Cần tìm thêm nhiều nguồn ngân sách cho ngành điện Trong bối cảnh vốn đầu tư khó khăn, việc triển khai các dự án nguồn, lưới trong Quy hoạch điện VII sẽ đặc biệt chú trọng, khuyến khích đa dạng hóa các dòng vốn từ xã hội, chuyển dịch mạnh cơ cấu đầu tư so với trước đây. Đây là tinh thần được Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải nêu rõ khi chủ trì cuộc họp Ban chỉ đạo Nhà nước về máy phát điện 3 pha tình hình triển khai thực hiện các Quy hoạch điện trong giai đoạn 2006-2011 và 2011-2020, có xét đến 2030.
“Khó càng thêm khó” Theo phản ánh từ các cơ quan quản lý, chủ đầu tư trong cuộc họp, vốn tiếp tục là bài toán khó để hoàn thành máy phát điện 3 pha cũ những dự án điện theo Quy hoạch điện VI cũng như bắt tay vào triển khai các kế hoạch trong Quy hoạch điện VII. Nhiều dự án nguồn đã và đang triển khai bị kéo lùi tiến độ do không có vốn để thực hiện. Bên cạnh đó, việc đền bù, giải phóng mặt bằng, di dân tái định cư tiếp tục là nguyên nhân chính cản trở tiến độ đưa vào vận hành các nhà máy điện. Trong khi đó, giá mua điện từ các dự án nguồn điện, kể cả IPP (nguồn độc lập) cũng như BOT (xây dựng – khai thác – chuyển giao) còn thấp, đàm phán mua bán điện kéo dài, chưa hấp dẫn với các chủ đầu tư. Tương tự, các dự án lưới điện được phản ánh cũng gặp nhiều khó khăn do nguồn lực, giá truyền tải, giá bán lẻ thấp dẫn đến năng lực tài chính của Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia cũng như các đơn vị phân phối điện không đảm bảo khả năng đầu tư hoặc vay vốn. Theo đánh giá chung, trong bối cảnh chung của nền kinh tế, việc thực hiện các dự án điện theo các quy hoạch đã khó lại càng thêm khó. Tuy nhiên, là ngành đầu vào thiết yếu của xã hội, Nhà nước phải có những giải pháp cần thiết tháo gỡ khó khăn, đảm bảo điện phục vụ phát triển. Tạo điều kiện tối đa Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải khẳng định, trong triển khai Quy hoạch điện 10 năm tới sẽ đặc biệt chú trọng, khuyến khích đa dạng hóa các dòng vốn từ xã hội, chuyển dịch mạnh cơ cấu đầu tư so với trước đây. Các dự án điện IPP, BOT và cả BOO (đầu tư – khai thác – sở hữu) sẽ ngày càng phải chiếm tỷ trọng lớn. Nhà nước sẽ tạo điều kiện tối đa để triển khai các dự án đầu tư xây dựng nguồn điện không sử dụng vốn NSNN để đầu tư, khai thác và bán điện theo quy định của pháp luật về điện lực. Phó Thủ tướng giao Bộ Công Thương sớm trình Đề án huy động vốn để triển khai Quy hoạch, trên cơ sở giám sát, đánh giá chặt chẽ và dự báo đúng đắn về tình hình cung – cầu điện, tiến độ thực hiện các dự án để kiến nghị quyết định về tiến độ các dự án trong Quy hoạch được duyệt. Bên cạnh đó, đối với các dự án điện đang triển khai theo quy hoạch, tập trung tháo gỡ các vướng mắc, hạn chế việc chậm, lùi tiến độ, kiên quyết xử lý các trường hợp dự án không hiệu quả, chủ đầu tư yếu năng lực. Để tháo gỡ, Phó Thủ tướng cho ý kiến cụ thể về giá máy phát điện 3 pha cũ việc cấp bảo lãnh vay, thu xếp vốn và giải ngân từ các ngân hàng,… đối với một số dự án nguồn trọng điểm. Phó Thủ tướng cũng lưu ý việc rà soát quy hoạch các dự án thủy điện hiện nay, xử lý vấn đề diện tích sử dụng đất, hoàn nguyên rừng, môi trường sau khi triển khai dự án. Đồng thời, đẩy mạnh phát triển năng lượng tái tạo, tuyên truyền tiết kiệm điện.
