trời khoan dung con trẻ”.
Cả xứ đều lo âu. Liệu có thể đánh tan Gió. Quan tể tướng Lạc Hầu Tiên bước ra tâu:
- Muôn tâu, theo thần nghĩ, đối với Gió ta không thể dùng sức mà thắng được đâu, phải dùng mưu mới có thể thắng được.
- Các ngươi nghĩ ta dùng mưu gì?
Mọi người im lặng nhìn nhau …
Tiếng nhạc vẳng đưa. Mùi hương thơm từ phía Tây toả đến. Hương lan, hương huệ thơm ngát cả xứ. Âu Cơ ngự đến thăm chồng. Cả quần thần đứng im chào Tiên Nữ Âu Cơ.
Âu Cơ nghiêng mình thi lễ:
- Thiếp xin chào chàng. Bấy lâu cách trở, lòng thiếp nhớ khôn xiết. Chỉ mong gặp chàng cho thoả lòng thương nhớ.
- Ta cũng vậy! Lòng dạ có khác gì nàng đâu. Bụng cũng nhớ mong nàng từng giờ từng phút.
Tiếng nhạc, tiếng trống đồng hoà nhịp. Hội mừng Lạc Long Quân và Âu Cơ gặp gỡ. Cuộc vui vầy chưa dứt, quân vào cấp báo:
- Muôn tâu! Gió lại đánh quân ta. Hùng Vương và Thần Kim Quy xin khẩn báo.
Âu Cơ lo lắng:
- Con chúng ta có sao không hở chàng?
Lạc Long Quân vẫn không tìm ra cách chống lại Gió. Người triệu tập quần thần tìm phương cách cứu sinh linh. Lạc Hầu Tiên Tể Tướng bước ra tâu:
- Theo thần nghĩ nên tìm cách chiêu hiền đãi sĩ để tìm người tài đức trị Gió.
Lạc Long Quân và cả triều thần bằng lòng với mưu của Tể Tướng.
Nhiều người hiền tài vẫn không thắng được Gió.
Một ngày kia, có một đạo sĩ từ Đông Thắng Thần Châu đến. Đạo sĩ yết kiến Lạc Long Quân. Cả xứ Lạc Long vui mừng khôn xiết.
- Thật là may cho giòng giống Lạc Hồng. Được đạo tiên giúp đỡ thì đất nước này còn phước đức. - Lạc Long Quân cười nói.
- Không dám! - Đạo sĩ lên tiếng - Bần đạo là kẻ tu hành, được lệnh của Bạch Ngọc Kinh đem chiếu chỉ của Ngọc Hoàng Thượng Đế đến.
Một hương án được xây tức tốc. Lạc Long Quân, Âu Cơ cùng quần thần quỳ xây mặt về Huỳnh Kim Khuyết đón nghe lời của Thượng Đế.
Không khí trang nghiêm. Trầm hương tỏa thơm cả xứ Lạc Long. Mọi người lắng nghe chiếu chỉ.
“Đức Ngọc Hoàng Thượng Đế – Giáo đạo Nam Phương rất đau lòng khi Gió tàn phá đât nuớc Lạc Hồng.
Các con ơi! Lòng ta thường hướng về các con, mong các con trở thành người tốt. Không phải là ta không diệt nổi Gió đâu. Nhưng ngặt nỗi luật Tạo Hoá vận hành phải chịu vậy.
Gió cũng là một Thiên Thần. Gió có tài phép mà các vị Thiên Thần khác không thể đánh được. Chỉ còn cách các con cầu viện các Thần đem Gió đi xa, rồi xây thành đắp lũy ngăn chặn sự tàn phá của Gió.
Bấy nhiêu thôi. Các con khá phụng mạng”.
Sau khi tiễn đạo sĩ về, cả triều thần họp bàn, cứ người cầu viện các Thiên Thần.
Các Thiên Thần sẵn lòng giúp. Thần Mặt Trời làm nắng lên, nhưng không đun nóng bầu khí quyển. Thần Mưa tìm cách tưới những làn nước dịu dàng… Các Thần đã kéo Gió ra khơi xa. Tiếp đến, Lạc Long Quân, Âu Cơ cùng triều thần chọn địa thế để ngăn thành đắp lũy làm hàng rào vững chắc chắn Gió.
Kế hoạch xây dựng thành lũy được Lạc Long Quân giao cho các Tiên thực hiện. Địa điểm xây thành về phía Bắc của Non Nước.
Các Tiên đã dùng đất đá từ dãy Trường Sơn để xây thành. Nhiều sọt đất đá được chuyển trong nhiều ngày, nhiều tháng đã tạo nên dãy núi nằm dài soi mình bên biển. Đó là dãy núi Tiên Sa - Tiên đã xuống trần dựng nên núi. Dãy núi này tục gọi là Sơn Trà, chả là trước đây khi dựng xong núi, các vị Tiên đã trồng một giống trà quý từ Đông Thắng Thần Châu do vị đạo sĩ tặng trước lúc chia tay. Nhưng ngày nay, giống trà ấy đã mất hẳn vì lũ khỉ ở núi phá. Từ đó dãy núi được mang tên là Núi Khỉ. Nhưng tên này ít người gọi.
Trong thời gian xây thành đắp lũy, các Tiên đa tình thường xao lãng công việc. Những tiếng hát của các Tiên Cá ngoài khơi đã quyến rũ họ. Những đêm tối trời, tiếng hát du dương cứ mời gọi. Các Tiên bị cuốn hút bởi giọng hát tuyệt vời của biển. Và rồi, họ đến với tiếng hát, tâm tình với tiếng hát. Các Tiên ném vội vội vàng vàng những sọt đất đá xuống biển để đến với tiếng hát tạo thành những đảo, cù lao. Bỏ những sọt đất gần bờ, các Tiên vội bay đến tiếng hát ngoài khơi xa – Cù Lao Chàm tạo thành từ đó. Có những Tiên tiếc vàng, muốn đem vàng tặng cho các nàng Tiên Cá, thế là các vị đem vàng ra biển xa để dâng tặng cho tiếng hát ngọc ngà. Khi nhìn đắm đuối những mỹ nhân ngư khoả thân, các Tiên sững sờ buông những sọt vàng tạo nên Quần Đảo Hoàng Sa.
Thành lũy đã xây dựng xong, Gió không còn tàn phá như trước nữa. Lạc Long Quân lấy làm hài lòng. Các Tiên, một số quyến luyến cảnh biển, một số không thể dứt tình với các nàng Tiên Cá, họ xin được ở lại trấn giữ Sơn Trà, Lạc Long Quân thương tình cho số Tiên đó ở lại.
Nhiều đêm các Tiên bay từ Tiên Sa ra thăm các nàng Tiên Cá. Nhưng kẻ ở non cao, người ở biển sâu, nên họ không thể gần nhau mãi được.
Nhiều đêm các Tiên không ngủ được. Tình yêu đã dằn vặt, thôi thúc trái tim nồng cháy của họ.
Tiếng hát nhờ con sóng đưa vào bờ. Tiếng hát ngọt ngào, cay đắng, nghiệt ngã. Nghe tiếng hát, các Tiên thương nhớ các nàng khôn nguôi.
Tình yêu làm cho họ sáng suốt. Chỉ có tình yêu chân thật làm cho những người yêu nhau sáng suốt. Tất cả các Tiên dưới sự lãnh đạo của Tiên trưởng đã tìm cách bắt nhịp cầu giữa họ với các nàng Tiên Cá. Họ đào một khe nước nhỏ chảy từ núi Sơn Trà, lượn lờ trong bờ cát, đổ ra biển. Con khe đã thông núi với biển. Và các nàng Tiên Cá, những lúc nhớ Sơn Trà, nhớ nơi người yêu của mình ở, đã bơi vào bờ, theo khe nuớc nhỏ đến tận chân núi cùng các Tiên tình tự. Khe nước nhỏ chứng kiến những kỷ niệm đẹp của tình yêu và từ đó được gọi là Mỹ Khê.
Cũng nhờ khe nước đẹp, các nàng tiên cá trút bỏ lốt cá, trở thành những người vợ hiền ngoan của các Tiên. Họ sinh con đẻ cháu sống ở vùng biển này.
Bây giờ, ở đây, chỉ có tiếng hát của biển, gợi nhớ một thời mộng đẹp của tình yêu:
Đâu vô tình với em anh
Biển Đông mãi mãi như tình đôi ta
Biển em biển anh mãi là
Như đầy chung thuỷ sáng loà tình yêu
Nhớ thương sóng tím sắc chiều
Bâng khuâng mặn vị tình yêu vĩnh hằng…
Tiếng hát một thời hoà nhịp những con sóng ngàn năm mãi vỗ bờ thương nhớ…
8. Đi dọc bờ biển từ Sơn Trà đến Non Nước, ta nhìn không chán mắt bởi cảnh bình thản của rừng dương. Nhiều bạn trẻ lý thú cảnh yên bình của vùng biển. Qủa thật vùng này đẹp quá. Đẹp nhưng vẫn hùng vĩ bởi núi Sơn Trà, Non Nước. Đẹp mặn mà, ấm áp. Trước đây, vùng này có một khe nước nhỏ rất đẹp chảy từ Sơn Trà về, đổ ra biển. Nước trong vắt, mát lành. Cái khe nước len lỏi đem dòng nước hiền hoà của núi rừng về hoà nhập biển. Ngọt - mặn quyện chặt nhau như tình chồng vợ. Ngọt - mặn quyện hoà cùng nhau để có những đứa con xinh xắn, dịu dàng, cường tráng. Cái khe nước đẹp ấy đây chỉ không còn vì con người đã san lấp để xây những cao ốc.
Tiếng cười đùa dưới biển vọng lên hoà với tiếng gió. Từng đôi trai gái đi dạo trên bờ. Những người đi dạo thật bình thản. Họ bước rất nhẹ, chầm chậm trên cát, như thể họ sợ rằng buớc mạnh sẽ đau bờ. Những trai trẻ là sôi động nhất. Họ chạy, họ nhảy. Họ hít thở không khí trong lành của biển. Đôi chỗ họ tung bóng, mình dính đầy cát, nhưng họ chơi một cách nhiệt tình. Chỉ có kẻ tắm dưới nước biển là kỳ diệu nhất. Họ hoà với biển.
Tháng ngày rồi sẽ trôi đi. Cuộc đời ngày mai sẽ khác hôm nay. Có thể ngày nào đó cháu con sẽ xây dựng những ngôi nhà đẹp trên vùng biển này. Và rừng dương có thể bị thu hẹp. Nhưng cháu con sẽ làm những điều tốt đẹp. Chắc cháu con sẽ làm đẹp vùng biển này.
9. Ánh nắng buổi trưa gay gắt. Từ nhà ra biển, Hoàng phải băng qua một bãi cát. Hình như có ai đi về phía anh. Anh nghe rõ tiếng gọi của bóng dáng ấy.
- Hoàng ơi! Hãy đến đây! Hãy đến với bác đi Hoàng! Bác là bác Nghỉ của con đây. Hãy đến đây đi Hoàng.
Hoàng sợ. Hay là ma hiện hình lúc đứng bóng. Muốn chạy, nhưng chân anh luýnh quýnh, líu quýu như lún sâu trên cát. Tiếng vọng thôi thúc anh.
- Hãy đến đây, hỡi con trai yêu quý của ta!
Không cưỡng nổi chính mình, anh đi đến bóng dáng ấy. Trước mắt Hoàng là ông Nghỉ. Giọng ông mơ hồ:
- Con lại đây!
Hoàng bình tĩnh:
- Dạ! Con đến đây. Có điếu gì không bác?
- Có đấy. Có rất nhiều chuyện để nói cùng con.
Hoàng không khỏi thắc mắc:
- Chuyện gì đấy hở bác?
Đột nhiên ông Nghỉ hỏi:
- Con có sợ ta không?
- Việc gì con phải sợ. Bác là bác Nghỉ. Khộng lẽ bác doạ con!
- Thế con muốn cùng ta nói chuyện không?
- Dạ.
- Thế thì theo ta!
Hoàng đi theo ông Nghỉ. Tất cả sự vật hiện hữu như nhoà đi trước mắt Hoàng. Anh như đang sống trong một cõi khác. Chỉ còn hàng dương liễu, rừng dương liễu xanh ngút ngàn. Dương liễu trên đầu anh, dương liễu dưới chân anh. Bên trái, bên phải đều là dương liểu. Hai người cứ đi, đi hết cây dương này đến cây dương khác. Anh như cảm nhận hơi thở của đất trời toả từ lá dương. Tiếng đất thầm thì bên tai anh. Anh ngợp trong dương liễu. Mặt trời toả trên rừng dương liễu. Mặt tròi làm dương liễu xanh thêm. Tiếng ru trên rừng dương toả từ mặt trời xuống.
Những cành dương rung rung như muốn bay lên bầu trời xa kia.
Hoàng nghe tiếng tình yêu, điệu nhạc tình yêu của Mặt Trời, của dương liễu. Ôi tình yêu! Tình yêu đã đưa bờ dương liễu lớn nhanh, xanh xanh thêm lên dịu lòng người. Tình yêu làm vùng đất này ấm lên, rực rỡ trong màu xanh hạnh phúc.
Hoàng như muốn lộn vòng trong vòng quay của quả đất quay xung quanh mặt trời. Anh thấy trước mắt là dương liễu. Nơi đâu cũng là những bờ dương xanh trong nắng vàng tươi toả hiền hoà từ mặt trời xuống. Ôi, dương liễu xanh. Mặt trời rực rỡ hào quang trên màu xanh dương liễu. Dương liễu xanh dịu dàng trong màu nắng tình yêu …
Ông Nghỉ đập vai anh:
- Mơ mộng gì thế con?
- Đâu? Con có sự mơ gì đâu! - Anh nói trong ngạc nhiên – Nhưng sao cảnh vật lạ quá, kỳ diệu quá!
Ông Nghỉ chỉ mỉm cười. Họ tiếp tục đi quanh những cây dương liễu. Trước mặt họ như là thấp thoáng những ngôi mộ lặng yên. Cả hai người cũng lặng yên lắng nghe sự lặng yên của trời đất.
Hoàng vẫn không tin ở mắt mình. Cuộc đời như thực như hư. Bóng ông Nghỉ nhòa đi, rồi hiện chờn vờn trong nắng. Anh đang ở dưới nắng, dù là mùa khô khốc, nhưng anh cảm thấy không nóng bức. Anh đang cùng ông Nghỉ đi. Anh ngoan ngoãn bám chân ông.
- Này con, bác sẽ đưa con đến xứ sở An Lạc! Con đi không?
- Dạ! - Ngừng giây lát, anh nói tiếp – Con cũng có lần đến đó nhưng không vào được xứ sở ấy.
- Thế à! Con theo ta thử xem.
Hai người cứ đi. Đi mãi …
- Trước mắt họ là màu sáng rực của xứ sở An Lạc. Giống như những lần Hoàng mơ thấy. Anh muốn chạy vào đó. Muốn được yết kiến Lạc Long Quân.
Anh chỉ luẩn quẩn, quẩn quanh. Thấy ông Nghỉ đó mà anh nào theo được. Anh hét to lên:
- Đợi con với nào!
Ông Nghỉ đứng yên. Anh thấy rõ, anh muốn chạy vào, nhưng chỉ là sự quanh quẩn, quay vòng trong bước chân anh. Anh bắt tay lên miệng làm loa gọi:
- Làm sao con vào được?
Bóng ông Nghỉ lại đến bên anh chép miệng:
- Ờ nhỉ, làm sao con vào được xứ này, Xứ này chỉ dành cho những người thật sự là con-người-yên-nghỉ. Còn con…
- Con ra sao hở bác? - Hoàng ngạc nhiên hỏi.
- Con ấy à? Con chưa thật sự là con-người-yên-nghỉ thì làm sao con vào được. Lỗi hoàn toàn ở bác.
- Thế phải làm gì bây giờ hở bác?
- Bác sẽ đưa con về.
- Không, con không muốn về. Con muốn vào xứ sở An Lạc.
- Không được đâu!
- Con sẽ vào!
Hoàng chạy bừa vào, nhưng anh bị hất ngược ra. Anh chỉ chạy vòng quanh ông Nghỉ. Tiếng vọng từ xứ sở An Lạc đến bên anh:
- Hỡi con người. Các ngươi phải thật sự là con-người-yên-nghỉ mới có thể vào xứ sở An Lạc.
Hoàng bật khóc. Ông Nghỉ hỏi:
- Việc gì con phải khóc?
- Thấy xứ sở An Lạc mà không đến được, lòng con buồn lắm. Con muốn biết ở đấy có những gì?
- Có những gì à? Đủ cả. Nhưng tất cả đều yên nghỉ, đều tịnh, tịnh đến độ như không có gì cả.
Hoàng thắc mắc:
- Con không hiểu gì cả.
- Con không hiểu vì con chưa phải là con-người-yên-nghỉ.
- Nhưng con muốn hiểu rõ ở xứ sở An Lạc có những gì? Bác hãy cho con biết những gì xảy ra với bác ở đó?
- Bác không muốn nói, nhưng với con, bác coi con như con trai, bác sẽ nói cho con hiểu về bác ở xứ đó.
- Chắc là vui lắm phải không bác?
- Không vui - không buồn. Chỉ yên - nghỉ - mà - động.
- Nghĩa là làm sao?
Ông Nghỉ ngồi tựa bên cây dương liễu, Hoàng ngồi kế bên. Ông nói tiếp:
- Nghĩa là ở xứ sở An Lạc con người cũng phải làm, phải học.
- Bác làm những gì? Bác học những gì?
- Nhiều điều phải làm, làm bao giờ cho hết, đó là điều thiện có ghi trong luật pháp. Nhiều điều phải học, học giờ cho hết, đó là điều thiện có ghi trong luật pháp.
- Chắc là Lạc Long Quân dạy bác học.
- Người không dạy mà thực là Người dạy.
- Không dạy mà thực là dạy?
- Đúng thế! Bác chỉ học những điều có trong luật pháp và làm theo.
- Luật pháp có nhiều không hở bác?
- Nhiều mà ít. Sách là luật pháp rất nhiều, nhiều đến độ cao hơn ngọn Hy Mã. Đủ loại luật pháp từ Đông sang Tây. Rất nhiều…
- Thế sao gọi là ít?
- Ấy, đó là điều đáng nói. Tất cả các luật đều nêu quyền và bổn phận của con người.
- Con không hiểu bác nói gì? Sao lời lẽ của bác khác ngày xưa?
Ông Nghỉ ôn tồn nói với Hoàng:
- Bác vẫn là bác Nghỉ của con kia mà! Còn chuyện bác nói với con là do bác học được đấy.
- Bác khác xưa nhiều lắm! Con… Con không ngờ bác có những ý nghĩ như vậy! Con không thể hiểu nổi.
Hoàng ôm đầu. Anh bứt tóc. Anh không hiểu hết được lời lẽ của ông Nghỉ. Anh bức tóc mãi. Tóc nằm trong tay, anh choàng tỉnh. Anh đang ngồi dưới gốc cây dương.
Cơn mơ đã qua. Chỉ còn lại mình anh. Anh chợt nghĩ con người sao vậy? Cái đích thực của đời người, của cuộc đời này là cơn mơ ư? Mơ giải quyết được gì? Tất cả chỉ là sự ảo mị được cám dỗ bởi cái thằng người bi lụy.
Không lẽ không có cái đích thực của cuộc đời này? Không lẽ cuộc đời này không có hạnh phúc? Tìm hoài cho lời giải đáp, bỗng Hoàng reo lên: “Đúng rồi! Đúng là được sống, được làm việc, được yêu là những điều hạnh phúc ở trần gian này. Mình phải tạo ra hạnh phúc cho mình mới được”.
Ngoài kia tiếng cười đùa của bạn bè anh vẳng lại. Anh nghĩ thầm: “Chết cha! Bọn chúng chờ mình, chắc chúng sẽ mắng mình thôi!”. Anh đứng phắt dậy, chạy trên cát, ra chỗ thuyền của bọn anh. Tiếng vọng từ biển: “Hoàng ơi, ra đây mau lên!”.
Hoàng bước nhanh trên cát …
10. Đêm.
Thuyền ra khơi. Hoàng và Hân ngồi bên nhau. Sóng êm. Sau thuyền là một cột sóng bạc trăng trắng. Cả hai đang hút thuốc. Thuốc làm họ tỉnh táo hơn. Đã khuya rồi mà Hoàng và Hân không ngủ được. Nằm trên thuyền lướt nhẹ trên biển, nhìn lên trời đầy chi chit sao di động. Thuyền của các anh di động. Cả bầu trời, tinh tú cũng di động. Và trong lòng biển từng đàn cá cũng di động. Mọi vật đều di động để sinh tồn.
Hân cựa mình hỏi:
- Mày chưa ngủ chứ Hoàng?
- Ừ, tau không ngủ được.
Một lát sau, Hân chặt lưỡi:
- Hình như mẹ mày muốn mày lấy vợ phải không?
- Ừ.
- Mày nghĩ sao về chuyện ấy?
- Phải nghe lời mẹ thôi! Vả lại, không lẽ sống độc thân đến già. Cuộc đời mà mày. Một mình mình sống sẽ sao đây?
- Thế mày chọn được cô nào chưa?
- Rồi.
Một sự kiện trọng đại đến với Hoàng. Hân không tin Hoàng có người yêu.
- Mày phét vừa chứ.
- Thật đấy.
Họ im lặng. Một lát sau, Hân hỏi:
- Ai đấy hở Hoàng?
- Giang, em mày!
- Mày đùa đấy chứ?
- Tau thật lòng đó mà!
- Gớm cho mày.
Sự im lặng trong đại dương. Những con sóng nhẹ nhàng. Thuyền vẫn cứ đi …
Hân thiếp ngủ. Hoàng vẫn không ngủ được. Anh đang nghĩ về cô em của Hân. Anh nhìn bầu trời khi hai ngôi sao xít lại gần nhau. Có phải hai ngôi sao kia là bản mệnh của anh và Giang?
Tình yêu, anh thường nghĩ suy về nó. Những sự rung cảm của tuổi học trò có phải là đích thực của tình yêu? Giữa lòng đại dương, anh cảm thấy nhỏ bé, ngợp giữa con nước mênh mông, nhưng anh vẫn thấy biển bao dung, có phải đó là tình yêu của dân biển đối với biển? Anh yêu nghề biển, nhờ biển để sống, có thể đó là tình yêu biển? Anh muốn nhảy ào xuống biển, hoà mình với biển. Dưới lòng biển là Thuỷ cung của Long Vương như trong truyện cổ? Anh nhớ lại những gì mẹ anh đã kể với anh: “Biển là mẹ của người dân chài con ạ. Biển nuôi dân biển. Tình yêu của biển mênh mông. Có hiểu hết biển mới có thể trở thành dân biển”. Và bà kể những chuyện về biển, về bí mật của biển …
… Những cột nước tung lên từ biển. Trận hỗn chiến giữa Cá Ông và cá mập làm khuấy động biển cả một vùng. Khi Cá Ông đi có quân lính theo hầu. Nào là tôm càng, nào là cá mực. Khi xáp trận, Cá Ông đánh rất hăng, thường là thắng cá mập. Chỉ khi nào đuối sức, cá mực mới tung hoả mù vào địch thủ, làm cá mập như lạc vào mê hồn trận, tôm càng giơ kiếm chém vào kẻ thù … và quân lính hầu cận phải đưa Cá Ông về nơi an toàn. Cá mập, mắt tối mù, thân bị chém nên phải bỏ chạy …
Ngư dân thường kính Cá Ông. Nếu Cá Ông bị sa lưới, họ cầu khẩn Cá Ông được thoát. Cá Ông lụy, họ cũng cầu khẩn và tìm cách đưa Cá Ông vào bờ chôn cất tử tế.
Dân biển tin tuyệt đối vào sự giúp đỡ của Cá Ông. Được mùa cá cũng nhờ Cá Ông. Thuyền gặp tai nạn Cá Ông thường tìm cách cứu thoát. Niềm tin ấy đã bám vào tận máu huyết của người dân biển. Thật là biển có quy luật riêng của biển.
Dù trời nắng ráo, dù thời tiết tốt lành, nhưng khi Cá Ông lụy thì thời tiết đột ngột thay đổi. Mưa trút xuống. Người ta cho rằng những giọt mưa là nước mắt của Trời đổ xuống khóc than Cá Ông đã từng nhiều phen cứu giúp con người. Và niềm vinh dự đầy ơn phước đối với người nào tìm thấy xác Cá Ông đầu tiên. Người ấy được làm trưởng nam, được để tang Cá Ông. Riêng con gái chưa chồng, nếu tìm được Cá Ông thì phải ở vậy để tang và không được có chồng.
Người ta đã xây những ngôi miếu nhỏ dọc bờ biển, đặt xương cốt Cá Ông để phụng thờ.
… Gần sáng, thuyền vẫn lướt. Nhìn mặt trời hửng đỏ như quả cầu bằng lửa được tạo hoá kéo lên, Hoàng kêu:
- Hân! Dậy mau xem mặt trời mọc!
Hân choàng dậy. Tất cả người trên thuyền cũng choàng dậy. Trước mắt họ, mặt trời hiện rực rỡ. Sóng biển nhuộm màu vàng huyền diệu buổi bình minh. Mặt trời lên! Ngày mới! Phía sau thuyền, rất xa là quần đảo Hoàng Sa.
11. Cá về bến.
Bãi biển đầy những người tắm biển và những người đón cá về. Không gian trước mắt từng người là khoảng cách giữa họ và người bên cạnh.
Tiếng gọi nhau. Tiếng la hét vui mừng của trẻ con.
- Bớ anh em ơi! Cá nhiều ơi là nhiều.
- Sướng thật! Đợt này chắc sắm được ti vi đời mới rồi!
Giang đứng trong đám đông đứng chờ thuyền cá của anh mình. Những thuyền vào trước đã báo cho cô biết là thuyền của Hân sắp sửa vào bờ. Những con thuyền xăm xăm lướt. Kia rồi, thuyền của anh Hân kia rồi.
- Anh Hân! Anh Hân! –Giang gọi to ra biển. Cô lấy nón vẫy vẫy.
Tiếng Hân từ xa vẳng vào:
- Giang, Giang, anh về đây!
Thuyền Hân cập vào bờ. Những con sóng như muốn kéo thuyền ra lại ngoài khơi. Anh em trên thuyền đã nhảy xuống nước dìu con thuyền đầy ắp cá vào bờ. Đầy những cá nục tươi xanh. Sướng thật! Chắc là sẽ bán được nhiều tiền.
Người ta gánh cá thoăn thoắt toả đi các điểm. Cá tràn ngập các ngả đường. Đâu đâu cũng nghe tiếng rao: “Cá đây! Cá nục đây!”. Nhiều người hứng chỉ bỏ một ngày công để mua hai chục cá. Mấy khi được dịp cả rẻ như thế. Họ kháo nhau: “Ước gì quanh năm, suốt tháng cá nhiều như thế này thì cuộc sống đỡ biết mấy”. Các bà, các cô bán cá chỉ cười: “Cũng nhờ trời cả thôi!”.
Đêm. Cá vơi trong khoang thuyền của Hân. Anh em đã về hết, chỉ còn lại Hân và Hoàng.
- Mày còn thuốc không? Tau xin điếu! Hân lên tiếng.
Hoàng lục túi. Chỉ còn cái bao thuốc lá rỗng.
- Hết rồi! – Cái bao bị bóp méo lại, bị quăng xuống một cách hờ hững.
Hân nói:
- Mày đứng đây, tau chạy vào quán mua nghe.
- Ừ, mày đi nhanh lên.
Hân đi, chỉ còn Hoàng bên chiếc thuyền. Anh ngồi xuống tựa vào thuyền. Đây là chuyến đi đạt kết quả. Anh cảm thấy phấn chấn. Anh nhớ lại giấc mơ khi gặp ông Nghỉ. Ông đã dặn dò anh: “Này, Hoàng con! Không lẽ yếu đuối, bạc nhược trong mộng mị hoài hay sao? Đừng tự hành khổ mình thế. Tương lai đang chờ con. Hãy dũng cảm lên, hỡi con cái của Lạc Long Quân”.
- Nè thuốc đây! - Hân chạy đến bên, chìa thuốc.
Hoàng đưa tay lấy thuốc, anh chìa tay tiếp xin tí lửa.
- Chắc tau tiếp tục đi biển thôi Hân ạ.
- Dân biển mà không đi biển thì lấy gì sống hở mày?
- Đúng! Chỉ có nghề nghiệp mới đem lại sự sống cho con người. Có lẽ phải thế không Hân?
- Ừ, phải thôi. Không nghề thì buồn biết chừng nào!
Hút chừng nửa điếu thuốc, Hân thấy cồn cào trong bụng.
