DrHoang45
Moderator
Đau bụng
(Abdominal pain)
(Abdominal pain)
Bs Dương Minh Hoàng (ECFMG)
Đau bụng là một triệu chứng hay gặp mà hầu như ai cũng từng trải qua nhiều lần trong đời. Tùy theo vị trí nơi nào trên vùng bụng đau kèo theo các triệu chứng kèm theo hay
dấu hiệu khác( khi khám, sờ vùng bụng ). Chúng ta có thể chẩn đoán mình bị bệnh gì cần phải điều trị ra sao. Phân biệt 2 loại chứng đau bụng cấp tính hay mạn tính ( kèo dài nhiều ngày, tuần) để biết bệnh này nặng hay nhẹ có cần can thiệp ngoại koa không
I) Đau bụng cấp tính: các bệnh thường gặp nhất như sau:
1) Trúng thực hay ngộ độc thức ăn: đau bụng quặn từng cơn, kèm theo ói mữa hoặc tiêu chảy phân lỏng nhiều lần, xảy ra sau khi dùng thức ăn cũ, nhiễm trùng, ăn ở hàng quán., Nếu bệnh nhân có sốt cao, tiêu chảy quá nhiều, cần nhập viện để truyền dịch tránh mất
nước nặng, có thể đe dọa tính mạng
2) Viêm rưột thừa cấp: một bệnh nguy hiểm nếu nhận ra sớm và chỉ có điều trị ngoại khoa(cắt bỏ ruột thừa bị viêm ) không thể nào nội khoa.
Dấu hiệu điển hình là đau vùng hố chậu phải dữ đội, kém theo ói mữa hoặc không. Sờ đến vùng hố chậu phải bệnh nhân đau chịu không nỗi phải ngồi dậy ngay. Đôi lúc ruột thừa viêm đau vùng rốn nhưng sau đó cũng di chuyển điễn hình đến vùng hố chậu phải.
Siêu âm bụng có thể nhận ra sớm căn bệnh này để mổ sớm tránh biến chứng nguy hiểm: viêm ruột thừa vỡ gây viêm phúc mạc có thể tử vong 50o/o dù có mổ chăng nữa. .
Không nên dùng thuốc kháng sinh, hay bất cứ thuốc tiêm nào giảm đau trước bệnh nhân đau vùng hố chậu phải dữ dội vòi có thể mất triệu chứngchủ yếu và mổ quá trễ.
3) Viêm tụy cấp: rất hay gặp ở những người thích nhậu nhẹt quá nhiều. đột nhiên thấy có đau vùng thượng vị dữ đội, ói mữa, có thể trụy mạch do đó hễ nghi ngờ bệnh nguy hiểm là phải nhập viện điều trị cấp cứu mổ thật sớm ngay mới tránh được tử vong.
4) Chấn thương vùng bụng: Phải nghĩ ngay bệnh nhân có vỡ lá lách không? Lá lách nằm ở dưới bờ sườn trái do đó khi có chấn thương bờ bên trái của bụng, phải tìm thêm chúng dấu hiệu khác như mất máu( niêm mạc nhạt màu), huyết áp tụt, đau bụng dữ dội là can thiệp ngoại khoa. Chỉ có cắt bỏ lá lách mới cần máu cứu sống bệnh nhân. Lá lách là mồ chôn hồng huyết cầu nến cắt bỏ lá lách chả sao cả.
5) Viêm phúc mạc: đau bụng dữ dội, sờ đến vùng bụng, bụng cứng như gỗ, ấn tới rất đu, thường dò nguyên nhân chính là vỡ ruột thừa viêm hay lủng ruột do bệnh thương hàn. Bệnh này khi nhận ra phải mổ khẩn cấp lau sạch ổ bụng, cắt bỏ ruôt thừa hay nơi lủng ruột mới cứu được bệnh nhân .
6) Tắc ruột: đau bụng dội, bụng chướng to có thể do thoát vị bẹn nghẹt hay ruột bị xoắn, hoặc do ruột non chứa quá nhiều lãi đũa. Cần giải phẫu khẫn cấp để giải thoạt nơi ruột bị nghẽn, để trể có thể đe dọa tính mạng bệnh nhân
7)Đau bụng ở phụ nữ: Nếu chứng đau bụng kinh hầu như người nào cũng tự nhận ra do chứng đau xảy ra trong lúc có kinh, cần phải nghỉ ngơi và uống thuốc giảm đau.
a)Viêm phần phụ: đau vùng hố chậu phải hay trái thường là một bện, kém theo huyết trắng lâu ngày. Cơn đau dù bên phải cũng cần loại trừ viêm ruột thừa có cơn đau dữ dội chịu không nỗi. Bệnh này điều trị nội khoa chưa cần đến ngoại khoa ngoại trừ abcès phần phụ.
Ngoài ra cũng cần lưu ý đến 2 bệnh ngoại khoa nguy hiểm cần nhận ra sớm can thiệp khẩn cấp:
b) Thai ngoài tử cung vỡ: Đau bụng dữ dội làm ngất xỉu ở phụ nữ còn trẻ, có trể kinh vài ngày là đủ, bệnh nhân thiếu máu nặng, măt tái mét, huyết áp tụt. Đây là trường hợp xuất huyết nội,
bất cứ Bác sĩ nào dù nội, ngoại hay phụ khoa đều cần nhận ra sớm nhất căn bệnh nguy hiểm này hầu can thiệp phẫu thuật sớm để cầm máu và truyền máu mới hy vọng cứu sống bệnh nhân,
c) U nang buồng trứng xoắn: gây đau bụng dữ dội ở một bên hố chậu phải hay trái, kèm theo ói mữa ở phụ nữ ở tuổi trung niên . Siêu âm bụng có thể nhận ra sốm căn bệnh này để phẫu thuật sớm cắt bỏ khối u buồng trứng..
II) Đau bụng mạn tính:
1)Viêm loét dạ dày tá tràng[/U]: cơn đau ở vùng thượng vị ( trên rốn dưới mũi xương mỏ ác), thường xảy ra sau bữa ăn, kèm theo đầy bụng, ợ chua. Chẩn đoán dựa trên nội soi View attachment 210938 dạ dày để biết viêm loat tràng hay viêm hang vị của dạ dày. Lưu ý nếu viêm loét tá tràng trị dễ dàng hết sau 2 tuần, không bao giờ thành ác tính, nhưng lại có biến chứng hẹp mộn vị phải mổ cắt dạ dày.
Trái lại, viêm vùng hang vị thật nguy hiểm vì có nguy cơ thoái hóa thành khối u ác tính ( ung thư dạ dày), do đó phải điều trị tích cực sau vài tháng theo dõi sát có theo dõi sát nội soi mới tránh xảy ra biến chứng nguy hiểm này.
2) Bệnh lãi đũa: đau bụng lãi thường gặp ở trẻ em, người lớn cũng không thể loại trừ khi đau bụng quặn vùng rốn không theo bữa ăn, bụng vẫn còn mềm khi sờ đến.
Lãi đũa trong số trường hợp quá nhiều, chúng quấn vào nhau gây tắc ruột phải mổ lấy bỏ chúng đi có đến hàng trăm con
3) Viêm túi mật: thường do sỏi. Đau bụng thường ở dưới vùng gan ( bên phải dưới bờ sườn), kèm theo sốt vừa, buồn ói. Ấn nhẹ vùng dưới bờ sườn phải bệnh nhân than đau.
Bệnh này thường hay tái phát nhiều lần thành mạn tính. Có chỉ định cắt bỏ túi mật khí nào viêm túi mật tái phát nhiều lần, không thuyên giảm với điều trị nội khoa.
4) Viêm gan mãn siêu vi B, C: hay có đau vùng gan bên sườn phải. Người nào có tiền sử viêm gan mãn do B, C đau vùng gan, sụt cân, ăn không tiêu phải nghĩ ngay gan thoái hóa thành ung thư gan. Cần phát hiện sớm mới cứu sống bệnh nhân,,
5) Nhiễm trùng đường tiểu: có thể là ở đường tiểu hay bàng quang, thường do sỏi . Đau bụng nhẹ bên hông hay hạ vị ( trên xương mu) kèm theo đi tiểu nhiều lần, tiểu gắt, buốt.). Khi cục sỏi đường tiểu gây bít tắc gây cơn đau dữ dội thưởng ở một bên hông, chứ không phải ở một bên bụng như nhiễm trùng tiểu
Điểm qua các nguyên nhân gây đau bụng thường gặp, chúng ta điều quan trọng nhận ra thật sớm dau bụng do bệnh cần can thiệp ngoại khoa khẫn cấp nhất là viêm ruột thừa cấp, vỡ lá lách. viêm phúc mạc và có thai ngoài tử cung vỡ. Nhận ra trễ, mổ quá trễ chắc sẽ đe dọa tính mạnh bệnh nhân.
DrHoàng45(HLIEU)
Hoàng Dương(drhoang)'s Facebook
Bác sĩ chuyên nội khoa giải đáp thắc mắc y học cho ai có nhu cầu
Giao lưu, kết bạn với các bạn, cháu nào yêu thích phim siêu kinh điển, kiếm hiệp
thập niên 60-90
Chỉnh sửa lần cuối:
