lengockhanhi
Film critic
Trong bài hôm nay, Nhi xin giới thiệu với các bạn câu chuyện về hành trình 7 năm của loạt phim Sherlock holmes. Vì năm 2011 người ta đã phát hành bộ dĩa Bluray 14 phim về Holmes (bộ này Nhi có dĩa DVD và rất thích), nên Nhi thấy cần giới thiệu cho các bạn (nhất là các bạn còn hoài nghi trước phim trắng đen cổ điển) có dịp tìm thưởng thức những tác phẩm kinh điển nhất về hình mẫu Sherlock Holmes, và Nhi cam đoan là chúng hay hơn bất cứ phim hiện đại nào mà bạn đã xem về Holmes.
Trong dòng phim này, diễn viên Basil Rathbone giữ vai thám tử huyền thoại Sherlock Holmes và Nigel Bruce trong vai Bác sĩ John H. Watson. Trong lịch sử phim về sherlock Holmes, hình mẫu của Basil Rathbone là chuẩn mực nhất, với bộ mặt gầy, ánh mắt toát lên vẻ thông minh sắc sảo (đặc biệt trên phim đen trắng thì ánh mắt của Holmes thật đáng sợ), cùng những món đồ như chiếc nón kẻ carô và chiếc tẩu huyền thoại.
Trong bộ dĩa này ta sẽ theo chân dàn diễn viên suốt hành trình dài 7 năm, từ 1939 đến 1946, là thời hoàng kim thứ nhất của Hollywood, khi mà phim đen trắng đạt đến trình độ nghệ thuật cao nhất có thể trước khi đi qua thời kì phim màu. Có 14 bộ phim về Sherlock Holmes, một serie trinh thám vĩ đại ngang ngửa với James Bond: Hai bộ phim đầu quay tại hãng Fox, sau đó là 12 phim tại Universal.
Bộ phim Sherlock Holmes đầu tiên quay vào năm 1939 tại 20th Century-Fox, chuyển thể lại tác phẩm kinh điển Con chó của dòng họ Baskerville, được xem là tác phẩm hay nhất trong bộ tiểu thuyết về Holmes của Conan Doyle. Kịch bản phim được lấy từ một vở kịch của William Gillette vào năm 1899 nên có nhiều đoạn kịch tính tô vẽ thêm cho câu chuyện.
Sau khi thực hiện bộ phim thứ hai trong cùng năm 1939, là The adventures of Sherlock Holmes, hãng Fox bỏ dở dự án và không tiếp tục nữa, có thể vì họ muốn đầu tư tiền bạc vào những nhân vật trinh thám mới lạ hơn như Charlie Chan, Mr. Moto, hay Michael Shayne. Hơn nữa, kinh phí làm phim Sherlock Holmes cao hơn những phim trinh thám hạng B khác, về khoản trang phục, cảnh trí và Rathbone lúc đó là một ngôi sao sáng với tiền catsê cao hơn nhiều.
Tuy nhiên, bộ phim The adventures of Sherlock Holmes mô tả cuộc đấu trí giữa Holkmes và kẻ thù truyền kiếp; giáo sư Moriatty đã đạt một thành công vang dội chưa từng thấy, dù nó ra mắt vào tháng 10 năm 1939, chỉ cách 1 tháng trước khi thế chiến thứ 2 bùng nổ tại châu Âu.
Cùng lúc đó, chương trình kịch truyền thanh về sherlock Holmes trên radio rất thịnh hành tại Anh và Mỹ, trước sức hấp dẫn của chủ đề này, hãng Universal đã mua bản quyền của bộ phim từ tay Fox và bắt tay vào thực hiện 12 phim về sherlock Holmes của họ vào năm 1942 và serie này kéo dài suốt 3 năm với một cường độ khủng khiếp (3-4 phim /năm), các bạn cần biết là thời nay thời gian ra 1 phim sequel phải từ 1-2 năm, chứng tỏ vào thời xưa nhu cầu khán giả đối với cinema mãnh liệt hơn bây giờ rất nhiều.
Tương phản lớn nhất giữa Fox và Universal là phim của Universal đặt Holmes vào bối cảnh hiện đại của thành phố London chư không phải vào thời Victoria như bản nguyên thủy của conan doyle. Cách làm này bị nhiều trường phái chỉ trích khá mạnh, nhất là những ý kiến của trường phái xô viết. Các nhà phê bình ở Liên Xô chỉ trích những bộ phim này là bằng chứng cho nghệ thuật suy đồi của chủ nghĩa tư bản đã lợi dụng nhân vật Holmes để kiếm tiền.