- Tau đói rồi. Mầy ở đây giữ thuyền, tau về kiếm cái gì ăn đã.
- Ừ, mày ăn nhanh lên, rồi ra ngó thuyền, tau còn về ăn cơm nữa chứ.
- Được thôi! – Hân vội chạy về nhà.
Hoàng ngồi nhìn ra biển. Trên bờ thưa thớt người. Những con thuyền nằm yên nghỉ trên bãi. Và ngoài kia, những con thuyền khác vẫn còn đánh cá. Đèn sáng ở đường chân trời đẹp như một thành phố nổi trên sóng nước.
Trở lại với biển, trở lại với nghề của cha ông truyền lại là niềm vui trong lòng anh. Biển reo những con sóng trong lòng anh. Biển hát những âm thanh vượt thời gian trong lòng anh. Âm thanh của biển là âm thanh của đất nước Lạc Hồng.
- Anh Hoàng! – Giang đã đến bên Hoàng từ nãy giờ, gọi anh - Anh Hân đâu rồi?
- Hân đã về rồi.
- Mình anh ở lại sao?
- …
- Anh về ăn cơm tối đi!
- Ngồi xuống đây đi Giang
- Em…
Hoàng kéo tay Giang ngồi xuống. Ngoan ngoãn, dễ thương, Giang ngập ngừng ngồi bên Hoàng. Hoàng kéo Giang sát vào người. Giọng Giang như lạc hẵn:
- Anh … Anh Hoàng …
Nụ hôn bất ngờ! Trăng mười chín hé phía chân trời biển. Cả biển đêm bắt đầu nhuộm ánh trăng chiếu sáng người dân biển, chiếu sáng nụ hôn ngập ngừng của trai gái biển…
- Giang, anh yêu em!
Giang cúi đầu. Hơi thở của cô hơi hổn hển. Mùi cá còn phảng phất vị mặn của biển, còn đọng sót lại đâu đây. Tiếng Hân vọng đến:
- Hoàng! Để thuyền đó cho tau, về đi.
12. Đêm trăng.
Hoàng ngồi ôm cây ghi-ta. Chỉ một mình anh trước biển. Anh nhẹ khảy đàn. Anh cất tiếng hát về tình yêu một thời đã qua. Bài ca về tình yêu, nỗi đau xót về tình yêu thành vết ứa trong lòng, anh nào quên được. Tiếng đàn hòa sóng biển. Tiếng sóng vỗ bờ thổn thức, tiếng lòng anh hòa trong bọt sóng…
Anh chờ em những đêm trăng sáng vỡ tan
Gặp làm chi hỡi em
Khi tình mình thành cọng rơm trong biển
Đâu là hoa anh hái tặng em
Cả biển xanh là nơi anh trú ngụ. Anh mênh mang theo từng con sóng vỗ bờ. Trăng trên trời như xoa dịu nỗi đau anh. Trăng trên trời chứng giám tình anh.
Trăng lặn dần sau đỉnh Trường Sơn. Tiếng sóng vẫn rì rầm như thuở khai thiên lập địa.
Mặt trời lên rồi sao? Đêm qua rồi sao? Anh thức canh tình anh trong biển. Mặt trời lên, biển Đông vẫy sóng đón chào.
Ngoài kia thuyền ai ra khơi. Trong anh, lời ca “Đây Trường Sa, kia Hoàng Sa…” xôn xao hòa cùng biển mặn.
Đà Nẵng, 1991 - 2009
Phan Trang Hy
1. Chiều về. Trên bãi biển vẫn còn đông người, sự nóng bức của thời tiết làm cho con người tụ về vùng biển. Bữa cơm tối, chắc họ sẽ ngọn miệng hơn. Các người dân chài không đi biển. Họ ngồi nhìn sóng nước xa xa đoán từng luồng cá. Một số người cặm cụi vá lại những mảng lưới để chuẩn bị ra khơi.
Hoàng đang ngồi vá lưới. Từng con người đi qua trước mắt Hoàng. Ở họ có đủ màu sắc, hương vị của cuộc đời. Ở họ có sự thảnh thơi, hạnh phúc. Nhiều lần, Hoàng ao uớc chút hạnh phúc bé nhỏ đến với mình, nhưng anh đã để mất nó. Mất vì sao, đến bây giờ, anh vẫn chưa lý giải được. Anh chỉ biết rằng hạnh phúc nhỏ bé ấy đã tuột khỏi như những lần anh đánh bắt cá, những con cá tưởng sẽ được, thế mà, chúng lại quen màu lưới, sắc lưới, hương vị lưới và chúng lẫn tránh để khỏi rơi vào cái chết. Dẫu Hoàng có nhảy ùa xuống biển để bắt chúng, nhưng anh sẽ chẳng bao giờ bắt được, vì cá kia, trong lòng biển, cá thật sự tự do vùng vẫy theo sự sống còn mà Tạo hoá đã dành cho.
Âm thanh của biển cứ vang vọng một cách kỳ diệu, sống động không bao giờ dứt. Nhiều lần, Hoàng lang thang trên bãi biển sau những ngày ra khơi đánh cá. Hoàng đi một mình, thích đi một mình để đếm bước chân mình. Cứ đi và đi. Sóng biển cứ đổ vào bờ theo nhịp đếm của từng bước chân. Hết đi lang thang, Hoàng lại đăm chiêu nhìn ra biển như để khám phá sự kỳ diệu của biển. Hiền hoà, hung dữ, bình thản, sống động, yên lành, nổi sóng … Là biển chăng? Không cây trái, không bướm lượn ong bay, biển vẫn cung cấp đầy đủ cho con người yêu biển những gì nó có.
Hoàng đứng dậy sau khi vá xong mảng lưới. Những tay chài đang ngồi hút thuốc, nói chuyện tôm cá. Cuộc đời của họ thật bình dị. Họ không mơ ước gì hơn là được mùa cá. Hoàng đâu quên những ngày mùa, cá về đầy ắp. Nục, trích, phèn, cơm … Đủ loại. Tất cả đều lấp lánh sáng dưới trời đêm. Hàng chục quang gánh gánh cá thoăn thoắt. Các cô gái cười nói luôn miệng. Nhìn Hoàng, nói những câu liên thoắng, các cô khúc khích cười như vỡ vầng trăng non.
Sống ở vùng biền từ nhỏ đến giờ, trước mắt Hoàng, các cô gái đôi lúc làm anh rung động, sự rung động của người đàn ông trước vẻ hấp dẫn của biển. Dẫu rằng một ngày kia, các cô có con, da thịt không còn đầy hơi xuân biển, trên gương mặt đầy vết chân chim hải âu, nhưng chắc chắn rằng con cháu của các cô sẽ đẹp hơn các cô thời con gái.
- Hoàng! Vá lưới xong rồi hả? Lại đây hút thuốc! - Tiếng của Hân, người bạn thân của Hoàng.
Hoàng nhập vào đám dân chài. Họ bàn công việc cho những ngày đến. Ngày mai luôn luôn là những ngày thôi thúc họ. Ngày mai là tương lai của cuộc đời họ.
Đám dân chài chia tay nhau. Chỉ còn lại Hoàng và Hân tựa lưng vào chiếc thúng chai nhìn ra biển.
- Bao giờ mày tính chuyện lấy vợ? Không lẽ nhớ hoài Loan sao? – Hân nói với tất cả lòng của người bạn thân chân thành - Mày thấy con Giang, em gái tau có được không? Nó yêu mày thật tình đó. Tau cũng muốn có thằng em như mày. Ý mày sao?
Hoàng chỉ im lặng. Người tắm càng lúc càng đông. Tiếng người, tiếng biển rộn ràng. Một lát sau, Hoàng lên tiếng:
- Thôi đừng nói chuyện vợ con nữa! Cậu lo xăng dầu, kiểm tra lại máy móc chưa? Bác ở nhà còn ốm, đội mình còn mười ba người có đủ sức để ra khơi không? Mình lo ghê.
***
Hoàng uể oải bước vào nhà. Nhìn vẻ mặt buồn xo của Hoàng, mẹ Hoàng hỏi:
- Có việc gì thế con?
- Không có việc gì, mẹ đừng có hỏi – Anh trả lời bực dọc.
- Mẹ dọn cơm con ăn nghe.
Ngồi nhìn Hoàng ăn cơm, bà e dè nói:
- Chuyện vợ con, con tính giùm mẹ, chứ con.
Hoàng vẫn gằm mặt ăn cơm. Anh không biết phải nói gì với mẹ cả. Mẹ chắc sẽ buồn khi anh trả lời không. Anh ngại nói tiếng không đó. Nó bất nhẫn! Nó tàn tệ! Thôi thì im lặng vẫn hơn.
- Mẹ thấy con Giang nết na, được đó. Có ưng thì mẹ nhờ người đi hỏi.
Hoàng vẫn im lặng, giọng mẹ buồn buồn:
- Thế thì con đợi mẹ chết rồi mới lấy vợ sao? Mẹ sống đến ngày thấy cháu nội được không? Nếu Trời Phật thương tình cho mẹ sống lâu thì mẹ chiều ý con, lấy vợ hay không là tuỳ con, mẹ đâu có quyết được.
Hoàng ngồi trơ ra. Anh không dám nhìn mẹ. Anh thầm nhủ: “Mẹ ơi. Mẹ có hiểu lòng con không nào? Con nào dám trái ý mẹ. Nhưng mẹ ơi, con chưa một mảy may yêu Giang thì làm sao con lấy làm vợ. Con biết mẹ buồn khi con chưa chịu lấy vợ. Con có lỗi với mẹ nhiều. Mẹ tha lỗi cho con, nghe mẹ”.
Căn nhà buồn hơn. Họ không nói gì với nhau nữa. Mẹ Hoàng đã dọn mâm xuống. Hoàng đi nằm. Anh vẩn vơ nghĩ suy. Anh thiếp đi trong suy nghĩ vẩn vơ. Nó kia, cô gái anh yêu kia kìa. Nó đẹp như tiên đang vẫy gọi anh đến với nó. Ôi, nụ cười của nó, nụ cười lạ lùng lôi cuốn trái tim anh ra khỏi lồng ngực, nụ cuời làm lạnh toát cơ thể anh. Ôi, nụ cuời của cô gái anh yêu. Ôi, nó đẹp làm sao. Nó dịu dàng với anh. Anh tiếc sao chẳng lấy được nó… Có lẽ bây giờ, nó trở về với anh, trở về yêu anh như ngày đi học? Không! Nó đã có chồng con rồi. Nó yêu anh gì nữa. Chắc là anh yêu nó nên cứ ngỡ là nó yêu anh. Anh réo gọi: “Em hãy đợi anh đến cùng em! Hãy nói một lời với anh đi!”.
Người con gái trả lời: “Ta không yêu mi đâu. Mi tưởng là tình yêu chỉ là lời nói trống không ư? Hỡi chàng trai trẻ, ngươi lầm rồi! Đời ngươi có gì nào? Chỉ có biển cả mênh mông, chỉ là anh ngư dân quèn mà đòi lấy ta à?”.
Anh thốt lên: “Hỡi em yêu! Một thời chúng ta từng yêu nhau kia mà!”.
“Không! Bây giờ ta không yêu ngươi. Chuyện một thời mà ngươi nói là con bé học trò nào đó yêu ngươi. Nó yêu ngươi một cách trong trắng, ngây thơ. Một cô bé học trò thương yêu một câu học trò điều đó có gì lạ đâu. Lúc đó, chúng có tính toán gì với nhau đâu ngoài những ước mơ viễn vông. Bây giờ khác rồi. Phụ nữ không dại khờ như cô bé học trò đâu”.
“Thế em không yêu anh ư? Những lời ngày xưa em nói với anh đâu rồi?”.
Cô gái cười thành tiếng: “Đã mất rồi! Đã thành quá khứ rồi! Những gì đã qua, như tiền bạc, tiêu hết rồi thì còn làm sao được. Lời học trò, chúng ta đã tiêu pha trong tuổi học trò thì làm sao còn được. Tất cả chỉ là dư âm. Mà dư âm có nuôi lũ chúng ta một ngày nào đâu, hay chỉ làm chúng ta dằn vặt, khổ sở, lo lắng, để rồi cứ tưởng nó là tình yêu, là lẽ sống”.
Anh van lơn: “Hãy nói một lời yêu anh đi!”.
Cô gái cười to: “Ha ha… Ta nói yêu ngươi, nhưng ta không yêu ngươi thì đã sao nào? Ta có tiếc gì lời nói với ngươi đâu, nhưng ngươi làm những gì qua lời nói đó”.
Giọng anh rên rỉ: “Anh sẽ dâng hiến cả cuộc đời anh”.
Cô gái mỉa mai: “Dễ thế sao? Ha ha … Biết bao chàng trai đã hứa như vậy với các cô gái. Nhưng kết quả thế nào? Hỡi Thượng Đế, hỡi Sa Tăng vạn năng! Các người có thấy loài người khờ đến thế nào không? Họ thích nghe những lời yêu thương ve vuốt, thích mơn trớn, thích thỏa mãn. Hỡi Thượng Đế, hỡi Sa Tăng! Ai tạo ra làng tham của con người thế?”.
Anh khẩn cầu: “Em hãy nói một lời yêu anh đi!”.
Cô gái đáp: “Được thôi! Nhưng để làm gì, hỡi chàng trai trẻ?”.
Anh cười mãn nguyện: “Để khi nhắm mắt từ giã cõi đời này anh cũng vui lòng vì có người nói tiếng yêu mình”.
Giọng cô gái chấn động cả sáu tầng trời: “Ha ha …”.
Anh van lơn: “Hãy nói đi em!”.
Cả ba mươi sáu tầng trời và bảy mươi hai quả đất như mất lực vận chuyển trước giọng cười của cô gái: “Được. Hãy lắng tai mà nghe ta nói. Ta yêu ngươi!”.
Giọng anh náo nức, nhảy cỡn trong vòng chấn động rung chuyển của vũ trụ: “Em yêu anh ư? Em lại đây với anh! Lại đây với anh! Anh chờ em biết bao ngày rồi. Lại đây với anh, hỡi người ngọc, người ngà của anh”.
Bỗng anh thét lên khủng khiếp: “Ối! Tôi chết mất.”.
Mẹ Hoàng đang lúi húi rửa chén, nghe tiếng thét của con trai, bà vội chạy lên nhà trên. Trước mắt bà, Hoàng đang nằm dưới đất ú ớ, quằn quại trong cơn mê sảng. Bà luýnh quýnh lay goị Hoàng. Vẫn không có tiếng trả lời ngoài tiếng ú ớ. Bà hoảng quá, hét to:
- Bớ làng! Bớ làng! Con tôi chết mất! Con tôi chết mất!
Nghe tiếng la làng, hàng xóm chạy đến chật cả nhà. Mọi người không hiểu duyên cớ ra sao cả, lời ra tiếng vào, không phân biệt ai đúng ai sai khi nhận xét về căn bệnh của Hoàng. Hân cũng chạy đến. Anh bế Hoàng đặt ngay ngắn trên giường. Nhìn vẻ mặt của Hoàng, Hân thấy bạn không sinh khí, tưởng chừng hơi yếu ớt trên của miệng Hoàng cũng không phải là của Hoàng, mà đó là hơi thở từ cõi xa xăm nào đó. Hân nói to với mọi người:
- Chắc nó trúng gió thôi! Khi sáng còn khoẻ mạnh mà. Ai có hộp dầu cho tôi xin tí nào!
Giang cũng chạy đến, khi nghe anh mình nói thế cô vội vàng đưa hộp dầu. Hân vội mở nắp, quẹt dầu thoa vào hai thái dương của Hoàng. Hân chà xát lia lịa. Mọi người đưa con mắt nhớn nháo nhìn Hoàng. Những cụ bà thầm nghĩ: “Không lẽ ma nhập vào nó?”. Nhưng những ánh mắt của những cụ ông lại khác: “Hay nó bị Cá Ông phạt? Hơn mười năm nay đâu có cúng kiến khi Cá Ông bị lụy đâu”.
Người dân vùng biển có cái tật hay hay, thì ra nếp nghĩ, lòng tin vào Cá Ông trở thành máu huyết, hơi thở, tình cảm. Được mùa cá cũng nhờ Cá Ông. Tai qua nạn khỏi cũng nhờ Cá Ông. Không có Cá Ông thì ai cai quản vùng biển. Không có Cá Ông thì con người tìm được những gì giữa sóng nước mênh mông?
Một cụ già lên tiếng:
- Có lẽ nó bị Ông phạt rồi.
Giọng mẹ Hoàng hụt hẩng:
- Ôi thế thì nguy cho con tôi mất. Bà con ơi! Cứu con tôi với! Con tôi bị Cá Ông phạt rồi. Chết mất con tôi!
Hoàng vẫn nằm im trên gường. Bà mẹ cứ cuống cuồng lên: “Con tôi chết mất. Con tôi chết mất!”. Hân lặng lẽ đến bên bàn thờ rút mấy cây nhang, anh thắp. Mẹ Hoàng như sực tỉnh. Bà chạy lại giành lấy những cây nhang đang cháy đỏ, vái lia vái lịa khắp cả bốn phương: “Lạy Trời, lạy Phật, cứu con tôi tai qua nạn khỏi! Lạy Trời, lạy Phật…”.
Mấy cụ bà chép miệng.
- Tội nghiệp cho nó thật.
Mẹ Hoàng vẫn tiếp tục vái …
2. Trời trở gió, từ phía Đông Bắc mây kéo về phía núi Sơn Trà. Mùa hè mà thời tiết xảy ra thất thường. Mưa nắng những năm gân đây không còn theo đúng quy luật có từ xưa nữa. Cũng không hiểu nổi? Hân đi dọc theo bờ biển. Mưa bắt đầu rơi trên biển. Gió nổi lên. Anh vội chạy vào bờ. Mọi người dạo chơi cũng chạy vào các lều quán trên bãi trốn mưa.
Hân nhìn trời mưa, không tính được một tí gì cho ngày ra khơi sắp đến. Anh thở dài. Lấy vội trong túi gói thuốc, anh rút một điếu châm lửa hút. Hơi thuốc làm anh tự tin hơn. Anh về nhà tham khảo ý kiến của cha mới được.
Hân đội mưa, trở về nhà. Bước vào nhà, anh thấy cha đang vá lưới. Nghe tiếng chân anh, ông Nghỉ cất tiếng:
- Con đi đâu về đó?
- Dạ, con ra thuyền xem lại có thiếu gì không để chuẩn bị ngày mai lên đường. Trời không giúp chúng ta tí nào cả.
Ông Nghỉ nói sang chuyện khác:
- Thằng Hoàng vẫn chưa bớt con à. Không biết nó bị bệnh gì mà lên cơn mê sảng dữ vậy?
Hân không nói gì cả. Anh tiếp tục hút điếu thuốc khác, nhìn mưa. Ông Nghỉ vẫn cứ vá lưới. Bỗng ông ngừng tay, nhìn ra ngoài trời. Mưa vẫn rơi đều hạt. Từ xưa đến nay rất ít khi gặp tiết nắng nóng mà có gió như tháng mười, tháng mười một. Ôi, cũng tại trời. Ông suy nghĩ miên man, hay là Cá Ông lụy thật. Thế là đang vá lưới, ông bỏ đó vội lấy áo mưa mặc, đi ra biển. Hân vội kêu:
- Cha, cha đi đâu đó? Đợi con đi với!
Hân chạy theo.
Hai cha con, kẻ trước người sau đi giữa cơn mưa. Hân không mặc áo mưa. Nước thấm làm anh nghe lạnh sống lưng. Đột nhiên, anh bước mạnh lên gần ông Nghỉ và hỏi:
- Bây giờ làm gì hở cha?
- Cha cũng không biết nữa - ngừng giây lát, ông Nghỉ nói tiếp - Cha cảm thấy Cá Ông lụy, con à. Chứ mùa này dễ gì mưa gió như thế này.
- Con làm sao biết được.
- Đúng thế. Con còn trẻ, nhiều điều xảy ra trước khi con sinh ra làm sao con biết được.
Ông Nghỉ lại thở dài trong mưa. Gió vẫn rít. Ông cảm nhận những giọt nước mưa hoà với da thịt ông đang chảy vào miệng ông - mặn như biển.
Hân nhìn ông, nói:
- Điều cha nói là tất nhiên rồi. Nhưng sao cha thở dài vậy?
- Không có gì đâu! - ông nói như với chính ông - Đó là những chuyện xảy ra ngày xưa, bây giờ lũ trẻ cho là bịa, lạ cho chúng thật.
- Có điều gì vậy cha?
- Không! - Nhưng ông vẫn thở dài. Hai cha con tiếp tục đi. Cứ thẳng hướng núi Sơn Trà mà bước.
- Đi đâu vậy cha?
- Mặc tau. Mày đi về đi. Nếu không thì mày đi về phía Non Nước xem Cá Ông lụy chỗ nào, tau nghi lắm.
- Cá Ông lụy thì mặc Cá Ông, có gì mà cha lo dữ vậy?
Ông Nghỉ giận dữ:
- Mày ăn nói vậy, không sợ gì sao?
- Con có biết gì đâu cha.
- Bọn bay ngu hết cả lũ. Đừng có tưởng bây giờ văn minh rồi muốn gì làm gì thì làm. Không tin quỷ thần gì cả. Tưởng thế là văn minh à. Phải tin con à! - Giọng ông trầm hẳn - Không tin sao được hở con? Phải kính trọng quỷ thần con à!
Hân im lặng. Mặc sức cha anh diển thuyết niềm tin của chính ông đối với biển.
Mưa vẫn rơi. Hân nhìn mặt biển. Sóng vỗ ầm ầm dưới chân anh. Hân ngước mắt nhìn phía Non Nước. Một màu mưa. Thấy Hân vẫn đứng, ông Nghỉ bực tức quát lớn, tiếng ông át hẳn tiếng sóng, tiếng gió, tiếng mưa. Anh tưởng chừng đó là tiếng sấm của đất trời.
- Mày đứng đó à! Có đi không?
Hân không dám cãi lại. Anh chạy một mạch về phía Non Nước. Còn ông Nghỉ, đứng nhìn bóng Hân khuất xa, ông cúi đầu rảo bước về phía Sơn Trà.
Hân cứ đi, bước chân trên cát.
Gió gầm lên. Hân bỗng thấy một cánh chim biển lạc loài tìm nơi ẩn trú. Kia rồi! Cánh chim bay về bờ dương. Những cây dương như đang hát trước cơn mưa gió.
Hân thấy cánh chim đang gắng sức bay vào bờ dương, nhưng nó đã rã rời cánh. Nó rơi như một hòn đá không gây một âm thanh trên bãi cát trong cơn mưa. Nó rơi quá thê thảm, khi mà chỉ còn trong phút chốc sẽ đến bờ dương trú gió, trú mưa. Hân cảm thấy cuộc đời của loài chim sao mà nhỏ bé trước thiên nhiên. Anh có giống con chim kia không, khi anh đi tìm con vật mà cha ông anh đã thần thánh hoá trong nghề nghiệp? Những lần ra khơi đánh cá, giữa trời biển bao la, cuộc sống của anh có khác gì cách chim kia. Anh vội chạy đến. Trước mắt anh là con chim tội nghiệp. Nó đang ở bên anh. Anh cuối xuống, khẽ nâng nó lên. Vẫn còn hơi thở, nhưng yếu lắm. Anh mỉm cười như khám phá ra một điều bí ẩn đầy lý thú ở con chim. Anh ôm nó vào ngực, con chim nằm im trong hơi ấm của người. Anh chạy vào bờ dương. Mưa vẫn xối xả. Anh cảm thấy đỡ lạnh hơn. Bờ dương che gió cho anh và anh che gió cho con chim biển.
Anh thèm một điếu thuốc. Gói thuốc trong túi áo của anh bị uớt. Nhìn con chim, anh quên chuyện Cá Ông. Trong ngực áo anh là sinh vật bắt đầu cựa mình. Anh thấy sung sướng vì đã cứu được một sinh vật, anh vội vã quay lại, bước vào quầy giải khát gần khách sạn Hoa Biển.
Ông Nghỉ đi, đầu hơi cúi xuống, chốc chốc ông nhíu đôi lông mày nhìn ra khơi. Không biết Cá Ông trôi dạt về đâu. Nghể biển, cái nghề suốt những ngày lên đênh trên sóng nước, vật lộn với hiểm nguy để có cái ăn, cũng nhờ Trời Phật cả. Trong đầu ông biết bao chuyện hiện ra rồi biến mất như những con sóng đổ vào bờ để rồi nhường chỗ cho những con sóng tiếp theo. Ông đi lên rồi đi xuống dọc bờ từ Mỹ Khê đến Mân Thái. Phía Non Nước để cho thằng Hân lo. Ông tin ở con, thay mặt ông, tìm cho được Cá Ông.
Gió mưa vẫn cứ gào rú. Không tin ở mắt mình! Trước mắt ông là một vật đen ngòm đang dập dềnh muốn vào bờ. Không lẽ Cá Ông đây sao? Quỳ xuống trong cơn gió mưa, giữa đất trời, chắp tay trước ngực, ông lạy lia lịa vật trước mặt, miệng khấn:
- Lạy Ông! Lạy Ông! Nếu Ông chọn nơi này để yên nghỉ, cầu xin Ông giúp con đưa được xác Ông vào bờ.
Cầu khẩn một mình, chẳng ai nghe thấy tiếng ông. Chỉ có gió, mưa và biển như thông cảm cho số phận của ông. Vái lạy xong, ông đưa mắt nhìn. Vật đen đã biến mất. Ông quýnh lên:
- Trời ơi! Sao tôi để mất Ông? Tôi có điều gì làm phật lòng Ông? Hỡi đất trời, hãy giúp thân phận nhỏ bé của con!
Không có ai ngoài gió mưa. Ông chạy lên chạy xuống. Không có ai cả. Cũng tại ông cả thôi. Ông bắt đầu khóc cho số phận không may của mình. Nước mắt ông hoà với nước mưa chảy vào biển.
Ông ngồi xuống. Mưa cứ rơi. Ông ngồi nhìn từng con sóng đang đổ vào bờ. Ông tưởng chừng Cá Ông đang ẩn hiện. Ông phải tìm cho được Cá Ông. Niềm tự hào, vinh dự và cái nghiệp cho ông khi tìm được Cá Ông. Ông sẽ là trưởng nam. Phước đức sẽ còn mãi với làng cá nếu Cá Ông về trú ngụ nơi đây. Ông muốn tự mình đem được Cá Ông vào bờ. Ông phải chờ Cá Ông nổi lên…
Ký ức của ông hiện về … Làng cá nghèo. Bờ dương bạt ngàn. Niềm vui thời trai trẻ… Vợ ông đã bỏ ông đi hơn hai mươi năm … Đâu rồi? Vợ ông?
Những lần ra khơi. Chiếc ghe nan. Cá về …Cuộc sống, cái chết cứ dập dềnh, bồng bềnh… Ông như nghe tiếng vợ ông …
Và bây giờ, ông đang đi tìm kiếm Cá Ông. Ông thất tha thất thểu. Mới thấy Cá Ông đây, nhưng sao lại mất thế này. Ông Nghỉ không hiểu nổi con mắt mình.
Kia rồi Cá Ông lại hiện lên; dập dờn khối đen trước mắt ông. Ông mừng như vừa được sống lại. Ông chạy ào ra biển để kéo Cá Ông vào bờ. Nhưng ông khựng lại. Trước mắt ông là người đàn bà hiện ra can ngăn ông. Ông nhìn bà ta ngạc nhiên khi bà ta ra lệnh cho ông ngồi. Ông ngồi xuống đất dụi mắt, có phải ông chiêm bao chăng. Sao gương mặt bà ta giống bà Nghỉ thế. Ông lắp bắp hỏi:
- Bà, bà, bà là …
Người đàn bà cười nhẹ nhàng:
- Có phải ông hỏi tôi là bà Nghỉ, vợ ông không, chứ gì?
Ông gật đầu. Ngừơi đàn bà nói tiếp:
- Đúng là tôi là con mẹ Nghỉ, vợ của ông đây.
Ông Nghỉ không tin là sự thật. Ông vội vàng ôm chầm bà ta.
- Bà đây ư? Bà đây ư? Xin bà cùng tôi kéo Cá Ông vào bờ.
Giọng bà Nghỉ từ xa xăm vọng lại:
- Không được! Không có Cá Ông đâu .
Ông Nghỉ đưa tay chỉ vật đen ngòm đang dập dềnh.
- Kia kìa, Cá Ông đó! Bà làm ơn giúp dùm tôi.
Tiếng bà Nghỉ thoảng như tiếng gió, yếu ớt:
- Không phải Cá Ông đâu. Không phải Cá Ông đâu. Ông coi chừng.
Ông Nghỉ hất tay bà ta ra, chạy ra biển. Người đàn bà tan biến trước mắt ông Nghỉ. Chỉ có vật đen ngòm đang dập dềnh. Ông chạy ào xuống biển. Nước biển đến ngực, rồi đến cổ. Ông bơi. Sóng dập dềnh, dập dềnh. Ông vừa bơi vừa vái: “Lạy Trời, lạy Phật giúp con!”. Như tăng thêm sức mạnh vì lòng tin, ông Nghỉ bơi, ngụp lặn trong sóng biển. Vật đen ngòm sao cứ cách ông một khoảng cách cố định. Ông vẫn bơi. Vật đen cứ trôi dần ra xa. Ông cố bơi để đến với Cá Ông, đem Cá Ông vào bờ. Ông Nghỉ tưởng chừng dưới lòng biển, bầy thuỷ quái đem Cá Ông ra xa. Ông thầm nghĩ đến cuộc chiến đấu của Cá Ông với quỷ biển để cứu người. Máu Cá Ông đã hòa vào biển để biển muôn đời mãi mặn. Cá Ông là mảnh đất hồi sinh cho biết bao con người qua những cơn bão biển. Phải đem xác Cá Ông vào bờ cho trọn nghĩa tình.
Bỗng phực một tiếng dưới chân ông Nghỉ. Ông bị vọp bẻ. Trời ơi! Cơn đau ở bắp chân không thể tả. Vừa bơi đứng, ông vừa cố vuốt bắp chân. Ông uống một ngụm nước biển, rồi hai ngụm… Cơn đau đang siết chặt chân ông. Ông vùng vẫy trong cơn đau quặn thắt. Trước mắt ông chỉ là màu nước biển đang dần dần hoá đỏ …
3. Hoàng vẫn mê man. Đầu óc anh quay cuồng trong tiếng gió. Trước mặt anh là gió. Chỉ có gió. Gió cuốn riết lấy hồn anh chơi vơi trên thinh không. Vũ trụ thênh thang. Những ngôi sao nhấp nhấy ở đằng xa. Và anh cứ bay, chơi vơi. Chỉ mình anh. Anh cố nhớ lại bài học giáo khoa về vũ trụ. Mặt trời kia kìa! Lửa cứ đỏ. Nhỏ xíu là mặt trăng trước mắt anh. Và đằng xa kia là Sao Hoả, Sao Bắc Đẩu… Vô vàn những ngôi sao đang đủng đỉnh đi trật tự. Chúng đang làm việc của chúng. Hồn Hoàng vẫn chơi vơi bay. Như ánh sáng, anh bay qua phải, bay qua trái, bay lên, bay xuống. Vẫn trống vắng. Cõi thiên đường ở đâu? Anh cố lục óc mình xem, nhưng bất lực. Anh bay ở khoảng không vũ trụ. Cứ thế anh bay. Những trái đất, những mặt trời hiện ra rồi mất, rồi hiện ra.
Không một điểm tựa. Anh chơi vơi. Trọng lực hầu như mất hẳn. Đầu óc anh rỗng tuếch. Anh không còn nhớ một điều gì. Chỉ có gió. Mù mịt là gió. Tất cả âm thanh của gió đang hoà quyện, réo gọi hồn anh. Hầu như âm thanh của vũ trụ bắt đầu từ gió. Gió đang kêu gào, gầm thét. Đó là tiếng dân ca của mọi dân tộc từ núi rừng tới ốc đảo, với ánh lửa bập bùng trong những ngày hội, với lời tình tự bên bờ sông. Đó là tiếng nhạc vẳng lên từ ngọn lá bàng, từ những bàn tay thon thả. Đó là tiếng nhạc sex từ các vũ trường làm chới với những con mắt cuồng si thân thể vũ nữ. Và đó cũng là tiếng khóc ai oán của những người vợ goá khóc chồng vì các cuộc chiến tranh bẩn thỉu của những mưu đồ chính trị do các lãnh tụ đem lại. Đó là tiếng cuời - Không! Đó là tiếng gầm rú của sư tử trong rừng, là tiếng tru hoang của bầy sói. Gió là tiếng vọng của thời man khai truyền đến thế kỷ này. Hoàng nghe được âm thanh của gió. Hoà vào gió, anh bay. Cười khóc, gầm rú như gió, anh bay, bay mãi không biết nơi nào là đích và không biết chỗ nào là điểm khởi đầu.
Gió là anh. Anh là gió. Lúc cao, lúc thấp, qua trái, qua phải, lên, xuống, vô cùng. Tất cả các vì sao quay quanh anh. Anh chỉ thấy ánh sáng nhờ nhờ của biển trong đêm trăng. Chỉ có gió. Anh hét lên:
- Tôi ở đâu đây?
Tiếng hét của anh hoà vào gió. Và anh nghe tiếng hét của một người nào đó lanh lảnh ngược gió về phía anh.
- Tôi ở đâu đây?
Anh bay đi tìm con người hét ra tiếng đó. Anh chơi vơi trong khoảng không để tìm tiếng hét. Kinh dị, anh hét to lên:
- Ai đó?
Có tiếng hét ngược lại, anh khiếp đảm, mắt nhắm nghiền. Khi mở mắt ra cũng chỉ là khoảng không trống vắng. Anh tự an ủi, tự vượt qua nỗi khiếp sợ: “Việc gì ta phải sợ! Ta là con người. Ai làm gì được ta nào?”. Những bài học giáo khoa lại hiện ra trong óc anh. Con người là sinh vật cao cấp chinh phục được thiên nhiên và bắt thiên nhiên phục vụ mình. Ta là con người, ta sợ gì? Con người đã đặt chân lên mặt trăng, đã thấu hiểu nghiên cứu Sao Hoả, Sao Kim ... Ta đã đến đây, xa hơn cả mặt trăng, Sao Hoả, Sao Kim. Ta còn sợ gì? Nghĩ thế Hoàng thấy yên lòng. Anh lấy tay làm chiếc loa, miệng nói với tiếng vọng vô hình:
- Có thể đến cùng tôi, được không?
Tiếng vọng đáp:
- Có thể …
Hoàng nói tiếp:
- Tôi đến nhé.
Tiếng vọng xa:
- … Đến … nhé.
Và anh bay đến tiếng vọng kia. Chỉ có tiếng nói hỏi anh:
- Kìa, anh đã đến đó? Anh là Hoàng đấy ư? Anh là thằng người đấy ư?
Chỉ nghe được tiếng nói, không có một bóng người, nhưng anh vẫn trả lời:
- Vâng! Tôi là thằng người đây! Còn người là ai?
Tiếng vọng cười quái dị:
- Tôi là ai? Tôi luôn ở bên cạnh anh mà anh quên tôi rồi sao
Hoàng không tin ở đôi tai mình bèn hỏi:
- Người luôn ở bên cạnh tôi?
- Vâng, tôi luôn ở bên cạnh anh. Tôi đâu có bỏ anh.
Tiếng vọng cưòi; Hoàng nghe lạnh toát mồ hôi. Anh giơ tay hất tiếng vọng từ bả vai xuống, nói:
- Xin người đừng làm tôi sợ!
- Tôi đâu có dám làm anh sợ. Tại anh tự sợ đấy thôi. Tôi là bạn anh, tôi có khi nào làm hại anh đâu.
- Nhưng người là ai? Sao người chẳng cho tôi thấy mặt? Nói chuyện kiểu này tôi sợ lắm.
- Anh cho tôi là ma sao? - Tiếng vọng thở dài.
- Tôi không hiểu người là ai? Xin người hãy cho tôi xem mặt? - Hoàng khẩn thiết - Xin hãy cho tôi xem mặt.
- Được thôi. Nhưng tôi e anh chết mất.
- Không đâu. Tôi không việc gì đâu.
- Tôi sẽ biến ra một ác quỷ có răng nanh, tóc dài ngoằn ngoèo những rắn, được chứ.
- Không. Tôi không dám nghĩ thế đâu!
- Hay tôi biến ra nàng tiên yểu điệu?
- Tôi đâu dám mơ thế.
- Hay anh nghĩ tôi là ông Bụt như trong truyện cổ tích?
- Xin người đừng nghĩ tôi mơ ước như vậy.
Tiếng vọng cười mơ hồ:
- Thật lạ cho anh. Tôi sẽ hiện hình như thế nào đây.
- Tuỳ người!
- Anh sẵn sàng chờ tôi hiện hình chứ?
- Sẵn sàng.
Bên tai Hoàng chỉ là tiếng gió vọng mơ hồ đang quấn quýt xoắn xuýt lại. Một hình người hiện lên: Hoàng. Chính là Hoàng! Không tin ở mắt mình, anh nói:
- Người đây ư? Không thể là thế được.
Anh mở choàng mắt. Giang đứng lay vai anh, gọi.
- Anh Hoàng! Em đây. Anh nói gì thế?
Cơn mệt mỏi vẫn còn, Hoàng nói yếu ớt:
- Không … Anh có nói gì đâu.
Giang đặt tay lên trán Hoàng, nói:
- Đầu anh nóng như lửa. Em pha nước anh uống nghe.
Hoàng gật đầu. Cổ họng anh khô khốc như anh đã chạy một quảng đường dài dưới trưa hè. Giang pha nước mang đến cho Hoàng. Giang đỡ Hoàng dậy. Anh chống tay ngồi dậy uể oải. Anh giơ cả hai tay bưng lấy ly nước. Anh uống. Anh gật đầu cười gượng gạo với Giang.
Ngoài sân có tiếng ồn ào. Giang chạy ra. Hoàng nghe tiếng được, tiếng mất. Tiếng Giang nức nở. Chuyện gì vậy? Chuyện gì đã xảy ra? Ai làm Giang khóc? Hoàng đoán già đoán non. Tiếng mẹ Hoàng thất thanh:
- Hân! Con nhờ bà con đi tìm xác nhanh lên.
Tiếng Giang kể lể:
- Cha ơi! Cha ơi là cha …
Hoàng muốn hét lên, muốn ngồi dậy, nhưng anh vẫn nằm ì một cách bất lực. Anh hiểu cả. Nước mắt trào ra …
4. Hoàng nằm nhìn vớ vẩn mọi vật dụng trong căn phòng. Anh cảm thấy trống vắng. Tất cả im lặng một cách đáng sợ. Mọi người đã đi. Không hiểu vì sao bác Nghỉ lại mất đột ngột như vậy. Hoàng ngồi gượng dậy, nhìn ra ngõ. Chỉ có ánh nắng vàng vọt cùng làm bạn với ngõ chiều vắng teo.
Mới đây thôi, bác Nghỉ khuyên anh chăm lo tịnh dưỡng để chuẩn bị ra khơi. Bác còn lo tất bật những công chuyện khác để đội thuyền yên tâm trong những ngày lênh đênh trên biển. Anh như thấy bác Nghỉ trước mắt mình, thầm nói: “Tau thương mày như con. Tau tìm Cá Ông để chôn cất cũng vì mày đó. Giờ tao vĩnh viễn nằm yên trong lòng của biển cả mênh mông. Tau đã tan vào biển. Tau sẽ hộ trì dân biển mình. Tau sẽ hộ trì mày. Mày đừng đau ốm thế, không hay đâu. Mày phải vùng dậy ngay đi! Mày phải xứng là con trai của biển cả đi!”. Hoàng ngồi dậy, nhưng anh cảm thấy đầu óc mình choáng váng, chân tay mỏi nhừ. Tiếng ông Nghỉ như bên tai: “Sao thế Hoàng? Mày hèn như thế à? Phải dũng cảm lên con ạ. Tau chết, nhưng mày biết đó, sự gan lì của tau đối với mọi công việc, đối với biển vẫn cứ làm cho tau như đang sống trong biển. Ai không ốm đau, ai không chết. Nhưng sự ốm đau có ích gì khi tự mình tạo ra nó. Tự tạo ra nó thì cũng có quyền đuổi nó ra khỏi thân thể, được không Hoàng?”.
Hoàng hét to: “Bác Nghỉ ơi! Con nghe lời bác. Được! Con sẽ hết bệnh ngay thôi”.
Như có sức mạnh vô hình truyền vào cơ thể, anh nhảy xuống giường, chạy ra biển. Vừa chạy anh vừa hít thở khí trời. Anh như khỏe ra…
Đứng trên bờ, nhìn ra xa, biển xanh dưới nắng. Từng cơn sóng vỗ vào bờ. Từng tốp hai ba người đang dạo biển. Hoàng đưa mắt nhìn một lượt từ Sơn Trà đến Non Nước. Bóng dáng của Hân nhỏ bé ở cuối hàng dương. Không chần chừ, Hoàng chạy về phía Non Nước, miệng kêu lên:
- Hân ơi! Hân ơi …. Đợi tau với!...
Hoàng không để ý đến ai. Anh cắm cổ chạy….
Hân đứng nhìn mung lung vào lòng biển. Nơi nào cha anh đang ở? Anh căng đôi mắt nhìn từng đợt sóng đổ vào bờ. Biển sao khắc nghiệt với anh thế? Cha anh có làm gì hại biển đâu mà biển cướp mất cha anh? Sống một đời cha anh vẫn thường khuyên anh: “Phải yêu biển con ạ! Phải yêu nó, nó mới yêu mình. Nó sẽ giành cho mình những gì nó có. Yêu biển thì cái bụng mình mới no được. Con thấy đấy, biển có ghét ai đâu. Cha khuyên con sống vì biển, chết cũng vì biển nghe con!”. Nước mắt anh trào ra. Cha anh thương biển đến thế, sao biển cướp mạng sống cha anh. Đêm qua, cơn mơ đã đến với anh. Thần Biển đã đến với anh. Anh khóc như một đứa trẻ. Anh kể lể, van xin. Thần Biển hiền từ như một ông tiên, giọng ôn tồn: “Đừng có khóc. Ta là Thần Biển, anh em của Lạc Long Quân đây. Con cháu Lạc Long Quân và Âu Cơ mà khóc thế à? Ta thường bàn chuyện với Lạc Long Quân là các ngươi dũng mãnh, can đảm, thông minh lắm kia mà. Đừng khóc! Khóc sẽ làm cơ thể mình nhũn ra như con trùn gặp phải vôi đấy. Có điều gì khóc, con cứ nói, ta giúp con”. Hân nài nì xin Thần Biển cho cha anh sống lại. Thần Biển cười hiền: “Cha con đâu có chết. Cha con đang sống ở biển đấy. Cha con đang hầu chuyện với Lạc Long Quân. Người chỉ chọn những đứa con thật sự yêu biển về sống với Người thôi”.
Có phải cha anh đang hầu chuyện với Lạc Long Quân? Đầu óc anh căng ra trong cơn mơ đêm qua. Anh chỉ nghe tiếng gió nhè nhẹ. Trong tiếng gió thoảng như có tiếng gọi: “Hân…ơi!... Hân ơi!”. Tiếng gió vọng chơi vơi: “Hân ơi!... Hân ơi !…”.
Hoàng chạy đến bên Hân. Anh mệt quá, ngã nhào trên người Hân. Hân ôm bạn, ngạc nhiên:
- Ai bảo mày ra đây? Mày bệnh mà liều lĩnh thế à?
Hoàng đứng thẳng dậy, nhìn thẳng vào mặt Hân:
- Tau mà bệnh à. Hết rồi!... Bác đâu rồi?
Hân im lặng. Cả hai đều nhìn ra biển như chờ đợi một điều gì đó sẽ xảy ra. Họ đứng xít lại gần nhau hơn, nắm tay nhau ….
5. Đám tang ông Nghỉ đầy đủ theo nghi lễ của người dân ở đây. Hội Bảo Thọ, Hội Chữ Thập Đỏ Phường cử người dân cùng gia đình lo việc ma chay. Ông Nghỉ về nơi an nghỉ cuối cùng.
Chiều xuống. Hân cùng Hoàng chậm rãi bước những bước nặng nề. Cả hai người đến thăm mộ ông Nghỉ. Bó hương trên tay Hoàng được thắp lên. Ngọn lửa đỏ bùng rồi tắt, chỉ còn sức âm ỉ dai dẳng ở đầu từng cây hương, một màu sáng đỏ và hoá thành hương khói bay lên. Không biết hương hồn ông Nghỉ có chứng giám lòng thành của Hân, của Hoàng không. Nhưng cả hai ngồi yên lặng, thành khẩn như rằng có một thế giới vô hình nào đó đang ngự trị trên cái thế giới vật chất này.
Hân từ từ, chậm rãi cắm từng cây hương trên những ngôi mộ chung quanh. Sống cái nhà, chết cái mồ. Ông Nghỉ đã từ giã người sống để ra đi, và bây giờ ông đang làm bạn với những người láng giềng lặng yên của ông. Không còn cảnh cãi cọ giữa những người thân thiết trong gia đình, làng xóm. Chỉ có những người hàng xóm dễ thương, lặng yên như ông. Họ nằm đây, mặc cho con cháu, lớp hậu sinh làm những công việc kế tiếp họ. Họ không phê bình, không trách móc, không đánh đập, mạt sát. Rồi một ngày nào đó, con cháu họ cũng sẽ tề tựu về đây làm bạn với họ qua những hài cốt bất động.
6. Sau buổi thăm mộ ông Nghỉ về, Hoàng nghĩ suy miên man về kiếp người. Anh nằm trên giường thiếp đi lúc nào không hay. Anh thấy mình cùng chim hải âu bay lên cao. Dưới mắt anh là biển muôn đời xanh bất tận nhờ sắc trời và màu xanh của sự sống. Chim đưa anh về đâu, anh nào biết được. Trước mắt anh là không trung rộng lớn. Trước mắt anh là biển cả mênh mông. Anh như tan biến trong vũ trụ mênh mông, nhưng nào anh có thể biến tan được. Anh như nhẹ tênh theo cánh chim. Cánh chim đưa anh đi, đi xa tít tắp.
Trước mắt anh là ánh sáng diệu kỳ. Thứ ánh sáng khác hẳn với ánh đèn điện, ánh mặt trời. Thứ ánh sáng nửa thiên thần, nửa ma quái ở phía trước anh. Anh muốn chạy trốn thứ ánh sáng ấy. Thế mà, cánh chim cứ chở anh đi, chở anh lao về phía ánh sáng đó. Anh nhắm nghiền mắt lại, mặc cho chim đưa anh đi đâu thì đi. Anh phó mặc số phận chơi vơi trong khoảng không của vũ trụ. Chỉ trống vắng. Thấp thoáng trong ánh sáng dị kỳ hình như có một cô gái như sương khói. Anh gọi to:
- Ai đó?
Có tiếng vẳng lại nghe xa xăm:
- Ai đó?
Anh đánh bạo hỏi:
- Cô là ai?
Cô gái không trả lời mà chỉ nói:
- Anh hãy đến với tôi, hỡi chàng trai trẻ?
Anh đến bên cô gái. Cô đẹp rực rỡ. Ngạc nhiên, anh hỏi:
- Cô làm gì một mình ở đây?
Cô gái cũng hỏi lại anh.
- Thế còn anh? Làm gì anh đến xứ sở này?
Hoàng ấp úng.
- Tôi ấy à …
Cô gái cười.
- Nói chơi vậy thôi! Anh là người hành tinh nào?
Anh hoạt bát hẵn lên:
- Tôi từ quả đất đến đây.
Cô gái nhạc nhiên.
- Người từ quả đất mà lên được xứ này à? Anh có biết đây là đâu không? Xứ An Lạc, anh biết không?
- Xứ An Lạc?
- Vâng! Và người cai quản xứ này là Lạc Long Quân. Anh có muốn gặp Người không?
Anh làm thinh. Cô gái lại hỏi:
- Hay anh không muốn gặp Người?
- Không, không phải thế đâu. Cô đưa tôi đi gặp Người đi.
- Bây giờ anh nhắm mắt lại đi, phải mắt lại, không được mở mắt ra đấy nhé, khi nào tôi bảo mở mắt ra thì anh mở mắt, còn không thì…
Hoàng hỏi:
- Còn không thì sao?
Cô gái đáp như ra lệnh:
- Còn không thì sao gặp nguy hiểm đấy.
- Tôi thực hiện đúng yêu cầu của cô. Cô đưa tôi gặp Người đi.
Hoàng nhắm nghiền mắt lại. Anh bay cùng cô gái. Họ bay, bay… Anh nghe rõ cánh chim biển cùng bay với anh. Như có sự cảm ứng, chim nói chuyện cùng anh:
- Đừng sợ, anh Hoàng. Tôi ở bên cạnh anh đây. Chúng ta cứ bay đi. Chúng ta bay tìm cái đích thực của chúng ta đi.
- Cái đích thực ư? Phải tìm nó ư? – Hoàng hỏi chim.
Chim đáp:
- Vâng! Cứ tìm đi hỡi chàng trai trẻ. Cứ bay tìm cái đích thực đi. Biết đâu nó sẽ làm anh đổi đời.
- Ồ, cái đích thực sẽ làm cho con người đổi đời. Cái đích thực sẽ làm cho thế giới này như thế nào nữa chứ?
- Cứ bay đi. Anh bận tâm làm gì sự đổi đời của thế giới này. Phải tự đổi đời của mình trứơc đi.
Hoàng hỏi một cách hoang mang:
- Tôi phải làm gì bây giờ?
Chim đáp:
- Làm gì à? Phải tự tìm cách trả lời đi. Phải tự tìm chính mình đi. Phải bay về cái đich của mơ ước đi. Hãy bay lên đi, hỡi chàng trai trẻ!
Hoàng rủ rỉ cùng chim:
- Vâng, tôi bay đây.
Gió vẫn réo gọi bên tai. Tất cả đều bay đi tìm gốc tích của con người.
Cô gái nắm chặt tay anh. Vừa dịu dàng, vừa nghiêm khắc, một thứ cảm giác xa vời truyền khắp người anh. Anh nói:
- Hãy thả tay tôi ra.
- Anh muốn chết sao?
Họ vùng vằng. Hoàng chợt tỉnh giấc.
7. Vào thời xa xưa, vùng biển này chỉ là bãi cát trống vắng.
Thần Kim Quy phụng mạng Lạc Long Quân dựng xây núi Non Nước. Một bầu thuỷ tú, giang sơn gấm vóc hiện lên. Ngũ hành vũ trụ được thần Kim Quy, vị kiến trúc sư tài tình, đem vào năm ngọn núi: Kim, Mộc, Thuỷ, Hoả, Thổ. Lạc Long Quân lấy làm hài lòng cho phép thần Kim Quy trấn gĩư đất Non Nước.
Gió thường đổ ào đánh phá Non Nước. Gió mặc sức tung hoành. Thần Kim Quy ra sức chống Gió.
Gió lợi dụng mưa nắng thất thường đánh phá xứ này. Gió lấy viện binh từ Thái Bình Dương. Gió tràn đến đâu nhà cửa sập đến đấy. Đá lở, cây ngã, sinh linh thống khổ. Gió như vào chỗ không người. Gió rít rú cười quái gỡ… Tiếng than khóc của con người thấu đến cõi ngự Lạc Long Quân. Bồn chồn lo lắng vì các con bị tai hoạ, Lạc Long Quân nghĩ phải tìm cách cứu.
Một hồi trống đồng vang lên. Cả triều thần nhóm họp khẩn cấp tìm cách cứu con người. Khi xong nghi lễ, Lạc Long Quân mới cất tiếng hỏi:
- Trong các khanh, ai là kẻ có thể đánh tan Gió?
Không một tiếng trả lời.
- Không lẽ xứ sở này đã hết người tài sao. Các ngươi có vì con cháu Lạc Hồng mà đánh tan Gió không?
- Chúng tôi sẵn sàng đợi lệnh Người! Chúng tôi đem hết sức mình vì lợi ích của sinh linh.
- Thế thì phước đức cho xứ sở Lạc Hồng! Ai sẽ xung phong ra trận đợt này?
- Để đó cho con.
Lạc Long Quân quay mặt nhìn, đúng là Vua Hùng Vuơng Thứ I, Người cười mãn nguyện:
- Được! Ta sẽ cấp binh mã cho con.
- Cho chúng con cùng theo giúp anh con! - Một loạt cả chín mươi chín người con còn lại thốt lên - Xin Bố cho chúng con cùng anh con ra trận.
Lạc Long Quân cười mãn nguyện:
- Ta tin tưởng các con.
Thế là Vua Hùng ra trận. Các tướng do Ngài chỉ huy tiến về phía núi Non Nước.
Được tin Hùng Vương đem quân cứu viện. Thần Kim Quy vui mừng khôn xiết, mở tiệc nghênh tiếp.
Đêm ấy, Gió lại đem quân đánh. Vua Hùng đem quân đánh lại. Sau hơn bốn mươi hiệp Vua Hùng vẫn không thắng Gió. Gió hoá phép, bắt đầu xoáy lên, thổi bụi vào mắt quân của Vua Hùng. Mọi người ôm mặt buông vũ khí. Gió mặc sức tung hoành. Sau khi Gió rút binh. Vua Hùng điểm binh lại, quân số chỉ còn một nửa. Một tổn thất lớn cho Vua Hùng.
Lạc Long Quân chờ tin báo tiệp của con.
Sáng hôm sau, triều thần nhóm họp. Quân sĩ vào cấp báo. Một bức thư được trình tấu với Lạc Long Quân.
“Thần tử xin chịu tội chết. Gió hoá phép mặc sức ngang tàng. Quân ta tinh thần rời rã. Trận này tổn thất hao binh. Xin ơn trời khoan dung con trẻ”.
Cả xứ đều lo âu. Liệu có thể đánh tan Gió. Quan tể tướng Lạc Hầu Tiên bước ra tâu:
- Muôn tâu, theo thần nghĩ, đối với Gió ta không thể dùng sức mà thắng được đâu, phải dùng mưu mới có thể thắng được.
- Các ngươi nghĩ ta dùng mưu gì?
Mọi người im lặng nhìn nhau …
Tiếng nhạc vẳng đưa. Mùi hương thơm từ phía Tây toả đến. Hương lan, hương huệ thơm ngát cả xứ. Âu Cơ ngự đến thăm chồng. Cả quần thần đứng im chào Tiên Nữ Âu Cơ.
Âu Cơ nghiêng mình thi lễ:
- Thiếp xin chào chàng. Bấy lâu cách trở, lòng thiếp nhớ khôn xiết. Chỉ mong gặp chàng cho thoả lòng thương nhớ.
- Ta cũng vậy! Lòng dạ có khác gì nàng đâu. Bụng cũng nhớ mong nàng từng giờ từng phút.
Tiếng nhạc, tiếng trống đồng hoà nhịp. Hội mừng Lạc Long Quân và Âu Cơ gặp gỡ. Cuộc vui vầy chưa dứt, quân vào cấp báo:
- Muôn tâu! Gió lại đánh quân ta. Hùng Vương và Thần Kim Quy xin khẩn báo.
Âu Cơ lo lắng:
- Con chúng ta có sao không hở chàng?
Lạc Long Quân vẫn không tìm ra cách chống lại Gió. Người triệu tập quần thần tìm phương cách cứu sinh linh. Lạc Hầu Tiên Tể Tướng bước ra tâu:
- Theo thần nghĩ nên tìm cách chiêu hiền đãi sĩ để tìm người tài đức trị Gió.
Lạc Long Quân và cả triều thần bằng lòng với mưu của Tể Tướng.
Nhiều người hiền tài vẫn không thắng được Gió.
Một ngày kia, có một đạo sĩ từ Đông Thắng Thần Châu đến. Đạo sĩ yết kiến Lạc Long Quân. Cả xứ Lạc Long vui mừng khôn xiết.
- Thật là may cho giòng giống Lạc Hồng. Được đạo tiên giúp đỡ thì đất nước này còn phước đức. - Lạc Long Quân cười nói.
- Không dám! - Đạo sĩ lên tiếng - Bần đạo là kẻ tu hành, được lệnh của Bạch Ngọc Kinh đem chiếu chỉ của Ngọc Hoàng Thượng Đế đến.
Một hương án được xây tức tốc. Lạc Long Quân, Âu Cơ cùng quần thần quỳ xây mặt về Huỳnh Kim Khuyết đón nghe lời của Thượng Đế.
Không khí trang nghiêm. Trầm hương tỏa thơm cả xứ Lạc Long. Mọi người lắng nghe chiếu chỉ.
“Đức Ngọc Hoàng Thượng Đế – Giáo đạo Nam Phương rất đau lòng khi Gió tàn phá đât nuớc Lạc Hồng.
Các con ơi! Lòng ta thường hướng về các con, mong các con trở thành người tốt. Không phải là ta không diệt nổi Gió đâu. Nhưng ngặt nỗi luật Tạo Hoá vận hành phải chịu vậy.
Gió cũng là một Thiên Thần. Gió có tài phép mà các vị Thiên Thần khác không thể đánh được. Chỉ còn cách các con cầu viện các Thần đem Gió đi xa, rồi xây thành đắp lũy ngăn chặn sự tàn phá của Gió.
Bấy nhiêu thôi. Các con khá phụng mạng”.
Sau khi tiễn đạo sĩ về, cả triều thần họp bàn, cứ người cầu viện các Thiên Thần.
Các Thiên Thần sẵn lòng giúp. Thần Mặt Trời làm nắng lên, nhưng không đun nóng bầu khí quyển. Thần Mưa tìm cách tưới những làn nước dịu dàng… Các Thần đã kéo Gió ra khơi xa. Tiếp đến, Lạc Long Quân, Âu Cơ cùng triều thần chọn địa thế để ngăn thành đắp lũy làm hàng rào vững chắc chắn Gió.
Kế hoạch xây dựng thành lũy được Lạc Long Quân giao cho các Tiên thực hiện. Địa điểm xây thành về phía Bắc của Non Nước.
Các Tiên đã dùng đất đá từ dãy Trường Sơn để xây thành. Nhiều sọt đất đá được chuyển trong nhiều ngày, nhiều tháng đã tạo nên dãy núi nằm dài soi mình bên biển. Đó là dãy núi Tiên Sa - Tiên đã xuống trần dựng nên núi. Dãy núi này tục gọi là Sơn Trà, chả là trước đây khi dựng xong núi, các vị Tiên đã trồng một giống trà quý từ Đông Thắng Thần Châu do vị đạo sĩ tặng trước lúc chia tay. Nhưng ngày nay, giống trà ấy đã mất hẳn vì lũ khỉ ở núi phá. Từ đó dãy núi được mang tên là Núi Khỉ. Nhưng tên này ít người gọi.
Trong thời gian xây thành đắp lũy, các Tiên đa tình thường xao lãng công việc. Những tiếng hát của các Tiên Cá ngoài khơi đã quyến rũ họ. Những đêm tối trời, tiếng hát du dương cứ mời gọi. Các Tiên bị cuốn hút bởi giọng hát tuyệt vời của biển. Và rồi, họ đến với tiếng hát, tâm tình với tiếng hát. Các Tiên ném vội vội vàng vàng những sọt đất đá xuống biển để đến với tiếng hát tạo thành những đảo, cù lao. Bỏ những sọt đất gần bờ, các Tiên vội bay đến tiếng hát ngoài khơi xa – Cù Lao Chàm tạo thành từ đó. Có những Tiên tiếc vàng, muốn đem vàng tặng cho các nàng Tiên Cá, thế là các vị đem vàng ra biển xa để dâng tặng cho tiếng hát ngọc ngà. Khi nhìn đắm đuối những mỹ nhân ngư khoả thân, các Tiên sững sờ buông những sọt vàng tạo nên Quần Đảo Hoàng Sa.
Thành lũy đã xây dựng xong, Gió không còn tàn phá như trước nữa. Lạc Long Quân lấy làm hài lòng. Các Tiên, một số quyến luyến cảnh biển, một số không thể dứt tình với các nàng Tiên Cá, họ xin được ở lại trấn giữ Sơn Trà, Lạc Long Quân thương tình cho số Tiên đó ở lại.
Nhiều đêm các Tiên bay từ Tiên Sa ra thăm các nàng Tiên Cá. Nhưng kẻ ở non cao, người ở biển sâu, nên họ không thể gần nhau mãi được.
Nhiều đêm các Tiên không ngủ được. Tình yêu đã dằn vặt, thôi thúc trái tim nồng cháy của họ.
Tiếng hát nhờ con sóng đưa vào bờ. Tiếng hát ngọt ngào, cay đắng, nghiệt ngã. Nghe tiếng hát, các Tiên thương nhớ các nàng khôn nguôi.
Tình yêu làm cho họ sáng suốt. Chỉ có tình yêu chân thật làm cho những người yêu nhau sáng suốt. Tất cả các Tiên dưới sự lãnh đạo của Tiên trưởng đã tìm cách bắt nhịp cầu giữa họ với các nàng Tiên Cá. Họ đào một khe nước nhỏ chảy từ núi Sơn Trà, lượn lờ trong bờ cát, đổ ra biển. Con khe đã thông núi với biển. Và các nàng Tiên Cá, những lúc nhớ Sơn Trà, nhớ nơi người yêu của mình ở, đã bơi vào bờ, theo khe nuớc nhỏ đến tận chân núi cùng các Tiên tình tự. Khe nước nhỏ chứng kiến những kỷ niệm đẹp của tình yêu và từ đó được gọi là Mỹ Khê.
Cũng nhờ khe nước đẹp, các nàng tiên cá trút bỏ lốt cá, trở thành những người vợ hiền ngoan của các Tiên. Họ sinh con đẻ cháu sống ở vùng biển này.
Bây giờ, ở đây, chỉ có tiếng hát của biển, gợi nhớ một thời mộng đẹp của tình yêu:
Đâu vô tình với em anh
Biển Đông mãi mãi như tình đôi ta
Biển em biển anh mãi là
Như đầy chung thuỷ sáng loà tình yêu
Nhớ thương sóng tím sắc chiều
Bâng khuâng mặn vị tình yêu vĩnh hằng…
Tiếng hát một thời hoà nhịp những con sóng ngàn năm mãi vỗ bờ thương nhớ…
8. Đi dọc bờ biển từ Sơn Trà đến Non Nước, ta nhìn không chán mắt bởi cảnh bình thản của rừng dương. Nhiều bạn trẻ lý thú cảnh yên bình của vùng biển. Qủa thật vùng này đẹp quá. Đẹp nhưng vẫn hùng vĩ bởi núi Sơn Trà, Non Nước. Đẹp mặn mà, ấm áp. Trước đây, vùng này có một khe nước nhỏ rất đẹp chảy từ Sơn Trà về, đổ ra biển. Nước trong vắt, mát lành. Cái khe nước len lỏi đem dòng nước hiền hoà của núi rừng về hoà nhập biển. Ngọt - mặn quyện chặt nhau như tình chồng vợ. Ngọt - mặn quyện hoà cùng nhau để có những đứa con xinh xắn, dịu dàng, cường tráng. Cái khe nước đẹp ấy đây chỉ không còn vì con người đã san lấp để xây những cao ốc.
Tiếng cười đùa dưới biển vọng lên hoà với tiếng gió. Từng đôi trai gái đi dạo trên bờ. Những người đi dạo thật bình thản. Họ bước rất nhẹ, chầm chậm trên cát, như thể họ sợ rằng buớc mạnh sẽ đau bờ. Những trai trẻ là sôi động nhất. Họ chạy, họ nhảy. Họ hít thở không khí trong lành của biển. Đôi chỗ họ tung bóng, mình dính đầy cát, nhưng họ chơi một cách nhiệt tình. Chỉ có kẻ tắm dưới nước biển là kỳ diệu nhất. Họ hoà với biển.
Tháng ngày rồi sẽ trôi đi. Cuộc đời ngày mai sẽ khác hôm nay. Có thể ngày nào đó cháu con sẽ xây dựng những ngôi nhà đẹp trên vùng biển này. Và rừng dương có thể bị thu hẹp. Nhưng cháu con sẽ làm những điều tốt đẹp. Chắc cháu con sẽ làm đẹp vùng biển này.
9. Ánh nắng buổi trưa gay gắt. Từ nhà ra biển, Hoàng phải băng qua một bãi cát. Hình như có ai đi về phía anh. Anh nghe rõ tiếng gọi của bóng dáng ấy.
- Hoàng ơi! Hãy đến đây! Hãy đến với bác đi Hoàng! Bác là bác Nghỉ của con đây. Hãy đến đây đi Hoàng.
Hoàng sợ. Hay là ma hiện hình lúc đứng bóng. Muốn chạy, nhưng chân anh luýnh quýnh, líu quýu như lún sâu trên cát. Tiếng vọng thôi thúc anh.
- Hãy đến đây, hỡi con trai yêu quý của ta!
Không cưỡng nổi chính mình, anh đi đến bóng dáng ấy. Trước mắt Hoàng là ông Nghỉ. Giọng ông mơ hồ:
- Con lại đây!
Hoàng bình tĩnh:
- Dạ! Con đến đây. Có điếu gì không bác?
- Có đấy. Có rất nhiều chuyện để nói cùng con.
Hoàng không khỏi thắc mắc:
- Chuyện gì đấy hở bác?
Đột nhiên ông Nghỉ hỏi:
- Con có sợ ta không?
- Việc gì con phải sợ. Bác là bác Nghỉ. Khộng lẽ bác doạ con!
- Thế con muốn cùng ta nói chuyện không?
- Dạ.
- Thế thì theo ta!
Hoàng đi theo ông Nghỉ. Tất cả sự vật hiện hữu như nhoà đi trước mắt Hoàng. Anh như đang sống trong một cõi khác. Chỉ còn hàng dương liễu, rừng dương liễu xanh ngút ngàn. Dương liễu trên đầu anh, dương liễu dưới chân anh. Bên trái, bên phải đều là dương liểu. Hai người cứ đi, đi hết cây dương này đến cây dương khác. Anh như cảm nhận hơi thở của đất trời toả từ lá dương. Tiếng đất thầm thì bên tai anh. Anh ngợp trong dương liễu. Mặt trời toả trên rừng dương liễu. Mặt tròi làm dương liễu xanh thêm. Tiếng ru trên rừng dương toả từ mặt trời xuống.
Những cành dương rung rung như muốn bay lên bầu trời xa kia.
Hoàng nghe tiếng tình yêu, điệu nhạc tình yêu của Mặt Trời, của dương liễu. Ôi tình yêu! Tình yêu đã đưa bờ dương liễu lớn nhanh, xanh xanh thêm lên dịu lòng người. Tình yêu làm vùng đất này ấm lên, rực rỡ trong màu xanh hạnh phúc.
Hoàng như muốn lộn vòng trong vòng quay của quả đất quay xung quanh mặt trời. Anh thấy trước mắt là dương liễu. Nơi đâu cũng là những bờ dương xanh trong nắng vàng tươi toả hiền hoà từ mặt trời xuống. Ôi, dương liễu xanh. Mặt trời rực rỡ hào quang trên màu xanh dương liễu. Dương liễu xanh dịu dàng trong màu nắng tình yêu …
Ông Nghỉ đập vai anh:
- Mơ mộng gì thế con?
- Đâu? Con có sự mơ gì đâu! - Anh nói trong ngạc nhiên – Nhưng sao cảnh vật lạ quá, kỳ diệu quá!
Ông Nghỉ chỉ mỉm cười. Họ tiếp tục đi quanh những cây dương liễu. Trước mặt họ như là thấp thoáng những ngôi mộ lặng yên. Cả hai người cũng lặng yên lắng nghe sự lặng yên của trời đất.
Hoàng vẫn không tin ở mắt mình. Cuộc đời như thực như hư. Bóng ông Nghỉ nhòa đi, rồi hiện chờn vờn trong nắng. Anh đang ở dưới nắng, dù là mùa khô khốc, nhưng anh cảm thấy không nóng bức. Anh đang cùng ông Nghỉ đi. Anh ngoan ngoãn bám chân ông.
- Này con, bác sẽ đưa con đến xứ sở An Lạc! Con đi không?
- Dạ! - Ngừng giây lát, anh nói tiếp – Con cũng có lần đến đó nhưng không vào được xứ sở ấy.
- Thế à! Con theo ta thử xem.
Hai người cứ đi. Đi mãi …
- Trước mắt họ là màu sáng rực của xứ sở An Lạc. Giống như những lần Hoàng mơ thấy. Anh muốn chạy vào đó. Muốn được yết kiến Lạc Long Quân.
Anh chỉ luẩn quẩn, quẩn quanh. Thấy ông Nghỉ đó mà anh nào theo được. Anh hét to lên:
- Đợi con với nào!
Ông Nghỉ đứng yên. Anh thấy rõ, anh muốn chạy vào, nhưng chỉ là sự quanh quẩn, quay vòng trong bước chân anh. Anh bắt tay lên miệng làm loa gọi:
- Làm sao con vào được?
Bóng ông Nghỉ lại đến bên anh chép miệng:
- Ờ nhỉ, làm sao con vào được xứ này, Xứ này chỉ dành cho những người thật sự là con-người-yên-nghỉ. Còn con…
- Con ra sao hở bác? - Hoàng ngạc nhiên hỏi.
- Con ấy à? Con chưa thật sự là con-người-yên-nghỉ thì làm sao con vào được. Lỗi hoàn toàn ở bác.
- Thế phải làm gì bây giờ hở bác?
- Bác sẽ đưa con về.
- Không, con không muốn về. Con muốn vào xứ sở An Lạc.
- Không được đâu!
- Con sẽ vào!
Hoàng chạy bừa vào, nhưng anh bị hất ngược ra. Anh chỉ chạy vòng quanh ông Nghỉ. Tiếng vọng từ xứ sở An Lạc đến bên anh:
- Hỡi con người. Các ngươi phải thật sự là con-người-yên-nghỉ mới có thể vào xứ sở An Lạc.
Hoàng bật khóc. Ông Nghỉ hỏi:
- Việc gì con phải khóc?
- Thấy xứ sở An Lạc mà không đến được, lòng con buồn lắm. Con muốn biết ở đấy có những gì?
- Có những gì à? Đủ cả. Nhưng tất cả đều yên nghỉ, đều tịnh, tịnh đến độ như không có gì cả.
Hoàng thắc mắc:
- Con không hiểu gì cả.
- Con không hiểu vì con chưa phải là con-người-yên-nghỉ.
- Nhưng con muốn hiểu rõ ở xứ sở An Lạc có những gì? Bác hãy cho con biết những gì xảy ra với bác ở đó?
- Bác không muốn nói, nhưng với con, bác coi con như con trai, bác sẽ nói cho con hiểu về bác ở xứ đó.
- Chắc là vui lắm phải không bác?
- Không vui - không buồn. Chỉ yên - nghỉ - mà - động.
- Nghĩa là làm sao?
Ông Nghỉ ngồi tựa bên cây dương liễu, Hoàng ngồi kế bên. Ông nói tiếp:
- Nghĩa là ở xứ sở An Lạc con người cũng phải làm, phải học.
- Bác làm những gì? Bác học những gì?
- Nhiều điều phải làm, làm bao giờ cho hết, đó là điều thiện có ghi trong luật pháp. Nhiều điều phải học, học giờ cho hết, đó là điều thiện có ghi trong luật pháp.
- Chắc là Lạc Long Quân dạy bác học.
- Người không dạy mà thực là Người dạy.
- Không dạy mà thực là dạy?
- Đúng thế! Bác chỉ học những điều có trong luật pháp và làm theo.
- Luật pháp có nhiều không hở bác?
- Nhiều mà ít. Sách là luật pháp rất nhiều, nhiều đến độ cao hơn ngọn Hy Mã. Đủ loại luật pháp từ Đông sang Tây. Rất nhiều…
- Thế sao gọi là ít?
- Ấy, đó là điều đáng nói. Tất cả các luật đều nêu quyền và bổn phận của con người.
- Con không hiểu bác nói gì? Sao lời lẽ của bác khác ngày xưa?
Ông Nghỉ ôn tồn nói với Hoàng:
- Bác vẫn là bác Nghỉ của con kia mà! Còn chuyện bác nói với con là do bác học được đấy.
- Bác khác xưa nhiều lắm! Con… Con không ngờ bác có những ý nghĩ như vậy! Con không thể hiểu nổi.
Hoàng ôm đầu. Anh bứt tóc. Anh không hiểu hết được lời lẽ của ông Nghỉ. Anh bức tóc mãi. Tóc nằm trong tay, anh choàng tỉnh. Anh đang ngồi dưới gốc cây dương.
Cơn mơ đã qua. Chỉ còn lại mình anh. Anh chợt nghĩ con người sao vậy? Cái đích thực của đời người, của cuộc đời này là cơn mơ ư? Mơ giải quyết được gì? Tất cả chỉ là sự ảo mị được cám dỗ bởi cái thằng người bi lụy.
Không lẽ không có cái đích thực của cuộc đời này? Không lẽ cuộc đời này không có hạnh phúc? Tìm hoài cho lời giải đáp, bỗng Hoàng reo lên: “Đúng rồi! Đúng là được sống, được làm việc, được yêu là những điều hạnh phúc ở trần gian này. Mình phải tạo ra hạnh phúc cho mình mới được”.
Ngoài kia tiếng cười đùa của bạn bè anh vẳng lại. Anh nghĩ thầm: “Chết cha! Bọn chúng chờ mình, chắc chúng sẽ mắng mình thôi!”. Anh đứng phắt dậy, chạy trên cát, ra chỗ thuyền của bọn anh. Tiếng vọng từ biển: “Hoàng ơi, ra đây mau lên!”.
Hoàng bước nhanh trên cát …
10. Đêm.
Thuyền ra khơi. Hoàng và Hân ngồi bên nhau. Sóng êm. Sau thuyền là một cột sóng bạc trăng trắng. Cả hai đang hút thuốc. Thuốc làm họ tỉnh táo hơn. Đã khuya rồi mà Hoàng và Hân không ngủ được. Nằm trên thuyền lướt nhẹ trên biển, nhìn lên trời đầy chi chit sao di động. Thuyền của các anh di động. Cả bầu trời, tinh tú cũng di động. Và trong lòng biển từng đàn cá cũng di động. Mọi vật đều di động để sinh tồn.
Hân cựa mình hỏi:
- Mày chưa ngủ chứ Hoàng?
- Ừ, tau không ngủ được.
Một lát sau, Hân chặt lưỡi:
- Hình như mẹ mày muốn mày lấy vợ phải không?
- Ừ.
- Mày nghĩ sao về chuyện ấy?
- Phải nghe lời mẹ thôi! Vả lại, không lẽ sống độc thân đến già. Cuộc đời mà mày. Một mình mình sống sẽ sao đây?
- Thế mày chọn được cô nào chưa?
- Rồi.
Một sự kiện trọng đại đến với Hoàng. Hân không tin Hoàng có người yêu.
- Mày phét vừa chứ.
- Thật đấy.
Họ im lặng. Một lát sau, Hân hỏi:
- Ai đấy hở Hoàng?
- Giang, em mày!
- Mày đùa đấy chứ?
- Tau thật lòng đó mà!
- Gớm cho mày.
Sự im lặng trong đại dương. Những con sóng nhẹ nhàng. Thuyền vẫn cứ đi …
Hân thiếp ngủ. Hoàng vẫn không ngủ được. Anh đang nghĩ về cô em của Hân. Anh nhìn bầu trời khi hai ngôi sao xít lại gần nhau. Có phải hai ngôi sao kia là bản mệnh của anh và Giang?
Tình yêu, anh thường nghĩ suy về nó. Những sự rung cảm của tuổi học trò có phải là đích thực của tình yêu? Giữa lòng đại dương, anh cảm thấy nhỏ bé, ngợp giữa con nước mênh mông, nhưng anh vẫn thấy biển bao dung, có phải đó là tình yêu của dân biển đối với biển? Anh yêu nghề biển, nhờ biển để sống, có thể đó là tình yêu biển? Anh muốn nhảy ào xuống biển, hoà mình với biển. Dưới lòng biển là Thuỷ cung của Long Vương như trong truyện cổ? Anh nhớ lại những gì mẹ anh đã kể với anh: “Biển là mẹ của người dân chài con ạ. Biển nuôi dân biển. Tình yêu của biển mênh mông. Có hiểu hết biển mới có thể trở thành dân biển”. Và bà kể những chuyện về biển, về bí mật của biển …
… Những cột nước tung lên từ biển. Trận hỗn chiến giữa Cá Ông và cá mập làm khuấy động biển cả một vùng. Khi Cá Ông đi có quân lính theo hầu. Nào là tôm càng, nào là cá mực. Khi xáp trận, Cá Ông đánh rất hăng, thường là thắng cá mập. Chỉ khi nào đuối sức, cá mực mới tung hoả mù vào địch thủ, làm cá mập như lạc vào mê hồn trận, tôm càng giơ kiếm chém vào kẻ thù … và quân lính hầu cận phải đưa Cá Ông về nơi an toàn. Cá mập, mắt tối mù, thân bị chém nên phải bỏ chạy …
Ngư dân thường kính Cá Ông. Nếu Cá Ông bị sa lưới, họ cầu khẩn Cá Ông được thoát. Cá Ông lụy, họ cũng cầu khẩn và tìm cách đưa Cá Ông vào bờ chôn cất tử tế.
Dân biển tin tuyệt đối vào sự giúp đỡ của Cá Ông. Được mùa cá cũng nhờ Cá Ông. Thuyền gặp tai nạn Cá Ông thường tìm cách cứu thoát. Niềm tin ấy đã bám vào tận máu huyết của người dân biển. Thật là biển có quy luật riêng của biển.
Dù trời nắng ráo, dù thời tiết tốt lành, nhưng khi Cá Ông lụy thì thời tiết đột ngột thay đổi. Mưa trút xuống. Người ta cho rằng những giọt mưa là nước mắt của Trời đổ xuống khóc than Cá Ông đã từng nhiều phen cứu giúp con người. Và niềm vinh dự đầy ơn phước đối với người nào tìm thấy xác Cá Ông đầu tiên. Người ấy được làm trưởng nam, được để tang Cá Ông. Riêng con gái chưa chồng, nếu tìm được Cá Ông thì phải ở vậy để tang và không được có chồng.
Người ta đã xây những ngôi miếu nhỏ dọc bờ biển, đặt xương cốt Cá Ông để phụng thờ.
… Gần sáng, thuyền vẫn lướt. Nhìn mặt trời hửng đỏ như quả cầu bằng lửa được tạo hoá kéo lên, Hoàng kêu:
- Hân! Dậy mau xem mặt trời mọc!
Hân choàng dậy. Tất cả người trên thuyền cũng choàng dậy. Trước mắt họ, mặt trời hiện rực rỡ. Sóng biển nhuộm màu vàng huyền diệu buổi bình minh. Mặt trời lên! Ngày mới! Phía sau thuyền, rất xa là quần đảo Hoàng Sa.
11. Cá về bến.
Bãi biển đầy những người tắm biển và những người đón cá về. Không gian trước mắt từng người là khoảng cách giữa họ và người bên cạnh.
Tiếng gọi nhau. Tiếng la hét vui mừng của trẻ con.
- Bớ anh em ơi! Cá nhiều ơi là nhiều.
- Sướng thật! Đợt này chắc sắm được ti vi đời mới rồi!
Giang đứng trong đám đông đứng chờ thuyền cá của anh mình. Những thuyền vào trước đã báo cho cô biết là thuyền của Hân sắp sửa vào bờ. Những con thuyền xăm xăm lướt. Kia rồi, thuyền của anh Hân kia rồi.
- Anh Hân! Anh Hân! –Giang gọi to ra biển. Cô lấy nón vẫy vẫy.
Tiếng Hân từ xa vẳng vào:
- Giang, Giang, anh về đây!
Thuyền Hân cập vào bờ. Những con sóng như muốn kéo thuyền ra lại ngoài khơi. Anh em trên thuyền đã nhảy xuống nước dìu con thuyền đầy ắp cá vào bờ. Đầy những cá nục tươi xanh. Sướng thật! Chắc là sẽ bán được nhiều tiền.
Người ta gánh cá thoăn thoắt toả đi các điểm. Cá tràn ngập các ngả đường. Đâu đâu cũng nghe tiếng rao: “Cá đây! Cá nục đây!”. Nhiều người hứng chỉ bỏ một ngày công để mua hai chục cá. Mấy khi được dịp cả rẻ như thế. Họ kháo nhau: “Ước gì quanh năm, suốt tháng cá nhiều như thế này thì cuộc sống đỡ biết mấy”. Các bà, các cô bán cá chỉ cười: “Cũng nhờ trời cả thôi!”.
Đêm. Cá vơi trong khoang thuyền của Hân. Anh em đã về hết, chỉ còn lại Hân và Hoàng.
- Mày còn thuốc không? Tau xin điếu! Hân lên tiếng.
Hoàng lục túi. Chỉ còn cái bao thuốc lá rỗng.
- Hết rồi! – Cái bao bị bóp méo lại, bị quăng xuống một cách hờ hững.
Hân nói:
- Mày đứng đây, tau chạy vào quán mua nghe.
- Ừ, mày đi nhanh lên.
Hân đi, chỉ còn Hoàng bên chiếc thuyền. Anh ngồi xuống tựa vào thuyền. Đây là chuyến đi đạt kết quả. Anh cảm thấy phấn chấn. Anh nhớ lại giấc mơ khi gặp ông Nghỉ. Ông đã dặn dò anh: “Này, Hoàng con! Không lẽ yếu đuối, bạc nhược trong mộng mị hoài hay sao? Đừng tự hành khổ mình thế. Tương lai đang chờ con. Hãy dũng cảm lên, hỡi con cái của Lạc Long Quân”.
- Nè thuốc đây! - Hân chạy đến bên, chìa thuốc.
Hoàng đưa tay lấy thuốc, anh chìa tay tiếp xin tí lửa.
- Chắc tau tiếp tục đi biển thôi Hân ạ.
- Dân biển mà không đi biển thì lấy gì sống hở mày?
- Đúng! Chỉ có nghề nghiệp mới đem lại sự sống cho con người. Có lẽ phải thế không Hân?
- Ừ, phải thôi. Không nghề thì buồn biết chừng nào!
Hút chừng nửa điếu thuốc, Hân thấy cồn cào trong bụng.
- Tau đói rồi. Mầy ở đây giữ thuyền, tau về kiếm cái gì ăn đã.
- Ừ, mày ăn nhanh lên, rồi ra ngó thuyền, tau còn về ăn cơm nữa chứ.
- Được thôi! – Hân vội chạy về nhà.
Hoàng ngồi nhìn ra biển. Trên bờ thưa thớt người. Những con thuyền nằm yên nghỉ trên bãi. Và ngoài kia, những con thuyền khác vẫn còn đánh cá. Đèn sáng ở đường chân trời đẹp như một thành phố nổi trên sóng nước.
Trở lại với biển, trở lại với nghề của cha ông truyền lại là niềm vui trong lòng anh. Biển reo những con sóng trong lòng anh. Biển hát những âm thanh vượt thời gian trong lòng anh. Âm thanh của biển là âm thanh của đất nước Lạc Hồng.
- Anh Hoàng! – Giang đã đến bên Hoàng từ nãy giờ, gọi anh - Anh Hân đâu rồi?
- Hân đã về rồi.
- Mình anh ở lại sao?
- …
- Anh về ăn cơm tối đi!
- Ngồi xuống đây đi Giang
- Em…
Hoàng kéo tay Giang ngồi xuống. Ngoan ngoãn, dễ thương, Giang ngập ngừng ngồi bên Hoàng. Hoàng kéo Giang sát vào người. Giọng Giang như lạc hẵn:
- Anh … Anh Hoàng …
Nụ hôn bất ngờ! Trăng mười chín hé phía chân trời biển. Cả biển đêm bắt đầu nhuộm ánh trăng chiếu sáng người dân biển, chiếu sáng nụ hôn ngập ngừng của trai gái biển…
- Giang, anh yêu em!
Giang cúi đầu. Hơi thở của cô hơi hổn hển. Mùi cá còn phảng phất vị mặn của biển, còn đọng sót lại đâu đây. Tiếng Hân vọng đến:
- Hoàng! Để thuyền đó cho tau, về đi.
12. Đêm trăng.
Hoàng ngồi ôm cây ghi-ta. Chỉ một mình anh trước biển. Anh nhẹ khảy đàn. Anh cất tiếng hát về tình yêu một thời đã qua. Bài ca về tình yêu, nỗi đau xót về tình yêu thành vết ứa trong lòng, anh nào quên được. Tiếng đàn hòa sóng biển. Tiếng sóng vỗ bờ thổn thức, tiếng lòng anh hòa trong bọt sóng…
Anh chờ em những đêm trăng sáng vỡ tan
Gặp làm chi hỡi em
Khi tình mình thành cọng rơm trong biển
Đâu là hoa anh hái tặng em
Cả biển xanh là nơi anh trú ngụ. Anh mênh mang theo từng con sóng vỗ bờ. Trăng trên trời như xoa dịu nỗi đau anh. Trăng trên trời chứng giám tình anh.
Trăng lặn dần sau đỉnh Trường Sơn. Tiếng sóng vẫn rì rầm như thuở khai thiên lập địa.
Mặt trời lên rồi sao? Đêm qua rồi sao? Anh thức canh tình anh trong biển. Mặt trời lên, biển Đông vẫy sóng đón chào.
Ngoài kia thuyền ai ra khơi. Trong anh, lời ca “Đây Trường Sa, kia Hoàng Sa…” xôn xao hòa cùng biển mặn.
Đà Nẵng, 1991 - 2009
Phan Trang Hy
