Giá cổ phiếu tăng vọt của Apple trong hai thập kỷ qua được thúc đẩy bởi các thiết bị tiêu dùng mang tính biểu tượng của hãng. Bắt đầu với iPod và iMac, sau đó là iPhone và iPad. Và gần đây hơn là Apple Watch và AirPods.
Nhưng có một thứ có vai trò cực kỳ quan trọng góp đưa Apple trở thành công ty lớn nhất Hoa Kỳ tính theo vốn hóa thị trường mà ít người biết đó. Thứ đó hiện nằm bên trong một căn phòng đặt tại trụ sở chính của hãng ở Thung lũng Silicon. Đó là nơi Apple đang thiết kế những con chip tùy chỉnh cung cấp sức mạnh xử lý cho những sản phẩm phổ biến nhất của hãng.
Apple lần đầu tiên ra mắt sản phẩm vi xử lý do hãng tự phát triển trên iPhone 4 vào năm 2010. Tính đến năm nay, tất cả máy tính Mac mới đều hoạt động dựa trên vi xử lý của chính Apple phát triển, chấm dứt hơn 15 năm phụ thuộc vào Intel.
“Một trong những thay đổi sâu sắc nhất, nếu không muốn nói là lớn nhất ở Apple trong các sản phẩm của chúng tôi trong 20 năm qua, là cách chúng tôi tự mình thực hiện rất nhiều công nghệ đó. Và tất nhiên, đứng đầu danh sách là vi xử lý của chúng tôi.” John Ternus, người điều hành mảng thiết kế phần cứng tại Apple cho biết.
Sự thay đổi đó cũng đã mở ra cho Apple một loạt rủi ro mới. Vi xử lý tiên tiến nhất của họ chủ yếu được sản xuất bởi một nhà cung cấp là TSMC của Đài Loan. Trong khi đó, các đối thủ như Microsoft đang có những bước nhảy vọt lớn về trí tuệ nhân tạo.
Phòng thí nghiệm chip của Apple ở trụ sở của hãng ở Cupertino, California
Vào tháng 11, hãng tin CNBC đã đến thăm khuôn viên của Apple ở Cupertino, California. Theo CNBC, họ là những nhà báo đầu tiên được phép quay phim bên trong một trong những phòng thí nghiệm chip của Apple. Trong chuyến thăm trụ sở chính của Apple, CNBC cho biết họ đã có cơ hội hiếm có để nói chuyện với người đứng đầu bộ phận vi xử lý của Apple, Johny Srouji, về việc công ty đẩy mạnh vào lĩnh vực kinh doanh phức tạp là phát triển chất chip tùy chỉnh, lĩnh vực cũng đang được Amazon, Google, Microsoft và Tesla theo đuổi.
“Chúng tôi có hàng nghìn kỹ sư. Nhưng nếu bạn nhìn vào danh mục chip của chúng tôi: thực sự là rất tinh gọn. Rất hiệu quả", Johny Srouj nói.
Không giống như các nhà sản xuất chip truyền thống, Apple không sản xuất chip cho các công ty khác.
Tự làm vi xử lý cho iPhone từ năm 2010
Johny Srouji đến Apple vào năm 2008 để lãnh đạo một nhóm nhỏ gồm 40 - 50 kỹ sư thiết kế chip tùy chỉnh cho iPhone. Một tháng sau khi Johny Srouji gia nhập, Apple đã mua P.A. Semiconductor, một công ty khởi nghiệp gồm 150 người, với giá 278 triệu USD.
Hai năm sau khi mua lại mua P.A. Semiconductor, Apple đã tung ra chip tùy chỉnh đầu tiên, là Apple A4, trong iPhone 4 và iPad đời đầu.
Johny Srouji, người đứng đầu bộ phận phát triển vi xử lý của Apple chia sẻ với phóng viên CNBC
“Chúng tôi đã xây dựng cái mà chúng tôi gọi là kiến trúc bộ nhớ hợp nhất có thể mở rộng trên nhiều sản phẩm. Chúng tôi đã xây dựng một kiến trúc bắt đầu với iPhone, nhưng sau đó chúng tôi mở rộng nó sang iPad, sau đó là đồng hồ và cuối cùng là máy tính Mac”, Johny Srouji chia sẻ.
Đội ngũ thiết kế chip của Apple đã phát triển lên tới hàng nghìn kỹ sư làm việc tại các phòng thí nghiệm trên khắp thế giới, bao gồm cả ở Israel, Đức, Áo, Anh và Nhật Bản. Tại Hoa Kỳ, công ty có cơ sở nghiên cứu chip tại Thung lũng Silicon, San Diego và Austin, Texas.
Loại chip chính mà Apple đang phát triển được gọi là hệ thống chip tích hợp (SoC – system on chip). SoC là tập hợp gồm bộ xử lý trung tâm (CPU), bộ xử lý đồ họa (GPU), bộ xử lý thần kinh (NPU) và các thành phần khác.
SoC đầu tiên của Apple là dòng A, bắt đầu từ từ A4 năm 2010 và hiện là A17 Pro được công bố vào tháng 9 năm nay. Nó là bộ xử lý trung tâm trong iPhone cũng như một số iPad, Apple TV và HomePod. SoC quan trọng khác của Apple là dòng M, được phát hành lần đầu tiên vào năm 2020, hiện cung cấp sức mạnh xử lý cho tất cả các máy Mac mới và iPad cao cấp hơn. Sản phẩm SoC dòng mới nhất hiện nay là dòng M3.
Ngoài ra, Apple còn có các vi xử lý khác gồm vi xử lý được gọi là SiP dành cho Apple Watch; chip H và W được sử dụng trong AirPods; chip U cho phép liên lạc giữa các thiết bị Apple. Và con chip mới nhất, R1, sẽ xuất xưởng vào đầu năm tới trong thiết bị Vision Pro của Apple.
“Chúng tôi phải thiết kế chip trước”, Johny Srouji nói và cho biết nhân viên của bộ phận vi xử lý phải làm việc với nhóm của Ternus “để xây dựng chính xác những con chip sẽ được nhắm mục tiêu cho những sản phẩm nào đó và chỉ dành cho những sản phẩm đó”.
Chẳng hạn, chip H2 bên trong AirPods Pro thế hệ thứ 2 cho phép khử tiếng ồn tốt hơn. Bên trong Apple Watch Series 9 mới, S9 cho phép thực hiện các khả năng khác thường như chạm hai lần. Trên iPhone, A11 Bionic năm 2017 có Apple Neural Engine đầu tiên, một bộ phận chuyên dụng của SoC để thực hiện các tác vụ AI hoàn toàn trên thiết bị.
A17 Pro mới nhất được công bố trên iPhone 15 Pro và Pro Max vào tháng 9 mang đến những bước nhảy vọt lớn về các tính năng như chụp ảnh điện toán và khả năng xử lý đồ họa nâng cao để chơi game.
“A17 Pro thực sự là cuộc đại tu thiết kế lớn nhất trong kiến trúc GPU và lịch sử chip của Apple”, Kaiann Drance, người đứng đầu bộ phận tiếp thị iPhone cho biết. “Lần đầu tiên chúng tôi có tính năng dò tia được tăng tốc phần cứng. Và chúng tôi có khả năng tăng tốc đổ bóng lưới (mesh shading acceleration), cho phép các nhà phát triển trò chơi tạo ra một số hiệu ứng hình ảnh thực sự ấn tượng.”
A17 Pro là vi xử lý 3nm đầu tiên có tính năng dò tia được tăng tốc phần cứng
Điều đó dẫn đến sự phát triển của các phiên bản dành cho iPhone từ Assassin's Creed Mirage của Ubisoft, The Division Resurgence và Resident Evil 4 của Capcom.
Apple cho biết A17 Pro là chip 3 nanomet đầu tiên được xuất xưởng với số lượng lớn.
“Lý do chúng tôi sử dụng 3 nanomet là vì nó mang lại cho chúng tôi khả năng đóng gói nhiều bóng bán dẫn hơn trong một kích thước nhất định. Điều đó rất quan trọng đối với vi xử lý và hiệu quả sử dụng năng lượng tốt hơn nhiều”, Johny Srouji nói. “Mặc dù chúng tôi không phải là một công ty sản xuất chip nhưng chúng tôi đang dẫn đầu ngành là có lý do.”
Thay thế Intel thành công trên máy Mac
Bước nhảy vọt của Apple lên tiến trình 3 nanomet tiếp tục với chip M3 dành cho máy tính Mac, được công bố vào tháng 10. Apple cho biết M3 hỗ trợ các tính năng như thời lượng pin 22 giờ và tương tự như A17 Pro, tăng hiệu suất đồ họa.
“Chip M cho máy tính vẫn ở giai đoạn đầu. Chúng tôi còn rất nhiều việc phải làm, nhưng tôi nghĩ hiện nay có rất nhiều máy Mac, gần như tất cả các máy Mac đều có khả năng chạy các tựa game AAA, điều này không giống như 5 năm trước”, Ternus, người đã làm việc tại Apple được 22 năm cho biết.
Một động thái được coi là sự thay đổi lớn đối với ngành bán dẫn diễn ra khi Apple từ bỏ bộ xử lý PC của Intel vào năm 2020 để chuyển sang sử dụng chip M1 của riêng mình bên trong MacBook Air và các máy Mac khác.
“Gần giống như các định luật vật lý đã thay đổi,” Ternus nói. “Đột nhiên, chúng tôi có thể tạo ra một chiếc MacBook Air cực kỳ mỏng và nhẹ, không có quạt, thời lượng pin 18 giờ và vượt trội hơn cả chiếc MacBook Pro mà chúng tôi vừa xuất xưởng.”
SoC M3
Ông cho biết MacBook Pro mới nhất với chip tiên tiến nhất của Apple, M3 Max, “nhanh hơn 11 lần so với chiếc MacBook Pro Intel nhanh nhất mà chúng tôi đang tạo ra. Và chúng tôi mới chỉ xuất xưởng chiếc MacBook Pro Intel chỉ hai năm trước.”
Bộ vi xử lý Intel dựa trên kiến trúc x86, sự lựa chọn truyền thống của các nhà sản xuất PC, với rất nhiều phần mềm được phát triển cho nó. Apple phát triển vi xử lý của mình dựa trên kiến trúc ARM, được biết đến với việc sử dụng ít năng lượng hơn giúp pin laptop có thời gian dài hơn.
Vi xử lý M1 của Apple vào năm 2020 đã chứng tỏ vi xử lý dựa trên ARM có thể dùng được trong máy tính cao cấp. Theo các nguồn tin thì AMD và Nvidia cũng đang phát triển bộ xử lý PC dựa trên ARM. Vào tháng 9/2023, Apple đã gia hạn hợp đồng với ARM ít nhất đến năm 2040.
Khi con chip tùy chỉnh đầu tiên ra mắt cách đây 13 năm, Apple là một công ty không chuyên về chip đang cố gắng tạo ra nó trong thị trường bán dẫn cạnh tranh khốc liệt và chi phí cao. Kể từ đó, Amazon, Google, Microsoft và Tesla đã thử sức mình với những con chip tùy chỉnh.
“Apple là người đi đầu. Họ đã cho thấy rằng nếu bạn làm điều này, bạn có thể tạo ra sự khác biệt cho sản phẩm của mình”, Stacy Rasgon, giám đốc điều hành và nhà phân tích cấp cao tại Bernstein Research cho biết.
Tham vọng làm chip sóng (modem) thất bại
Apple vẫn chưa sản xuất được toàn bộ các vi xử lý bên trong thiết bị của mình. Ví dụ, chip sóng (modem) là một thành phần lớn mà công ty vẫn chưa tự mình chinh phục được.
“Bộ vi xử lý họ làm rất tốt. Nơi Appke gặp khó khăn là ở mảng modem, chip sóng trong điện thoại. Modem rất khó làm”, Stacy Rasgon nói.
Apple hiện vẫn lệ thuộc vào Qualcomm để cung cấp các sản phẩm chip sóng. Quả táo đã mua phần lớn mảng kinh doanh modem 5G của Intel với giá 1 tỷ USD nhằm tự nhằm phát triển modem di động của riêng mình. Nhưng đến nay, Apple vẫn chưa có chip sóng nào để dùng trên điện thoại. Vào tháng 9 vừa qua, hãng đã ký hợp đồng với Qualcomm để cung cấp modem cho mình cho đến năm 2026. Điều đó có thể là dấu hiệu cho thấy Apple vẫn chưa làm được chip sóng.
Johny Srouji cho biết ông không thể bình luận về “các sản phẩm và công nghệ trong tương lai” nhưng cho biết “chúng tôi quan tâm đến chip sóng và chúng tôi có các nhóm đang làm điều đó”.
Apple cũng được cho là đang phát triển chip Wi-Fi và Bluetooth của riêng mình. Hiện tại, họ đang có một thỏa thuận trị giá hàng tỷ USD với Broadcom về các linh kiện không dây. Apple dựa vào các bên thứ ba như Samsung và Micron để cung cấp bộ nhớ.
“Khát vọng của chúng tôi là sản phẩm,” Johny Srouji nói khi được hỏi liệu Apple có cố gắng thiết kế mọi bộ phận trên chip của mình hay không. “Chúng tôi muốn tạo ra những sản phẩm tốt nhất trên hành tinh. Với tư cách là một nhóm công nghệ, bao gồm cả các chip trong trường hợp này, chúng tôi muốn xây dựng công nghệ tốt nhất có thể hỗ trợ tầm nhìn đó.”
Để đạt được mục tiêu đó, Apple sẽ "mua sẵn" nếu điều đó có nghĩa là nhóm có thể tập trung "vào những gì thực sự, thực sự quan trọng", Johny Srouji nói.
Bất kể Apple thiết kế bao nhiêu chip, họ vẫn cần thuê các công ty khác sản xuất chip. Lý do là bởi việc sản xuất chip đòi hỏi phải có các nhà máy chế tạo lớn thuộc sở hữu của các công ty đúc chip như TSMC.
Hơn 90% chip tiên tiến trên thế giới được sản xuất bởi TSMC tại Đài Loan, điều này khiến Apple và phần còn lại của ngành dễ bị tổn thương trước cuộc chiến công nghệ giữa Mỹ và Trung Quốc.
Apple đang tìm cách đưa một số hoạt động sản xuất chip sang Hoa Kỳ. Họ cam kết trở thành khách hàng lớn nhất tại cơ sở sắp tới của TSMC ở Arizona. Và mới đây, Apple đã công bố họ sẽ là khách hàng đầu tiên và lớn nhất của nhà máy đóng gói chip Amkor mới trị giá 2 tỷ USD đang được xây dựng ở Peoria, Arizona. Amkor sẽ đóng gói chip Apple được sản xuất tại nhà máy ở Arizona (Mỹ) của TSMC.
“Chúng tôi luôn muốn có nguồn cung đa dạng: Châu Á, Châu Âu và Hoa Kỳ, đó là lý do tại sao tôi nghĩ việc xây dựng nhà máy của TSMC ở Arizona là tuyệt vời”, Johny Srouji nói.
Một mối lo ngại khác là tình trạng thiếu lao động sản xuất chip có tay nghề cao ở Mỹ, nơi các nhà máy tiên tiến chưa được xây dựng trong nhiều thập kỷ qua. TSMC cho biết nhà máy ở Arizona của họ hiện bị trì hoãn đến năm 2025 vì thiếu công nhân lành nghề.
Chậm chân trong lĩnh vực AI
Apple còn có thêm những thách thức vĩ mô trong hoạt động kinh doanh cốt lõi của mình vì doanh số bán điện thoại thông minh vừa mới phục hồi từ mức thấp nhất trong nhiều năm. Trong khi đó, nhu cầu về khối lượng công việc AI đang dẫn đến đơn đặt hàng chip tăng đột biến, đặc biệt là GPU do các công ty như Nvidia sản xuất.
Cổ phiếu của Nvidia đã tăng hơn 200% trong năm nay nhờ sự phổ biến của ChatGPT và các dịch vụ AI tổng hợp khác. Các công ty đối thủ như Google đã thiết kế bộ xử lý tensor cho AI từ năm 2016. Amazon Web Services đã có chip AI riêng cho trung tâm dữ liệu từ năm 2018. Microsoft đã phát hành chip AI mới vào tháng 11.
Vào tháng 7, hãng Bloomberg đưa tin Apple đã xây dựng mô hình ngôn ngữ lớn của riêng mình có tên Ajax và chatbot có tên Apple GPT. Người phát ngôn của hãng từ chối xác nhận hoặc phủ nhận tính chính xác của báo cáo.
Apple cũng đã mua lại hơn hai chục công ty AI kể từ năm 2015. Khi được hỏi liệu Apple có vẻ đang tụt hậu về AI hay không, Srouji nói: “Tôi không tin là như vậy”.
Nhưng có một thứ có vai trò cực kỳ quan trọng góp đưa Apple trở thành công ty lớn nhất Hoa Kỳ tính theo vốn hóa thị trường mà ít người biết đó. Thứ đó hiện nằm bên trong một căn phòng đặt tại trụ sở chính của hãng ở Thung lũng Silicon. Đó là nơi Apple đang thiết kế những con chip tùy chỉnh cung cấp sức mạnh xử lý cho những sản phẩm phổ biến nhất của hãng.
Apple lần đầu tiên ra mắt sản phẩm vi xử lý do hãng tự phát triển trên iPhone 4 vào năm 2010. Tính đến năm nay, tất cả máy tính Mac mới đều hoạt động dựa trên vi xử lý của chính Apple phát triển, chấm dứt hơn 15 năm phụ thuộc vào Intel.
“Một trong những thay đổi sâu sắc nhất, nếu không muốn nói là lớn nhất ở Apple trong các sản phẩm của chúng tôi trong 20 năm qua, là cách chúng tôi tự mình thực hiện rất nhiều công nghệ đó. Và tất nhiên, đứng đầu danh sách là vi xử lý của chúng tôi.” John Ternus, người điều hành mảng thiết kế phần cứng tại Apple cho biết.
Sự thay đổi đó cũng đã mở ra cho Apple một loạt rủi ro mới. Vi xử lý tiên tiến nhất của họ chủ yếu được sản xuất bởi một nhà cung cấp là TSMC của Đài Loan. Trong khi đó, các đối thủ như Microsoft đang có những bước nhảy vọt lớn về trí tuệ nhân tạo.
Phòng thí nghiệm chip của Apple ở trụ sở của hãng ở Cupertino, California
Vào tháng 11, hãng tin CNBC đã đến thăm khuôn viên của Apple ở Cupertino, California. Theo CNBC, họ là những nhà báo đầu tiên được phép quay phim bên trong một trong những phòng thí nghiệm chip của Apple. Trong chuyến thăm trụ sở chính của Apple, CNBC cho biết họ đã có cơ hội hiếm có để nói chuyện với người đứng đầu bộ phận vi xử lý của Apple, Johny Srouji, về việc công ty đẩy mạnh vào lĩnh vực kinh doanh phức tạp là phát triển chất chip tùy chỉnh, lĩnh vực cũng đang được Amazon, Google, Microsoft và Tesla theo đuổi.
“Chúng tôi có hàng nghìn kỹ sư. Nhưng nếu bạn nhìn vào danh mục chip của chúng tôi: thực sự là rất tinh gọn. Rất hiệu quả", Johny Srouj nói.
Không giống như các nhà sản xuất chip truyền thống, Apple không sản xuất chip cho các công ty khác.
Tự làm vi xử lý cho iPhone từ năm 2010
Johny Srouji đến Apple vào năm 2008 để lãnh đạo một nhóm nhỏ gồm 40 - 50 kỹ sư thiết kế chip tùy chỉnh cho iPhone. Một tháng sau khi Johny Srouji gia nhập, Apple đã mua P.A. Semiconductor, một công ty khởi nghiệp gồm 150 người, với giá 278 triệu USD.
Hai năm sau khi mua lại mua P.A. Semiconductor, Apple đã tung ra chip tùy chỉnh đầu tiên, là Apple A4, trong iPhone 4 và iPad đời đầu.
Johny Srouji, người đứng đầu bộ phận phát triển vi xử lý của Apple chia sẻ với phóng viên CNBC
“Chúng tôi đã xây dựng cái mà chúng tôi gọi là kiến trúc bộ nhớ hợp nhất có thể mở rộng trên nhiều sản phẩm. Chúng tôi đã xây dựng một kiến trúc bắt đầu với iPhone, nhưng sau đó chúng tôi mở rộng nó sang iPad, sau đó là đồng hồ và cuối cùng là máy tính Mac”, Johny Srouji chia sẻ.
Đội ngũ thiết kế chip của Apple đã phát triển lên tới hàng nghìn kỹ sư làm việc tại các phòng thí nghiệm trên khắp thế giới, bao gồm cả ở Israel, Đức, Áo, Anh và Nhật Bản. Tại Hoa Kỳ, công ty có cơ sở nghiên cứu chip tại Thung lũng Silicon, San Diego và Austin, Texas.
Loại chip chính mà Apple đang phát triển được gọi là hệ thống chip tích hợp (SoC – system on chip). SoC là tập hợp gồm bộ xử lý trung tâm (CPU), bộ xử lý đồ họa (GPU), bộ xử lý thần kinh (NPU) và các thành phần khác.
SoC đầu tiên của Apple là dòng A, bắt đầu từ từ A4 năm 2010 và hiện là A17 Pro được công bố vào tháng 9 năm nay. Nó là bộ xử lý trung tâm trong iPhone cũng như một số iPad, Apple TV và HomePod. SoC quan trọng khác của Apple là dòng M, được phát hành lần đầu tiên vào năm 2020, hiện cung cấp sức mạnh xử lý cho tất cả các máy Mac mới và iPad cao cấp hơn. Sản phẩm SoC dòng mới nhất hiện nay là dòng M3.
Ngoài ra, Apple còn có các vi xử lý khác gồm vi xử lý được gọi là SiP dành cho Apple Watch; chip H và W được sử dụng trong AirPods; chip U cho phép liên lạc giữa các thiết bị Apple. Và con chip mới nhất, R1, sẽ xuất xưởng vào đầu năm tới trong thiết bị Vision Pro của Apple.
“Chúng tôi phải thiết kế chip trước”, Johny Srouji nói và cho biết nhân viên của bộ phận vi xử lý phải làm việc với nhóm của Ternus “để xây dựng chính xác những con chip sẽ được nhắm mục tiêu cho những sản phẩm nào đó và chỉ dành cho những sản phẩm đó”.
Chẳng hạn, chip H2 bên trong AirPods Pro thế hệ thứ 2 cho phép khử tiếng ồn tốt hơn. Bên trong Apple Watch Series 9 mới, S9 cho phép thực hiện các khả năng khác thường như chạm hai lần. Trên iPhone, A11 Bionic năm 2017 có Apple Neural Engine đầu tiên, một bộ phận chuyên dụng của SoC để thực hiện các tác vụ AI hoàn toàn trên thiết bị.
A17 Pro mới nhất được công bố trên iPhone 15 Pro và Pro Max vào tháng 9 mang đến những bước nhảy vọt lớn về các tính năng như chụp ảnh điện toán và khả năng xử lý đồ họa nâng cao để chơi game.
“A17 Pro thực sự là cuộc đại tu thiết kế lớn nhất trong kiến trúc GPU và lịch sử chip của Apple”, Kaiann Drance, người đứng đầu bộ phận tiếp thị iPhone cho biết. “Lần đầu tiên chúng tôi có tính năng dò tia được tăng tốc phần cứng. Và chúng tôi có khả năng tăng tốc đổ bóng lưới (mesh shading acceleration), cho phép các nhà phát triển trò chơi tạo ra một số hiệu ứng hình ảnh thực sự ấn tượng.”
A17 Pro là vi xử lý 3nm đầu tiên có tính năng dò tia được tăng tốc phần cứng
Điều đó dẫn đến sự phát triển của các phiên bản dành cho iPhone từ Assassin's Creed Mirage của Ubisoft, The Division Resurgence và Resident Evil 4 của Capcom.
Apple cho biết A17 Pro là chip 3 nanomet đầu tiên được xuất xưởng với số lượng lớn.
“Lý do chúng tôi sử dụng 3 nanomet là vì nó mang lại cho chúng tôi khả năng đóng gói nhiều bóng bán dẫn hơn trong một kích thước nhất định. Điều đó rất quan trọng đối với vi xử lý và hiệu quả sử dụng năng lượng tốt hơn nhiều”, Johny Srouji nói. “Mặc dù chúng tôi không phải là một công ty sản xuất chip nhưng chúng tôi đang dẫn đầu ngành là có lý do.”
Thay thế Intel thành công trên máy Mac
Bước nhảy vọt của Apple lên tiến trình 3 nanomet tiếp tục với chip M3 dành cho máy tính Mac, được công bố vào tháng 10. Apple cho biết M3 hỗ trợ các tính năng như thời lượng pin 22 giờ và tương tự như A17 Pro, tăng hiệu suất đồ họa.
“Chip M cho máy tính vẫn ở giai đoạn đầu. Chúng tôi còn rất nhiều việc phải làm, nhưng tôi nghĩ hiện nay có rất nhiều máy Mac, gần như tất cả các máy Mac đều có khả năng chạy các tựa game AAA, điều này không giống như 5 năm trước”, Ternus, người đã làm việc tại Apple được 22 năm cho biết.
Một động thái được coi là sự thay đổi lớn đối với ngành bán dẫn diễn ra khi Apple từ bỏ bộ xử lý PC của Intel vào năm 2020 để chuyển sang sử dụng chip M1 của riêng mình bên trong MacBook Air và các máy Mac khác.
“Gần giống như các định luật vật lý đã thay đổi,” Ternus nói. “Đột nhiên, chúng tôi có thể tạo ra một chiếc MacBook Air cực kỳ mỏng và nhẹ, không có quạt, thời lượng pin 18 giờ và vượt trội hơn cả chiếc MacBook Pro mà chúng tôi vừa xuất xưởng.”
SoC M3
Ông cho biết MacBook Pro mới nhất với chip tiên tiến nhất của Apple, M3 Max, “nhanh hơn 11 lần so với chiếc MacBook Pro Intel nhanh nhất mà chúng tôi đang tạo ra. Và chúng tôi mới chỉ xuất xưởng chiếc MacBook Pro Intel chỉ hai năm trước.”
Bộ vi xử lý Intel dựa trên kiến trúc x86, sự lựa chọn truyền thống của các nhà sản xuất PC, với rất nhiều phần mềm được phát triển cho nó. Apple phát triển vi xử lý của mình dựa trên kiến trúc ARM, được biết đến với việc sử dụng ít năng lượng hơn giúp pin laptop có thời gian dài hơn.
Vi xử lý M1 của Apple vào năm 2020 đã chứng tỏ vi xử lý dựa trên ARM có thể dùng được trong máy tính cao cấp. Theo các nguồn tin thì AMD và Nvidia cũng đang phát triển bộ xử lý PC dựa trên ARM. Vào tháng 9/2023, Apple đã gia hạn hợp đồng với ARM ít nhất đến năm 2040.
Khi con chip tùy chỉnh đầu tiên ra mắt cách đây 13 năm, Apple là một công ty không chuyên về chip đang cố gắng tạo ra nó trong thị trường bán dẫn cạnh tranh khốc liệt và chi phí cao. Kể từ đó, Amazon, Google, Microsoft và Tesla đã thử sức mình với những con chip tùy chỉnh.
“Apple là người đi đầu. Họ đã cho thấy rằng nếu bạn làm điều này, bạn có thể tạo ra sự khác biệt cho sản phẩm của mình”, Stacy Rasgon, giám đốc điều hành và nhà phân tích cấp cao tại Bernstein Research cho biết.
Tham vọng làm chip sóng (modem) thất bại
Apple vẫn chưa sản xuất được toàn bộ các vi xử lý bên trong thiết bị của mình. Ví dụ, chip sóng (modem) là một thành phần lớn mà công ty vẫn chưa tự mình chinh phục được.
“Bộ vi xử lý họ làm rất tốt. Nơi Appke gặp khó khăn là ở mảng modem, chip sóng trong điện thoại. Modem rất khó làm”, Stacy Rasgon nói.
Apple hiện vẫn lệ thuộc vào Qualcomm để cung cấp các sản phẩm chip sóng. Quả táo đã mua phần lớn mảng kinh doanh modem 5G của Intel với giá 1 tỷ USD nhằm tự nhằm phát triển modem di động của riêng mình. Nhưng đến nay, Apple vẫn chưa có chip sóng nào để dùng trên điện thoại. Vào tháng 9 vừa qua, hãng đã ký hợp đồng với Qualcomm để cung cấp modem cho mình cho đến năm 2026. Điều đó có thể là dấu hiệu cho thấy Apple vẫn chưa làm được chip sóng.
Johny Srouji cho biết ông không thể bình luận về “các sản phẩm và công nghệ trong tương lai” nhưng cho biết “chúng tôi quan tâm đến chip sóng và chúng tôi có các nhóm đang làm điều đó”.
Apple cũng được cho là đang phát triển chip Wi-Fi và Bluetooth của riêng mình. Hiện tại, họ đang có một thỏa thuận trị giá hàng tỷ USD với Broadcom về các linh kiện không dây. Apple dựa vào các bên thứ ba như Samsung và Micron để cung cấp bộ nhớ.
“Khát vọng của chúng tôi là sản phẩm,” Johny Srouji nói khi được hỏi liệu Apple có cố gắng thiết kế mọi bộ phận trên chip của mình hay không. “Chúng tôi muốn tạo ra những sản phẩm tốt nhất trên hành tinh. Với tư cách là một nhóm công nghệ, bao gồm cả các chip trong trường hợp này, chúng tôi muốn xây dựng công nghệ tốt nhất có thể hỗ trợ tầm nhìn đó.”
Để đạt được mục tiêu đó, Apple sẽ "mua sẵn" nếu điều đó có nghĩa là nhóm có thể tập trung "vào những gì thực sự, thực sự quan trọng", Johny Srouji nói.
Bất kể Apple thiết kế bao nhiêu chip, họ vẫn cần thuê các công ty khác sản xuất chip. Lý do là bởi việc sản xuất chip đòi hỏi phải có các nhà máy chế tạo lớn thuộc sở hữu của các công ty đúc chip như TSMC.
Hơn 90% chip tiên tiến trên thế giới được sản xuất bởi TSMC tại Đài Loan, điều này khiến Apple và phần còn lại của ngành dễ bị tổn thương trước cuộc chiến công nghệ giữa Mỹ và Trung Quốc.
Apple đang tìm cách đưa một số hoạt động sản xuất chip sang Hoa Kỳ. Họ cam kết trở thành khách hàng lớn nhất tại cơ sở sắp tới của TSMC ở Arizona. Và mới đây, Apple đã công bố họ sẽ là khách hàng đầu tiên và lớn nhất của nhà máy đóng gói chip Amkor mới trị giá 2 tỷ USD đang được xây dựng ở Peoria, Arizona. Amkor sẽ đóng gói chip Apple được sản xuất tại nhà máy ở Arizona (Mỹ) của TSMC.
“Chúng tôi luôn muốn có nguồn cung đa dạng: Châu Á, Châu Âu và Hoa Kỳ, đó là lý do tại sao tôi nghĩ việc xây dựng nhà máy của TSMC ở Arizona là tuyệt vời”, Johny Srouji nói.
Một mối lo ngại khác là tình trạng thiếu lao động sản xuất chip có tay nghề cao ở Mỹ, nơi các nhà máy tiên tiến chưa được xây dựng trong nhiều thập kỷ qua. TSMC cho biết nhà máy ở Arizona của họ hiện bị trì hoãn đến năm 2025 vì thiếu công nhân lành nghề.
Chậm chân trong lĩnh vực AI
Apple còn có thêm những thách thức vĩ mô trong hoạt động kinh doanh cốt lõi của mình vì doanh số bán điện thoại thông minh vừa mới phục hồi từ mức thấp nhất trong nhiều năm. Trong khi đó, nhu cầu về khối lượng công việc AI đang dẫn đến đơn đặt hàng chip tăng đột biến, đặc biệt là GPU do các công ty như Nvidia sản xuất.
Cổ phiếu của Nvidia đã tăng hơn 200% trong năm nay nhờ sự phổ biến của ChatGPT và các dịch vụ AI tổng hợp khác. Các công ty đối thủ như Google đã thiết kế bộ xử lý tensor cho AI từ năm 2016. Amazon Web Services đã có chip AI riêng cho trung tâm dữ liệu từ năm 2018. Microsoft đã phát hành chip AI mới vào tháng 11.
Vào tháng 7, hãng Bloomberg đưa tin Apple đã xây dựng mô hình ngôn ngữ lớn của riêng mình có tên Ajax và chatbot có tên Apple GPT. Người phát ngôn của hãng từ chối xác nhận hoặc phủ nhận tính chính xác của báo cáo.
Apple cũng đã mua lại hơn hai chục công ty AI kể từ năm 2015. Khi được hỏi liệu Apple có vẻ đang tụt hậu về AI hay không, Srouji nói: “Tôi không tin là như vậy”.
Theo VN review