Nhưng trên thực tế, làm như thế không hẳn là hoàn toàn sai. Vì nếu ta đọc lại truyện của Conan Doyle sẽ thấy câu chuyện cuối cùng về Holmes xảy ra vào năm 1927, chỉ cách 15 năm so với thời điểm 1942. Ngoài ra: Tất cả phong tục tập quán ở London cũng gần như rất bảo thủ và không thay đổi (xe ngựa, trang phục...) cho đến tận năm 1947 (dù cho xe hơi bắt đầu thịnh hành vào năm 1942), nên người ta có toàn quyền tưởng tượng ra những gì xảy ra tiếp theo trong 15 năm đó để cho Holmes hồi sinh và tiếp tục những cuộc phiêu lưu của anh. Việc cho Holmes bắn súng hay đánh đấm thay vì ngồi suy tưởng cũng không phản lại nguyên tắc của COnan Doyle vì trong các tác phẩm nguyên thủy, Holmes cũng từng sử dụng súng đạn và có những trận đánh tay đôi với kẻ thù của mình. Có lẽ chính yếu tố mới lạ này đã khiến sức sống của serie kèo dài được 7 năm đến tận 1946 mới kết thúc.
Thay đổi lớn thứ hai trong loạt phim Holmes là chủ đề chống phát xít của nó. Trong 4 phim đầu của Universal, Holmes bắt đầu cuộc chiến của mình chống lại những điệp viên đức quốc xã (the Voice of Terror (1942), Sherlock Holmes and the Secret Weapon, Sherlock Holmes in Washington, Sherlock Holmes Faces Death (cả 3 quay cùng năm 1943) nên phim về Holmes không thoát ra khỏi chính sách tuyên truyền của chính phủ Mỹ, như phim của John Wayne, Errol Flynn, và Humphrey Bogart.
Chính vì lý do này mà giới hâm mộ vẫn có phần ưu ái cho những phim tiếp theo sau, như The Spider Woman, The Scarlet Claw, và The Pearl of Death (cả 3 quay năm 1944). Những phim vào cuối cuộc chiến tranh này mang thêm chút ít màu sắc kinh dị, huyền bí và khá hợp khẩu vị của khán giả thời đó.
Trong phim của Universal Holmes cũng trở thành một nhân vật toàn cầu chứ hoạt động của anh không bị giới hạn tại con phố Baler ở Lonđon, ta thấy Holmes phá án ở Paris, Washington...
Những bộ phim cuối cùng (The House of Fear, The Woman in Green, Pursuit to Algiers (cả 3 vào năm 1945), Terror by Night, và Dressed to Kill (cả 2 năm 1946) - cho thấy một sự bão hòa ý tưởng và phát triển chậm chạp của dòng phim này, một phần do suy yếu về kinh phí. Tuy nhiên, nhiều người xem Terror by Night là một trong những phim xuất sắc nhất mọi thời đại về Holmes, vì nó có một cốt truyện xuất sắc mang màu sắc cổ điển, nhiều kịch tính về một vụ án xảy ra trên một chuyến xe lửa, tương tự như truyện của Agatha Christie như ta từng biết.
Năm 1946, serie phim sherlock Hokmes chấm dứt, không hẳn vì sự tàn lụi của chủ đề, mà do có sự thay đổi lớn về nhân sự quản lý tại hãng Universal. Nếu không có sự đảo lộn này, có lẽ phim về Holmes vẫn còn sống thêm vài năm nữa.
Nói thêm về bộ Bluray 14 phim Sherlock Holmes mới phát hành năm 2011: Những phim trắng đen trong bộ dĩa được phục chế hoàn hảo bởi viện phim ảnh và truyền hình UCLA (UCLA Film & Television Institute) sẽ làm bạn kinh ngạc về chất lượng hình ảnh trong suốt, màu đen sâu và các chi tiết sắc nét, rất ít vết tích hư hỏng do thời gian và tất cả gần như mới. Bộ dĩa gồm 5 dĩa Bluray với định dạng video 1080p AVC/MPEG-4. Kích thước nguyên bản là 4:3. Giá của nó khoảng 120 USD tại Mỹ.
Còn về âm thanh ? LOL, không thể hi vọng gì hơn đối với phim xưa của thập niên 30-40, tuy nhiên người ta đã làm tốt nhất có thể, khi cho vào dĩa đường tiếng 2.0 LPCM. Trong bản HD trên mạng, phụ đề tiếng anh được kèm theo nên khá dễ theo dõi. Chất lượng âm thanh nói chung là khá ấn tượng, dù 70 năm đã trôi qua, lời thoại rõ ràng, dễ nghe, có ít tiếng ù và réo ở một vài giây nhưng nó lại cho cảm giác thích thú như nghe dĩa Vinyl cổ. Thật thú vị.
Disc 1 Films:
The Hound of the Baskervilles
The Adventures of Sherlock Holmes
Sherlock Holmes and the Voice of Terror
Disc 2 Films:
Sherlock Holmes and the Secret Weapon
Sherlock Holmes in Washington
Sherlock Holmes Faces Death
Disc 3 Films:
Sherlock Holmes in the Spider Woman
Sherlock Holmes the Scarlet Claw
Sherlock Holmes in the Pearl of Death
Disc 4 Films:
Sherlock Holmes the House of Fear
Sherlock Holmes the Woman in Green
Sherlock Holmes Pursuit to Algiers
Disc 5 Films:
Sherlock Holmes Terror by Night
Sherlock Holmes Dressed to Kill
Hiện nay đã có bản HD cho 3 phim đầu tiên (trọn dĩa 1). Từ đây đến hết tháng 5 chúng ta sẽ còn tiếp tục xem 11 phim còn lại.
Chỉnh sửa lần cuối: