DrHoang45
Moderator
Ung thư gan
( Liver cancer)
( Liver cancer)
Bs Dương Minh Hoàng (ECFMG)
I) Ung thư gan là gì?Ung thư gan là 1 trong những loại ung thư rất phổ biến ở nước ta do tần suất mang mầm bệnh siêu B, C trong nước khá cao.. Ung thư gan đứng hàng thứ ba trong số các nguyên nhân tử vong liên quan đến ung thư trên toàn thế giới.
Tế bào ung thư gan có thể theo đường máu và bạch huyết, lan tràn qua những bộ phận khác của cơ thể, được gọi là di căn hay (ung thư gan thứ phát)
Ung thư gan nguyên phát có 3 loại chính::
- Ung thư biểu mô tế bào gan (Hepatocellular carcinoma : Đây cũng là loại ung thư gan nguyên phát phổ biến nhất . Các loại ung thư gan khác hiếm gặp hơn là
- Ung thư đường mật (Cholangiocarcinoma).
- U máu ác tính (Angiosarcoma hoặc hemangiosarcoma:
II) Các loại ung thư gan ; được chia làm 2 loại chính: nguyên phát và thứ phát:
1) Ung thư gan nguyên phát: khởi đầu từ các tế bào gan cũng là loại hay gặp nhất
2) Ung thư gan thứ phát( di căn): ung thư đầu tiên từ các cơ quan khá c nhu vú, dạ dày,ruột, già, thận, đã lan đến gan .
III)- Nguyên nhân gì đã gây ra ung thư gan nguyên phát:
1)Nhiễm siêu vi B, C mạn tính, không biết do không được phát hiện sớm hoặc điều trị không tích cực, không theo dõi sát như khi thây men gan mới vừa giảm cứ tưởng là khỏi bệnh.,2)Nghiện rượu mãn tính: qua nhiều năm. Một khi đã có xơ gan rồi, dù bệnh nhân có bỏ rượu những năm sau vẫn diễn tiến đến ung thư gan
3) Dùng thực phẩm nhiễm dộc tố Aflatoxine cótrong đậu,phọng, gạo mốc lúa mì bi mốc
IV)Triệu chứng ung thư gan nguyên phát
Bệnh nhân có thể không thấy có một triệu chứng gì chuyên biệt trong giai đoạn sớm của bệnh. Dù bệnh đã phát triển, các triệu chứng đầu tiên vẫn có thể là khá mơ hồ và không đặc hiệu. Ví dụ, người bẹnh cảm thấy luôn không khỏe, cảm giác ốm (buồn nôn), chán ăn, sụt cân và mệt mỏi. Khi ung thư phát triển hơn nữa, các triệu chứng sẽ dẫn cụ thể hơn mà cũng có thể phát triển, bao gồm:
- Thấy bụng bên phải có khối sưng lên, hay có đau ở vùng gan.
- Vàng (vàng da):lúc đầu thấy tròng trắng hơi vàng, tiểu sậm màu dần
- Chứng ngứa dai dẳng.
- Bụng chướng to: có thể là do bản thân bệnh ung thư phát triển, cũng có thể là do cổ trướng
V) Những thữ nghiệm nào phát hiện để sớm ung thư gan nguyên phát
1) Siêu âm vùng bụng: có thể nói đây là xét nghiệm đơn giản rẻ tiền phát hiện sớm các khối u trong gan mà khi bác sĩ khám lâm sàng chưa phát hiện ra bệnh gí
2)Thử máu tìm đánh dấu khôi u trong máu; Đó là tìm chất alphafoetoproteine hay gọi tắt là AFP nhưng chất này vãn không đặc hiệu vì có thể tăng trong viêm gan hay cơ gan hay không tăng khi người bệnh đã có ung thư gan thật sự (qua sinh thiết).
3) Chụp cắt lớp vi tính(CT) định vi trí khối u ở gan bằng cách cắt từng lóp
4) Cộng hưởng từ( MRI): cao cấp, bổ sung cho CT cho biết vị trí khối u chính xác , đã tỏ ra ít đôc hại hơn.
5)Sinh thiết khôi u gan bằng nhiều cách dùng kim hút dịch, dùng loại kim to hơn, sinh thiết qua nội soi chính xác để có dược mẩu u gan để phân tích giải phẩu bệnh lý chính xác
VI) Phương pháp điều trị ung thư gan:
Tùy chọn và khuyến nghị điều trị ung thư gan phụ thuộc vào nhiều yếu tố:
- Ung thư kích thước đến bao nhiêu cm
- Ung thư đã lan rộng chưa.
- Sức khỏe tổng thể bệnh nhân.
- Các thiệt hại những khu vực chưa bị ung thư
1)Phương pháploại bỏ khối u: được đề nghị khi khối u đã được tìm thấy ở giai đoạn đầu. Nhiều bác sĩ sẽ không sử dụng các phương pháp điều trị này nếu khối u lớn hơn 5 cm.
a) Phẫu thuật loại bỏ các khối u và một số mô lành xung quanh trong khi hoạt động. thành công nhất, đặc biệt đối với những bệnh nhân có khối u nhỏ hơn 5 cm.
c)Ghép gan. Đôi khi,chỉ dùng khi ung thư đã không lan ra ngoài gan, số người cho, tặng rất hạn chế, do đó việc cấy ghép không phải là luôn luôn là một lựa chọntối ưu..
Sau khi phẫu thuật, bệnh nhân sẽ được theo dõi chặt chẽ các dấu hiệu mà cơ thể có thể bị từ chối gan mới . Bệnh nhân phải dùng thuốc để ngăn chặn sự thải ghép ghép rất lâu dài tốn kém không ai cũng kham nỗi
f) Phá hủy khối u tại chỗ thể chọn biện pháp phá hủy khối u tại chỗ khi:
- Số lượng khối u không quá 3, kích thước u không quá 4cm và khối u dễ dàng tiếp cận bằng siêu âm
- Tình trạng toàn thân cho phép, không có di căn xa hoặc bệnh lý khác đi kèm.
Với phương pháp này, bác sĩ sẽ xác định vị trí các khối u bằng siêu âm, tiêm thuốc tê vào dưới da vị trí chọc kim, sau đó xuyên một cây kim đặc biệt vào khối u rồi truyền sóng cao tần hay vi sóng, hoặc tiêm chất đông lạnh, tiêm cồn hay chất đồng vị phóng xạ Yttrium (Y-90) qua kim vào khối u để phá hủy.
Sau thủ thuật, bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân chụp lại CT scan để xác định đã phá hủy hoàn toàn các khối u trong gan hay chưa, nếu cần thì có thể làm thủ thuật bổ sung. Với phương pháp này, bệnh nhân có thể chỉ thấy đau ít, hồi phục trong ngày và xuất viện sau 1-2 ngày
- Radiofrequency ablation (RFA) và liệu pháp vi sóng đều sử dụng nhiệt để tiêu diệt các tế bào ung thư.
- Tiêm chất đông lạnh (cryotherapy), tiêm cồn (PEI) hay chất đồng vị phóng xạ vào khối u
- Cắt nguồn máu nuôi khối u phối hợp với diệt tế bào ung thư bằng hóa chất hay chất phóng xạ (TACE hay TOCE).
g) Xạ trị, hóa trị có điều trị được ung thư gan hay không?Xạ trị ít có hiệu quả trong điều trị ung thư gan và dễ gây tổn thương mô gan lành xung quanh khối u. Hóa trị toàn thân (truyền hóa chất qua đường tĩnh mạch) ít có giá trị, và chỉ áp dụng cho các trường hợp ung thư gan nào đã quá chỉ định điều trị .
Nếu bác sĩ cảm thấy ung thư không thể được loại bỏ bằng một trong những phương pháp điều trị được liệt kê ở trên, người đó có thể giới thiệu một trong các tùy chọn sau đây nhằm thu nhỏ khối u và làm khối u phát triển chậm. Trong khi các phương pháp điều trị này rất có thể không loại trừ hắn ung thư, nhưng cúng đã được chứng minh là cải thiện thời gian sống còn.
i) Hóa trị thuyên tắc(Chemoembolization): Đây là một loại điều trị hóa trị liệu tương tự như truyền động mạch gan, xem dưới đây. Trong thủ thuật này, thuốc được tiêm vào động mạch gan, và dòng chảy của máu qua động mạch bị chặn trong một thời gian ngắn để điều trị hoá chất nằm trong khối u. .
j) Xạ trị thuyên tắc( Radioembolization ). tương tự như chemoembolization. Các bác sĩ đã áp dụng phương pháp tắc mạch phóng xạ, bằng cách bơm hạt vi cầu được gắn đồng vị phóng xạ Ytrium (Y-90) có kích thước 20-40 micromet trực tiếp vào các nhánh động mạch nuôi khối u.
VII) Ung thư gan thứ phát (di căn): Ung thư gan di căn là gì?
Các tế bào ung thư được tìm thấy trong một khối u di căn gan không phải là tế bào gan thật. Họ là những tế bào từ một phần khác của cơ thể, nơi ung thư chính đã bắt đầu (ví dụ, các tế bào vú, ruột già, phổi hoặc ung thư thận, da).
Một trong những nguồn phổ biến nhất của ung thư gan di căn từ ung thư đại tràng và trực tràng. Khoảng 140.000 người ở Hoa Kỳ được chẩn đoán mắc bệnh ung thư đại tràng mỗi năm, và khoảng 1/2 bệnh nhân này sẽ bị di căn( khối u trong gan( tại một lúc nào đóđó.
Điều trị ung thư gan thứ phát có thể bao gồm phẫu thuật cắt một phần gan (hepatectomy), hoặc liệu pháp đặc biệt nhằm thu nhỏ khối u gan như: đốt bằng sóng cao tần, thuyến tắc động mạch (chemoembolization), xạ trị nội bộ chọn lọc.
Những con số dưới đây đến từ Viện Ung thư Quốc gia Hoa kỳ giám sát, dịch tễ học, và kết quả cuối cùng được dựa trên những bệnh nhân được chẩn đoán bị ung thư gan (loại tế bào gan).
- còn địa phương, có nghĩa là ung thư vẫn còn giới hạn trong gan, sẽ dễ dàng điều trị hơn so với những người khác.
- vùng là ung thư đã phát triển đến các cơ quan lân cận, hoặc đã lan đến các hạch gần đó.
- xa có nghĩa là ung thư đã lan đến các cơ quan xa các mô xa
Còn địa phương hoá, tỷ lệ sống 5 năm là 28%
Khu vực tỷ lện này là 7%
Xa, lúc này tỷ lệ sống còn chỉ còn lại quá thấp, là 2%
Đối với tất cả các giai đoạn ung thư gan kết hợp, 5 năm tỷ lệ sống tương đối từ ung thư gan là khoảng 15%. Một phần lý do cho tỷ lệ sống thấp này là hầu hết bệnh nhân ung thư gan cũng có thêm cả xơ gan, mà chính bản thân nó cũng có thể gây tử vong.
Nhìn chung, tỷ lệ sống cao hơn cho những người có thể đã bị phẫu thuật để loại bỏ bệnh ung thư của họ, bất kể giai đoạn. chung sống 5 năm của họ là hơn 50%. Đối với những người bị ung thư ở giai đoạn sớm gan người được cấy ghép gan, tỷ lệ sống 5 năm là trong khoảng 60% đến 70%.
DrHoang45
Chỉnh sửa lần cuối: