HLIEU
Well-Known Member
SỐT THẤP KHỚP(Rheumatic fever)
Bs Dương Minh Hoàng( ECFMG)
I) Bệnh sốt thấp khớp là gì? :
Tổng quan:Sốt thấp khớp là một bệnh viêm có thể phát triển như là một biến chứng của bệnh viêm họng liên cầu tan máu nhóm A không được điều trị hay không đầy đủ hoặc bệnh sốt tinh hồng nhiệt (scarlet fever).
Viêm họng và sốt tinh hồng nhiệt đều là do nhiễm vi khuẩn liên cầu tam máu nhóm A (Streptococcus.)
Sốt thấp khớp là một bệnh phổ biến nhất ở trẻ em từ 5 đến 15 tuổi, mặc dù nó cũng có thể phát triển ở trẻ nhỏ và người lớn. Mặc dù viêm họng liên cầu là rất phổ biến, nhưng sốt thấp khớp lại là bệnh hiếm gặp ở Hoa Kỳ và các nước phát triển khác. Tuy nhiên, bệnh sốt thấp khớp lại khá phổ biến ở nhiều quốc gia đang phát triển.
Sốt thấp khớp có thể gây tổn thương vĩnh viễn cho tim, bao gồm các van tim bị tổn thương và suy tim. Điều trị sớm có thể làm giảm tổn thương do viêm, giảm đau và các triệu chứng khác, và ngăn ngừa sự tái phát của bệnh sốt thấp khớp.
Sốt thấp khớp hoàn toàn khác với viêm khớp dạng thấp(rheumatoid arthritis):đấy là một bệnh rối loạn tự miễn dịch mạn tính ảnh hưởng đến nhiều cơ quan nhưng chủ yếu là viêm các khớp nhỏ, huyết thanhcó (yếu tố thấp khớp), gặp đa số phụ nữ tuổi từ.405 trở lên
II) Nguyên nhân:
Sốt thấp khớp có thể xảy ra sau khi nhiễm trùng cổ họng với một loại vi khuẩn gọi là liên cầu khuẩn tan máu nhóm A. Nhiễm khuẩn Streptococcus nhóm A ở vùng cổ họng gây viêm họng liên cầu khuẩn hoặc ít phổ biến hơn, là bệnh sốt tinh hồng nhiệt(scarlet fever). Nhiễm khuẩn Streptococcus nhóm A của da hoặc các bộ phận khác của cơ thể hiếm khi gây sốt thấp khớp.
Mối liên hệ giữa nhiễm trùng strep và sốt thấp khớp không rõ ràng, nhưng có vẻ như vi khuẩn này đã đánh lừa được hệ miễn dịch. Vi khuẩn strep có chứa một protein tương tự như một trong các mô nhất định của cơ thể. Vì vậy, các tế bào hệ miễn dịch thường nhắm vào vi khuẩn có thể coi như các mô của cơ thể như thể chúng là các tác nhân gây nhiễm - đặc biệt là các mô của tim, khớp, da và hệ thần kinh trung ương. Phản ứng của hệ thống miễn dịch này dẫn đến tình trạng viêm.
Nếu con bạn được điều trị kịp thời bằng kháng sinh để loại bỏ vi khuẩn strep và uống tất cả các loại thuốc theo quy định, có rất ít cơ hội phát triển bệnh thấp khớp. Nếu con bạn bị một hoặc nhiều đợt viêm họng liên cầu khuẩn hoặc sốt tinh hồng nhiệt( scarlet fever) không được điều trị hoặc không được điều trị hoàn toàn, trẻ có thể sẽ bị sốt thấp khớp.
III) Các yếu tố rủi ro
Các yếu sau đây tố có thể làm tăng nguy cơ bênh sốt thấp khớp bao gồm:
• Tiền sử gia đình. Một số người mang gen bệnh có thể khiến họ dễ bị sốt thấp khớp hơn.
• Loại vi khuẩn liên cầu strep. Một số chủng vi khuẩn strep có nhiều khả năng gây ra bệnh thấp khớp hơn là các loại chủng khác.
• Nhân tố môi trường. Nguy cơ sốt thấp khớp cao hơn có liên quan đến tình trạng quá tải, vệ sinh kém và các điều kiện khác có thể dễ dàng dẫn đến việc truyền nhanh hoặc phơi nhiễm nhiều với vi khuẩn liên cầu strep
II) Triệu chứng:
Các triệu chứng sốt thấp khớp khác nhau. Người bệnh có thể có vài triệu chứng hoặc một số triệu chứng và các triệu chứng có thể thay đổi trong suốt quá trình của bệnh. Sự khởi phát của bệnh thấp khớp thường xảy ra khoảng hai đến bốn tuần sau khi nhiễm trùng cổ họng do liên cầu khuẩn.
Các dấu hiệu và triệu chứng sốt thấp - do viêm ở tim, khớp, da hoặc hệ thần kinh trung ương - có thể bao gồm:
• Sốt
• Các khớp đau (thường khớp to) và đau - thường ở khớp đầu gối, mắt cá chân, khuỷu tay và cổ tay
• Đau ở một khớp , sau đó di chuyển đến các khớp khác
• Các khớp sưng đỏ, nóng
• Các vết sưng nhỏ, không đau (nốt sần) bên dưới da
• Tưc ngực
• Nghe được tiếng thổi của tim.
• Mệt mỏi
• Phát ban phẳng hoặc hơi nhô, không đau (hồng ban)
• Các cử động cơ thể khó kiểm soát, hay không thể kiểm soát được (gọi múa vờnchorea Sydenham, hoặc múa St. Vitus) - thường xuyên nhất ở bàn tay, bàn chân và mặt
• Những hành vi bất thường, chẳng hạn như khóc hoặc cười không thích hợp, đi kèm với chorea Sydenham.
III) Diễn tiến lâm sàng và miễn dịch học:
Tim 60% bệnh nhân có tiến triển đến bệnh tim thấp khớp
• Màng tim, màng ngoài tim, hoặc cơ tim có thể bị ảnh hưởng (Van hai lá hầu như luôn bị ảnh hưởng)
• Sau khi làm dày van hai lá, dây gân tim và bệnh phì đại thất trái
Khớp (viêm khớp)
• viêm đa khớp (polyarthritis)di chuyển từ khớp này sang khớp khác. • sưng, đỏ và đau khớp và đôi khi tràn dịch khớp. • ảnh hưởng đến các khớp lớn hơn các khớp nhỏ hơn.
Da (erythema marginatum)hồng ban viền tổn thương da: Các hồng ban cổ điển này có tổn thương với vùng da hơi nâng lên
Múa vờn Sydenham
(còn được gọi là múa thánh Vitus)
Chuyển động bất thường: ảnh hưởng đặc biệt đến đầu và phần trên. Chúng có thể bị tổng quát hoặc bị hạn chế ở một bên của cơ thể (hemi-chorea)
Nướu dưới da Các khối u tròn, cứng, chắc chắn phủ lên bởi làn da trông bình thường. Chúng có đường kính từ vài milimet đến 1,5 cm, được khoanh vùng trên các xương nổi như khuỷu tay.
Dấu hiệu miễn dịch
Để chẩn đoán căn bệnh này, cần đo nồng độ kháng streptolysin O: Anti-streptolysin O (ASO) Ít nhất 80% bệnh nhân có nồng độ kháng streptolysin O tăng cao khi trình bày.Độ chuẩn này tăng cao thuyết phục hơn
Anti-DNAse B (ít sử dụng hơn)
Xét nghiệm anti hyaluronidase (ít sử dụng hơn)
Quét cổ họng cho liên cầu khuẩn nhóm A (làm 2 hoặc 3 lần)
V) Chẩn đoán căn bệnh sốt thấp khớp cấp
Mặc dù không có xét nghiệm duy nhất nào cho sốt thấp khớp, chẩn đoán được dựa trên tiền sử y khoa, khám sức khỏe và kết quả xét nghiệm nhất định.
1) Xét nghiệm máu
Nếu con bạn đã được chẩn đoán bị nhiễm trùng strep, bác sĩ của bạn có thể không yêu cầu xét nghiệm bổ sung cho vi khuẩn. Nếu bác sĩ của bạn yêu cầu xét nghiệm, nó sẽ rất có thể là một xét nghiệm máu có thể phát hiện kháng thể đối với vi khuẩn strep lưu thông trong máu. Vi khuẩn thực sự có thể không còn có thể phát hiện được trong các mô hoặc cổ họng của con bạn.
Bác sĩ của bạn cũng có khả năng kiểm tra tình trạng viêm trong máu của con bạn bằng cách đo nồng độ C reactive proteine và tốc độ lắng đọng hồng cầu.
2) Điện tâm đồ (ECG hoặc EKG)
Xét nghiệm này - còn được gọi là ECG hoặc EKG - ghi lại tín hiệu điện khi chúng di chuyển qua tim của con quý vị. Bác sĩ của bạn có thể tìm kiếm các mô hình trong số các tín hiệu này cho biết tình trạng viêm của tim hoặc chức năng tim kém.
3) Siêu âm tim ký( Echocardiogram)
Sử dụng sóng âm thanh để tạo ra hình ảnh sống động của tim, xét nghiệm này có thể cho phép bác sĩ của bạn phát hiện những bất thường về tim.
VI) Biến chứng
Viêm do sốt thấp khớp có thể kéo dài vài tuần đến vài tháng. Trong một số trường hợp, tình trạng viêm gây ra các biến chứng lâu dài:
Bệnh tim thấp là tổn thương vĩnh viễn đối với tim do sốt thấp khớp. Nó thường xảy ra 10 đến 20 năm sau khi bệnh ban đầu.
Các vấn đề thường gặp nhất với van giữa hai ngăn trái của tim (van hai lá), nhưng các van khác có thể bị ảnh hưởng. Thiệt hại có thể dẫn đến:
• Hẹp van. Việc thu hẹp van này làm giảm lưu lượng máu
• Van trào ngược. Rò rỉ này trong van cho phép máu chảy theo hướng ngược lại.
• Thiệt hại cho cơ tim. Tình trạng viêm kết hợp với sốt thấp khớp có thể làm suy yếu cơ tim, ảnh hưởng đến khả năng bơm máu.
Thiệt hại cho van hai lá, van tim khác hoặc các mô tim khác có thể gây ra vấn đề với tim sau này trong cuộc sống. Kết quả có thể bao gồm:
• Một nhịp đập bất thường và hỗn loạn của các buồng trên của tim (rung tâm nhĩ)
• Không có khả năng bơm máu đủ cho cơ thể (suy tim)
VII) Phòng ngừa
Cách duy nhất để phòng ngừa sốt thấp khớp là điều trị nhiễm trùng cổ họng strep hoặc sốt tinh hồng nhiệt( scarlet fever) ngay lập tức với một đợt đầy đủ kháng sinh thích hợp
VIII) Điều trị bệnh sốt thấp khớp
Mục tiêu điều trị sốt thấp khớp là tiêu diệt các vi khuẩn liên cầu khuẩn nhóm A còn lại, giảm các triệu chứng, kiểm soát tình trạng viêm và ngăn ngừa tái phát.
Việc điều trị này bao gồm:
• Thuốc kháng sinh. Bác sĩ của con quý vị sẽ kê toa penicillin hoặc một loại kháng sinh khác để loại bỏ vi khuẩn strep còn lại.
Sau khi con bạn đã hoàn thành điều trị kháng sinh đầy đủ, bác sĩ của bạn sẽ bắt đầu một đợt kháng sinh khác để ngăn ngừa tái phát sốt thấp khớp. Điều trị dự phòng có thể sẽ tiếp tục qua tuổi 21 hoặc cho đến khi con bạn hoàn thành một khóa điều trị tối thiểu trong 5 năm, tùy theo điều trị nào lâu hơn.
Những người bị viêm tim trong cơn sốt thấp khớp có thể được khuyên nên dùng thuốc kháng sinh phòng ngừa trong 10 năm hoặc lâu hơn.
• Điều trị chống viêm. Bác sĩ sẽ kê toa thuốc giảm đau, chẳng hạn như aspirin hoặc naproxen (Naprosyn), để giảm viêm, sốt và đau. Nếu các triệu chứng nghiêm trọng hoặc con bạn không đáp ứng với các thuốc kháng viêm, bác sĩ có thể kê toa corticosteroid.
• Thuốc chống co giật. Đối với những cử động không tự ýn nghiêm trọng do múa vờn Sydenham chorea gây ra, bác sĩ có thể kê toa thuốc chống co giật, chẳng hạn như acid valproic (Depakene) hoặc carbamazepine (Carbatrol, Tegretol, những người khác).
Chăm sóc dài hạn
Thảo luận với bác sĩ của bạn về loại chăm sóc theo dõi và chăm sóc dài hạn mà con bạn sẽ cần. Tổn thương tim do sốt thấp khớp có thể không xuất hiện trong nhiều năm. Khi con bạn lớn lên, bé cần bao gồm thông tin trong lịch sử y tế của trẻ và được khám tim đều đặn.
Bài này do DrHoang45 đã đánh lộn nick HLIEU
Sorry
